Peki bir kedi neden her şeyi durmadan aşağıya doğru iter? Gozlerinizin icine baka baka, defalarca.. Kedinizi, kendinizi ve eşyalarınızı sağlam ve guvenilir bir yere sabitlediyseniz gelin bu konuya bir goz atıp cevaplar arayalım.
Kendilerini evcilleştiren kediler insanlar ile sıkı dost oldular.
Kedilerin insanlar ile ilk birlikte yaşamaya başladıkları donem bundan 9500 yıl oncesine denk gelmektedir. Bu donemlerde Orta Doğu'da tarım yapmaya başlayan insanlar, tahıl depolarını işgal eden kemirgenlerden muzdaripken vahşi kedileri collerden koylere getiren ilk şey de bu oluyor.
Bu noktada da bilim insanlarının varsayımlarına gore kediler bu donemlerde kendilerini evcilleştirdiler ve insanlar ile yakınlaştılar. Peki bu surecte minik, sevimli dost olarak evlerimizde yer alan kediler icgudulerini kaybettiler mi?
Evcilleşen dostlarımız avcı icgudulerini hicbir zaman tam olarak kaybetmedi. İcgudulerin birden bire ortadan yok olan veya silinebilen bir ozelliği olmaması zaman icerisinde evcilleşsen kedilerin av-avcı icgudulerini de ortadan kaldırmadı.
Kedilerin icgudusel olarak av ve avlanma pratiğinden gelmesi -yiyeceklerini avlamak icin bir donanıma sahip olmaları gibi- araştırmacıları, kedilerin bir şeyleri devirme davranışlarını bu icgudunun bir karşılığı olabileceği fikri noktasında birleştirdi. Kucumsemeyin, bir nesne buyuk bir duşman olabilir!
Aynı zamanda test etme, tanıma ve merak icguduleri de bu yolda onları yalnız bırakmadı.
Bunun yanı sıra Uluslararası Hayvan Davranışı Danışmanları Derneği ’nin sertifikalı hayvan davranış danışmanı (CABC) ve kedilerin bircok ilginc davranışları hakkında birkac kitabın yazarı olan CABC ’den Amy Shojai, bu durumu "Kediler nesneleri test etmek ve keşfetmek icin patilerini kullanır ve nesnenin hareketi, sesi, dokunuşu veya hissi, neyin guvenli olup olmadığını anlamalarına yardımcı olur" diyerek acıklıyor.
Bu acıklamadan hareketle kedilerin belki de sadece o nesneyi tanımak, keşfetmek, kendi alanlarını icgudusel olarak korumak icin -belki de şu an arkanızdan yere atılan bir kitap gibi- her şeyi aşağı doğru kucuk bir darbeyle iterek alanlarını guvenli bir hale getirmeleri bu davranışın sebeplerinden birini oluşturuyor.
Ancak tamamen evcilleşen yanları ise butun ilgiyi de uzerlerinde istemelerine yol actı.
Peki az once uzerinize devrilen bir kitap ya da tezgahtan yere duşmek uzere olan kahve dolu bardağı gorunce siz ne yapıyorsunuz? Muhtemelen buyuk bir yakarış ve kedinize doğru dunyanın en kısa ve hızlı koşusu.. Kediniz amacına ulaştı ve dikkatinizi cekti! Belki butun gun evde tek başına kalan kediniz en kotu ilgi bile ilgisizlikten iyidir diyerek her şeyi aşağı doğru itmeye başlıyor ve sizden tepki alarak amacına ulaşıyor.
Kedilerimizin ilgi isteği sizin gosterdiğiniz tepki yazılı olmayan bir anlaşma gibi aranızda surup gidiyor. Araştırmacılar boyle anlarda tepki vermezsek hem kendimizi hem de kedimizi olası kazalardan korumayı başarabileceğimizi ongoruyorlar. Tabii bunun yanı sıra kırılacak veya zarar verecek nesneleri ortada bırakmamak tum ev halkı icin en iyisi olacaktır.
İlgiyi uzerlerine cekip devam eden kediler, bunu bir eğlenceye cevirip her şeyi aşağı itmeye devam ettiler. Ya bunların hicbiri değilse? Araştırmalar, ipten bir topla oynamaktan, patilemekten, koltuktan koltuğa atlamaktan, ayaklarımıza saldırmaktan sıkılan kedilerin kucuk bir darbe ile yere duşurdukleri nesnelerin onlar icin eğlenceli olabildiğini gostermektedir.
Yere duşen nesneler sadece bir kitap ya da parfum değil aynı zamanda onu yere doğru iten patinin, nesnenin duşuşunu, duşuş hızını, yerde yarattığı etkiyi gormesi ve bunun sonucunda bir davranışı ortaya cıkarmasını sağlamaktadır. Bu davranış bazen nesnenin uzerine gitmek bazen kacmak bazen de korkmak olabilir. Bu da yazının ilk başında bahsettiğimiz av-avcı durumundan beri suregelen icgudulerin bir sonucu olarak yeniden karşımıza cıkabilir. Ama her şeyi bir kenara bırakırsak “bir nedeni yok yalnızca eğlendim!” diyebilirler.
Bu yazıyı pıt diye aşağı itenlere ise;
Kedilerin nesneleri masadan, tezgahtan, dolaptan aşağı doğru itmeleri, av icgudusu, cevresini keşfetme isteği, ilgi ve tepki gorme isteği ya da sadece eğlence gibi nedenler bu davranışı acıklayabilir. Ancak, ASPCA Evlat Edinme Merkezi'nde kıdemli kedi davranış danışmanı olan Adi Hovav, bu kedi davranışının arkasında keşfedilmemiş ve araştırılması gereken nedenler olabileceğinin altını ciziyor.
Bu bilgiler ışığında kedilerin nesneleri itme davranışlarına cevaplar bulmaya calıştık. Ancak bırakın şimdi pıt diye aşağı doğru patilesinler. Sadece kucuk bir uyarı, etrafı hem kediniz hem kendiniz icin guvende tutun ve birlikte gurlayın.
Kaynaklar: PETMD