Varikosel, testislere kan taşıyıp geri goturen damarlardan ve testisden spermleri taşıyan kanaldan (vas deferens) oluşan spermatik kord icindeki venlerin varisleşmesi genişleyip esnekliğini kaybetmesidir. Normalde sağlıklı erkeklerin %10-15'inde varikosel bulunurken bu oran infertil erkeklerde %20-40 arasında değişmektedir.
Varikosel erkek infertilitesinin en rastlanılan duzeltilebilir nedenidir.
Sol tarafta sağa gore daha sıktır. Varikosel bilateral gorulme oranı sağlıklı genc erkeklerde %0-1 arasında değişirken infertil erkeklerde bu oran %20'yi gecmektedir.
Varikosel nasıl oluşur?
Varikoselin oluşumunda genel olarak kabul edilen; bazı anatomik ozelliklerin, venoz basınc artışına ve/veya venlerde refluye (geriye kacışa) yardımcı olmasıdır. Bu anatomik ozelliklerden birincisi internal spermatik venlerde valvlerin yokluğu ya da yetersizliğidir. Bir diğer mekanizma ise venoz yan damarların varlığı halinde kan akımının normal gonadal venoz sisteme olan reflusudur. %14-18 oranında soldan sağa venoz şant olduğu gosterilmiştir.
Varikosel sperm uretimi uzerine nasıl etkili olur?
Testikuler ısıda artış sperm uretimine durdurucu etkiye yol acmaktadır. Normalde skoratal ısı vucut sıcaklığından daha duşuktur. Vucut ısısı ile skoratal ısı arasındaki bu fark varikosel olan kişilerde azalmıştır. Varikoselin tek tarafta bulunması halinde bile her iki testisde de ısı artmaktadır.
Sperm yapımında azalmayla birlikte yapımın gercekleştiği tubullerde değişikliklere neden olur.
Varikoselli hastada leydig hucre disfonksiyonu kısmen azalan testis ici testosteron seviyelerine bağlı olarak gorulebilir. Varikosel nedeniyle testiste Leydig hucrelerinde testosteron yapımında azalma meydana gelir. Bunun nedeni bu yapımda rol alan enziminin varikoselle birlikte oluşan testis ici ısı artışından dolayı fizyolojik etkisini yerine getirmemesidir. FSH ve LH seviyesinde yukselme meydana gelebilir.
Varikosel ne gibi şikayetlere yol acar?
Genellikle şikayete neden olmaz, infertilite nedeniyle tetkik edilen kişilerde muayene sırasında tespit edilir. Testiste, testis uzerinde veya kasıkta ağrı ve cekilme hissi olabilir. Uzun sure ayakta kalma sonucunda ağrılarda artma gorulebilir. Bazen skrotumda genişlemiş venler şişlik şeklinde belirgin olarak fark edilebilir.
Varikosel nasıl tanınır?
Varikoselin tanısında esas fizik muayenedir. Semen analizi (Spermiogram) testis hasarının boyutlarını belirlemede ve infertiliteye neden olup olmadığının belirlenmesinde gerekli bir testtir. Doppler ultrasonografi ile venlerde genişleme, geriye kacış (reflu) belirlenebilir.
Varikosel etkileri nelerdir?
Varikosel sperm değerlerinde değişiklikler yapmaktadır. Sperm sayısında ve hareketliliğinde azalma, yapısında bozulmaya neden olur. Sperm değerleri 20 milyon/ml nin altında gorulebilir ve infertiliteye neden olabilir. Varikoseli olan herkes infertil değildir. Fakat varikosel ilerleyici olarak testisde kuculme (her iki testis arasında volum farkı 2 cc'den fazla ) yapabilmektedir.
Varikosel ne zaman tedavi edilmelidir?
Varikosel her zaman tedavi edilmeyebilir. İnfertilteye neden oluyorsa (semen analizinde sperm sayısında ve/veya sperm hareketliliğinde azalma) ya da testisde kuculme başlarsa veya kronik ağrıya yol acarsa tedavi edilmelidir.
Tedavi yontemi nedir?
En etkili tedavi yontemi cerrahidir. Cerrahi sonrası komplikasyon olarak testislerde sıvı birikmesi veya bir sure sonra tekrar varikosel oluşması gorulebilir. Bu komplikasyonlar en cok mikroskopla yapılmayan cerrahi sonrası gorulmektedir. Mikroskop kullanımı komplikasyon oranlarını yok denecek kadar duşurmuştur. Mikroskopik cerrahinin diğer bir avantajı da %40 oranında gorulen, nukse yol acan venlere ulaşılabilmesidir.
Varikosel ameliyatı sonrası semen analizde belirgin duzelme gorulur. Gebelik oranları yukselir. Mikrocerrahi sonrası gebelik oranları daha yuksektir.
Varikosel ameliyatının ozellikleri nelerdir?
Gunluk ameliyatlardandır. Lokal veya genel anestezi kullanılabilir. Kasık bolgesinde kucuk bir kesi ile uygulanır. Ameliyat sonrası toparlanma oldukca hızlıdır. Ameliyat sonrası doktorunuz iki gun zorlayıcı aktivitelerden kacınmanızı, bir sure ilac kullanmanızı ve bir sure cinsel aktivitede bulunmamanızı onerebilir.

[h=2]Adana Urolog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]