Teknolojinin son harikası olan ve tum dunyanın konuştuğu Metaverse evreni, sosyal medya devi olan Mark Zuckerberg ’in Facebook ’un ana marka ismini Meta olarak değiştirmesinden Turkiye ’de yaşayan bir universite oğrencisinin ya da beyaz yakalının partilediği geniş bir alana yayılarak herkesi heyecanlandıran bir yer haline donuştu.
Metaverse evreni tum dunyayı etkisi altına alırken bircok insan, geleceğin tamamen Metaverse ’te yaşanacağını ongorerek maddi ve manevi buyuk adımlar attı. Buyuk markalar, yatırımcılar, sanatcılar ve daha bircok kişi geleceğin teknolojisinden mahrum kalmaktan korkarcasına bir anda Metaverse evrenine dalarak bircok ilke imza attı.
Mesela Turkiye'den bir siyasi parti bile Metaverse'te miting duzenlemişti.
Deva Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, Twitter ’dan duyurduğu gonderisinde Decentranland Metaverse evreninde Devaverse adı altında ilk siyasi parti mitingi duzenlemişti.
Milli Eğitim Bakanı Mahmut Ozer, eğitimde Metaverse donemine gecileceğini duyurmuştu.
Dunyanın Metaverse evreninde hızla gelişim gosterdiğini vurgulayan Bakan Mahmut Ozer; artırılmış sanal gerceklikle ilgili alt yapıyı kurma geliştirme, dijital icerikler oluşturma ile ilgili calışmaları yoğunlaştırdıklarını ve eğitim icin de Metaverse ile ilgili calışmaların başladığını ve devam ettiğini duyurmuştu.
Kalben “Eski Dunyanın Yangını” adlı album tanıtımını Metaverse evreninde gercekleştirmişti.
Hatta dunyaca unlu The Weekend, Travis Scott, Ariana Grande, Justin Bieber gibi unluler de bu furyaya katılan sanatcılar arasında yerini almışlardı.
Bircok giyim markası, Metaverse evreninde mağazalar acıp defileler gercekleştirmişti. LC Waikiki, Metaverse evreninde bir mağaza acarken Kiğılı ise dunyanın ilk holografik NFT defilesini yaparak kıyafetlerini Metaverse evreninde satışa cıkarmıştı.
Hatta ve hatta Turkiye ’nin bircok yerinde bulunan Metaverse arsaları, parsel parsel bircok insan tarafından satın alınmıştı. Satışa cıkarılan Metaverse arsalarına Turkiye ’den buyuk bir ilgi gosterildi ve dunya uzerinde en cok arsa satın alınan yerlerden biri haline geldik.
Zuckerberg ise Meta ’da 2030 yılına kadar 1 milyar kullanıcı, 2022 ’nin sonuna kadar ise Horizon Worlds ’te 500 bin kullanıcı olacağını ongoruyordu.
Zuckerberg, Meta'dan oylesine emindi ki 2022'nin sonunda Metaverse'un merkezi Horizon Worlds'te 500 bin, 2030'da ise 1 milyar kullanıcı hedefine sıkıca sarıldı. Ancak gidişat hic istenilen gibi değildi. Meta ’nın kendi Metaverse ’u Horizon Worlds ’teki aylık aktif kullanıcı sayı hedefi sessizce 280 bine indirildi. Bu hedefte aşağıda kalarak sisteme giren kullanıcı sayısının 200 binde kaldığı ortaya cıktı. Sızan şirket ici yazışmalar ise bu kullanıcıların sisteme bir kez girdikten sonra bir daha geri donmediklerini acığa cıkardı.
Arka arkaya yaşanan bu duşuş Meta ’nın hissedarlarını oldukca huzursuz etmeye başladı. Hissedarlar, Zuckerberg ’e acık bir mektup yazarak yatırımları azaltıp sakin olması gerektiğini belirtirken, Mark Zuckerberg bu gelişmelere aldırmadan 2023 ’te de zararların yaşanabileceğinin ancak daha fazla(!) yatırım yapılacağının, hedefin ise 2030 olduğu konusunda ısrarcı davranmaya devam etti.
Ancak Meta ’da buyuk bir duşuş meydana geldi.
Bunların yanı sıra gectiğimiz gunlerde de ceyrek kazanc raporunu acıklayan Meta, beklenilen kazancı elde edemedi ve gelirlerinin 3. ceyrekte bir onceki ceyreğe oranla %4 duştuğunu gordu. Meta ’nın hisselerinde duşuşler yaşanırken, şirketin VR(sanal gerceklik gozlukleri) ureten ve Metaverse yatırımlarıyla bilinen Reality Labs firmasının da ilk uc ceyrekteki toplam zararı 9.4 milyar dolar olarak acıklandı.
Olumsuz gidişatın farkına varmaya başlayan ve bu duşuşe dayanamayan Zuckerberg ise gectiğimiz gunlerde Meta ekibini %13 oranında kucultme kararı alarak 11.000'den fazla calışanını işten cıkardı.
Metaverse ’ten uzaklaşanların ise bazı sebepleri şunlardı:
İcinde işten eğlenceye, sanattan terapiye kadar geniş bir perspektif sunan ve geleceğin sadece orada yaşanacağını ongoren -bu belki de sadece Mark Zuckerberg ’in hayaliydi- Meta ’da buyuk duşuler yaşandı. Herkesin bir hayli yakından takip ettiği bu evren, kullanıcı sayısındaki azalma, şirket icerisinde yaşanan maddi-manevi zararlar ile dikkatleri iyice uzerine cekti. Bunun nedenleri ise;
Kullanıcılar, yatırımcılar ve Metaverse meraklıları Horizon Worlds ’e sanal gerceklik gozlukleri ile erişebiliyor. Bu gozlukleri satın almanın maliyeti ise bir hayli yuklu olunca da kullanıcı duşuşu gozle gorulur bir hal alıyor. Metaverse evreninin grafik dunyasının eski video oyunlarını andırdığı ve ilkel gozuktuğu icin bircok kullancıyı bu platformdan uzaklaştırdığı duşunuluyor. Yeni girilen bu evrende cok secenek olmaması, yapılacakların kısıtlı olması da kullanıcıları bu evrenden geri tutan nedenlerden biri olarak goruluyor. Bunlara ek olarak kotucul davranışlara -Guney Kore ’de yaşanan, Metaverse evreninde cinsel istismar olayı gibi- yasal sınırlar getirilmesi de bircok kullanıcıyı Metaverse evrenine girmekten alıkoyduğu duşunuluyor. Meta evrenindeki avatarların belden aşağılarının olmaması da kullanıcılara “inandırıcı” gelmemekte ve evrenden uzaklaştıran nedenlerden biri olarak gorulmekte. Her şeye rağmen Mark Zuckerberg 2030 yılında bizi bekliyor.
Yukarıda bahsettiklerimiz bir yana kullanıcıların buyuk heyecanlar ile kendilerini bir anda buldukları Metaverse evreni artık kimseye o kadar da heyecan verici ve cekici gelmiyor. Aynı zamanda yaşanan duşuşler de herkesi adım atarken tetikte bırakıyor. Verilere gore ise Google Trendler ’de 2022'nin başından beri kullanıcıların Metaverse'u aratma eğilimi de gun gectikce duşuş yaşıyor.
Mark Zuckerberg ise kullanıcıların, yatırımcıların, eleştirmenlerin hatta şirket calışanlarının aksine Metaverse'un internetin geleceği olacağı, 2030 yılında bu evrende aktif olarak bir milyar kullanıcının olacağı ve gercekliğimizin, hayatımızın Metaverse cercevesi etrafından doneceği konusunda ısrarcı. O zaman 2030 yılında goruşmek uzere...
Kaynaklar: The Wall Street Journal , Bloomberg