Sesin enejik kullanımı - Vokal fitness:
Ses kullanımı vucudumuzun diğer fonksiyonları gibi en iyiyi elde etmek uzere geliştirilebilir. İstenen veya beklenen durum ve ortamda sesin kullanımı icin kişinin kendisini hazır hissetmesidir. Vokal fitness basit bir konuşma icin gereken kullanım tarzından, uzun sureli veya konser - studyo ortamlarında kullanıma kadar kişinin hazırlanmasını icermektedir.
En zor kullanım sakin ses kullanımıdır. Ses kullanımında "state of art" sakin ve anlaşılır bir sesi yaratabilmektir. Hepimiz sesimizin doğuştan olduğuna ve değiştirilemeyeceğine, Allah vergisi sesin cok daha onemli olduğuna inanmışızdır. Bu fikir bir bakımdan insanı rahatlatır ancak sesi icin calışmayacağı bir tembelliği de ortaya koyar. Bu fikir kesinlikle yanlıştır. Sese her zaman birşeyler eklemek mumkundur ve bu kişinin hayatını tahmin edemeyeceği oranda etkileyecektir.
Ses kullanımı bir ozguven meselesidir. "Vucuda hakimiyet". İnsanın kendisini kontrol edebiliyor olması ve bunu rahat bir bicimde gercekleştirmesi karşısındaki kişide guven uyandırır. Vucutta en zor kontrol edilen fonksiyonun ses olduğunu soyleyebiliriz. Basit bir sesten bile karşımızdakine inanılmaz oranda kendimiz hakkında bilgi aktarabiliriz. Bu ses iyi hissettiğimiz durumlarda sorunsuz cıkacaktır, ancak kaygı, korku, guvensizlik gibi durumlarda ise bu olumsuz duygularla ilgili de akustik mesajları da karşımızdakine verecektir. Bunu seste ani bir patlama, şiddet ve ton kontrolsuzluğu ve titreklik gibi tarifleyebileceğimiz kucuk ve az farkedilir durumlarda bile karşımızdaki bunları bir profesyonel gibi bilemese de gecmiş yaşam tecrubelerinden beyni tanımlayacak ve sizin o anki durumunuz hakkında bir cıkarım ve yargıda bulunacaktır. Durum artık sizin değil karşınızdakinin kontrolune gececektir. Artık sahne sizin değildir. Avaz avaz bağırarak şarkı soylediğiniz durumlar ise aslında kontrolu en cok kaybettiğiniz fakat aynı zamanda kontrol beklentisinin en az olduğu durumdur. Bu nedenle daha kolay bir durumdur. Bu durumu en cok alkollu şarkı soyleyen bar mudavimlerinde gormek mumkundur. Unutmamak gerekir ki en basit durum bu olsa da ses telleri uzerindeki en buyuk yıpranma da bu tarz kullanımda gorulmektedir.



İyi bir ses, sağlıklı ses telieri ve iyi calışan bir vucuttan cıkmaktadır. Bunun daha otesi sesin mukemmel kullanımdır. Ozellikle elit sanatcılarda olması gereken ve iyi bir performansın da on şartıdır. Vucudumuzu nasıl gunluk aktivitelerimize hazırlıyor isek sesimizi de hazırlyabiliriz. Bu durumu "ses jimnastiği" olarak tanımlıyoruz.
1. Uyku:
Gunluk yaşama başlangıcımız sabah uyanma ile başlamaz, daha oncesini uykuyu da hesaba katmak gerekir. İyi bir uyku estesi gunku tum aktivitelerimiz icin temel belirleyicidir. Uyku ile iki durumu sağlıklı halde tutarız: bunlar kaslarımızın dinlenmesi, ikincisi de beynin kompleks uyku aktivitelerinin doğurduğu noropskiyatrik durumlardır. Uyku kalitesi duşunce tum kaslarımızda ki bunlara akciğer, gırtlak ve boğazımızdaki kaslar da dahil normal fonksiyonlarını gormekte yetersiz kalacaktır. Bu da uyandığımız andan itibaren kotu bir ses kalitesi veya erken yorulan, gergin, titrek bir ses kalitesi tarzında kendini gosterecektir. Sanatcılarda bu durumu sağlamak coğunlukla zordur. Coğunlukla programları gec saattedir ve diğer meslek gruplarının yaşam saatlerini uygulamaları mumkun değildir bu nedenle uyku duzeni de değişebilmektedir. Uyku zamanlaması bu nedenle kişiler arasında değişiklik gosterse de uykununu en az 7 saat ve kaliteli olması gerekmektedir. Kaliteli uyku denince aklımıza farklı şeyler gelebilir; ancak şoyle tanımlamak doğru olacak. Uyku sırasında nefes tıkanıklığı, cene sıkma, huzursuz bacak gibi durumların olmadığı, horultusuz, sessiz ve rahat bir uykudur. Uyandığımızda sesimizin de dinlenmiş ve rahat cıkması gerekir. Eğer sabah uyanınca ses problemi yaşanıyorsa bu durumun onemsenmesi ve tedavi edilmesi gerekebilir. Coğunlukla "mahmur ses " olarak ta tabir edilen sabah kalınlık aslında doğal ve normal bir durum değildir. Coğunlukla altında boğaz reflusu veya kotu bir uyku kalitesi vardır. Sabah yorgun uyanma, gun icerisinde dikkati toparlayamama, ozellikle yemeklerden sonra şekerleme ihtiyacı, yolda arac kullanırken uykuya meyil, gun icerisinde değişken yuksek tansiyon gibi durumlarda uyku apnesi olarak adlandırılan ve uyku sırasında solunum tıkanması problemi olabilir. Bu problem insan omrunu etkileyen ve yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyen bir problemdir. Uyku testi (polisomnografi) gibi incelemelerde değerlendirilmesi onerilir.
2. Sabah ses jimnastiği
Sabah uyandığımızda ses kalitemizin kalın veya bozuk olmaması gerekir. Problemsiz bir gırtlak, uyanınca zinde olmalı ve iyi bir ses uretebilmelidir. Bu nedenle sabahları basit birkac ses jimnastiği gun icerisinde kaliteli bir ton tutmamızı sağlayacaktır. Nefes ve ses tellerini aynı anda calıştıran kombine egzersizler sabah ses enerjisini sağlamada etkilidir.

[h=2]İstanbul Kulak Burun Boğaz uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]