Vajinusmus ve turleriVajinismus vajinanın dış 1/3'luk kısmında yeralan kasların cinsel birleşme esnasında istemsiz kasılarak cinsel birleşmeyi engellemesidir. Cinsel birleşme esnasında kaslar kontrol edilemez ve kasılmanın onune gecilemez. Bu kasılmalar yalnızca cinsel birleşme girişimini hayal etmekle bile oluşabilir.

Aşağıdaki cizimde de goruleceği gibi vajina dışa acık bir organken (a), aşağıda ifade edeceğim ceşitli nedenler ile cinsel birleşme aktivitesinde vajen kasları tamamen gerilerek (b) vajinismus oluşmasına neden olur.
Bazen vajinismus o kadar ağır olur ki, jinekolojik muayene esnasında kasılmalar oluşabilir ya da normal vajinal doğum gercekleşemeyebilir. Bu sebeple geniş anlamda vajinismus penis, parmak, vajinal tampon ya da muayene spekulumu yerleştirme girişimi olduğunda vajen kaslarında ortaya cıkan istemsiz kasılmalar olarak ifade edilir.

Vajinismusu olan kadınların buyuk kısmında cinsel istek ve uyarılma tamamen normaldir ve orgazm olabilirler.
Vajinismusu olan kadınlar genelde bedensel acıdan son derece sağlıklıdır.
Bazı kadınlarda vajinismus baştan beri vardır, bazılarında ise sağlıklı bir cinsel yaşamı takiben sonradan ortaya cıkar. İkincil vajinismus adı verilen bu durum genellikle disparoniye (ilişki esnasında ağrı) bağlı olarak gelişir.

Vajinismus, kadının kendisini eksik hissetmesine neden olabileceği gibi eşine karşı da sucluluk hissetmesine sebep olabilir.
Vajinismus tedavi edilmezse, ciftin cinsel haz ve doyumu ile ureme işlevi olumsuz etkilenir.

Vajinismusun turlerini şoyle sıralamak mumkundur:
* Primer Vajinismus: Bir kez bile olsun cinsel ilişkinin gercekleşememesi
* Sekonder Vajinismus: Onceden sağlıklı şekilde ilişki mumkunken yaşanmış bir cinsel travma
sonrası (olumsuz deneyime yol acacak komplikasyonlu bir doğum, duşuk, kurtaj, sert bir jinekolojik muayene, taciz veya tecavuze maruz kalma gibi) gelişen vajinismus durumu
* Apareunia: Bir takım fiziksel nedenlerden dolayı bireyin cinsel ilişkiye girememesi
Vajinismus da bir tur apareuniadır.
* Dyspareunia: Cinsel ilişki sırasında ağrı hissetme
Bazen sekonder vajinismusun altında yatan neden dyspareunia olabilmektedir.

Cinsel ilişki esnasında ağrınız oluyorsa, altında yatan neden her zaman vajinismus olmayabilir.

Vajinismus tum dunya kadınlarının yaklaşık %1'inde gorulur. Ancak ulkemizde diğer cinsel konularda olduğu gibi, bu konuda da yeterince sağlıklı verilere dayanan bir istatistik bulunmamaktadır. Yurtdışında vajinismus vakalarına ulkemize oranla cok daha az rastlanmaktadır. Bu durumun temel nedenlerinden birisi cinsel eğitimin bu ulkelerde cocuk ve erişkin gelişimine paralel olarak bilimsel olarak verilmesiyken; diğer nedeni ise, cinsellik kavramının namus, ayıp, yasak ve gunah ile birleştirilmemesidir.

Vajinismus şikayeti ile başvuran kadınların gecmişte yaşadıkları cinsel taciz, tecavuz gibi ciddi psikolojik travmalar olabileceği gibi, ağrılı bir jinekolojik muayane ya da kuvvetli kasılmadan dolayı ilk ilişkinin cok ağrılı olması gibi psikolojik tahribat yapmış bir durum da soz konusu olabilir.

Cinsel yonelimdeki bozuklukların da vajinismusa yol actığı bir gercektir.

Bizim gibi tek tanrılı doğu toplumlarında kadınlara cinselliğin haz yonu yasaklanır. Cinsellik kadınlar icin salt annelik icin izin verilen bir aktivitedir. Bunun yanında bekaretin onemi,Hymenin (kızlık zarın, bekaret zarı) korunması fikri, genc kızlarımızı evleninceye kadar yaşayacakları veya yaşadıkları cinsel deneyimlerde hymenin zarar goreceği endişesi ile oluşan gerginlik, evlendiklerinde de ilişki kuracakları zaman aktive olacak ve yıllardır suregelen şartlanmalar işlevini yerine getirerek coitus'u (cinsel birleşmeyi) imkansız kılacaktır. Kız cocuklarımızı buyuturken cinselliğin ayıp, gunah, yasak ile birleşmesi neticesinde kızlarımız buyuduklerinde, evlilikle cinsel ilişki izni almış olsalar bile, bilincaltlarındaki bu olumsuz kayıtlarla başa cıkamamaktadırlar. Yetişme cağındaki kızlarımıza cinselliğin pis ve kotu olduğunu oğreten yanlış, katı ve bağnaz eğitimdir. Yıllarca, cinselliğin kadınlar icin zarar verici, kotu, aşağılayıcı, yalnızca erkeklerin faydalandığı, kadınların kacması gereken bir şey olduğu oğretisiyle yetişen bir genc kız, bu ilişkiyi yaşayacağı sırada bilincaltına yerleşmiş bu yanlış fikirleri istemeyerek de olsa hatırlayacak, ilişkiye girmekten rahatsızlık duyacak, kacınacak ve kasılacaktır.

Ayrıca cocuklarımızı buyuturken cinsiyete gore ayırarak iki cinsiyetin birbirlerini tanımalarına fırsat vermemiz, kızlarımız kendi cinsel organlarını bile tanıyamamalarının yanı sıra – genital bolgeleri ve vajinalarının boyutları ve elastikiyeti hakkındaki yanlış inanclar, vajinanın icine herhangi bir şeyin giremeyeceği kadar ufak olduğuna inanmaları - erkeklerin cinsel organı hakkında da hicbir bilgiye sahip olamadan evlenmektedirler.

Tum bunların yanında genc kızlarımız sıklıkla kendilerinden buyuk kadınların ilk cinsel birleşmenin cok acı verici olduğu yonundeki yanlış bilgilendirmelerine maruz kalırlar. Filmlerde ve romanlarda cinsel ilişki ile ilgili kulaktan dolma yanlış bilgiler edinirler. Boylelikle ilk ilişki sırasında hymenin yırtılması sırasında korkunc bir acı duyacakları fikri, onları ilişkiden uzaklaştırır, soğutur ve vajen kaslarının kasılmasına sebep olarak kızlarımız evlendiğinde tedavi edilmesi gereken bir durum olan vajinismusu ortaya cıkartır.

Vajinismusun sebepleri maddeler halinde sıralayacak olursak:

Eksik ya da yanlış cinsel bilgi
Erken travmatik yaşantılar
Cinsel şiddet
Cinsel tabular, mitler, inanclar
Olumsuz dinsel ve kulturel şartlanma
Cinselliği aşağılayan aile
Cinsel organlardan iğrenme
Kızlık zarını yitirme korkusu
Gebe kalma korkusu
Otoriter baba
Baba-kız ilişkisindeki guclukler
Eşler arasındaki iletişim bicimi
Cinsel iletişim sorunları
Eşcinsel ozdeşleşme

Yukarıda ifade ettiğim etkenlerin yanında endometriozis, kronik enfeksiyonlar, kızlık zarının gergin olması gibi fiziksel sebepleri de olabilir vajinismusun. Bu nedenle vajinismus şikayeti olan kişilerin mutlak komple bir jinekolojik muayeneden gecmeleri gerekir. Vajinal muayene esnasında eşin de orada olması ciftin genital anatomi ve vajinanın boyutları hakkındaki onyargıları yıkmalarına katkıda bulunması acısından onerilen bir durumdur.

Bazen onceden tedavi olmuş olan kişilerde vajinismus ceşitli travmalar nedeniyle tekrarlayabilir.

Genc kızlarımıza kesinlikle evlilik oncesi veya gelişim aşamasında cinsel eğitim verilmesi bu tur sorunların daha az sıklıkla oluşumunu sağlayacaktır.

Bu sorunun tedavisine gelince; vajinismus gibi ağrılı cinsel ilişkiye neden olan rahatsızlıklarda oncelikle temel kural jinekolojik muayene yapılarak ilişkinin oluşumuna engel olan organik bir bozukluğun olup olmadığının kesin olarak belirlenmesidir. Sonrasında bir psikolog yardımı ile sorunları keşfedip, farkına varmak gerekir. Tedavide bilişsel davranışcı terapiler kullanılır. Terapinin amacı, kişinin korkularının ve kaygılarının once duşuncede aşılmasını sağlamaktır. Kişi bu sayede kendisini, cinsellikle ilgili duşuncelerini fark eder ve olumsuz duşunce ve inancların yerine olumlularını koymayı oğrenir.
Bununla birlikte kişi rahatlama egzersizleri ile kasılmalarını kontrol etmeyi oğrenir.
Tedavide istemsiz olarak ortaya cıkan kasılmaların engellenmesine calışılır. Kişi genital anatomiyle ilgili bilgilendirilir. Vajinal penetrasyon oncesi gevşemesi icin teknikler gosterilir. Kegel egzersizleri ile ilgili bilgi verilir ve bunları nasıl uygulayacağı gosterilir.
Kegel egzersizleri vajinanın girişinde yer alan kasların calıştırılarak geliştirilmesi icin uygulanan egzersizlerdir. İdrar kacırma şikayeti olan kadınların da uygulanabileceği gibi vajinismus tedavisinde de kullanılabilir. Bunun nasıl yapıldığını oğrenmek icin iki parmağınızı vajinaya yerleştirerek parmağınızın dışarıya cıkmasını engelleyecek şekilde vajina kaslarınızı sıkınız. Bunu yapamıyorsanız idrarınızı yaparken işlemi yarıda kesmeye calışınız. Her iki durumda da kasılan kaslar vajina girişindeki kaslardır. İşte bu kasların istemsiz olarak kasılması vajinismusun temel nedenidir. Bu egzersizin nasıl yapıldığını oğrendikten sonra gunde en az 5-6 kez tekrarlayın.
Kegel egzersizlerini muteakiben kullanılan diğer bir yontem de vajinanın parmaklar yerine ozel aletler (vajinal dilatator) kullanılarak genişletilmeye calışılmasıdır. Bu yontem ancak bir doktor tavsiyesiyle uygulanmalıdır. Dilatasyon egzersizleri daha cok batıda kullanılır. Batı toplumlarında vajinismusun gorulme sebebi bizdekinden cok farklıdır. Bizdeki cinsellik ile ilgili olumsuz şartlanmalar batı toplumlarında olmadığı icin, psikoterapinin yanı sıra esas gevşeme teknikleri, Kegel egzersizleri ve ozellikle dilatasyon egserszileri kullanılır. Dilatasyon denemelerinde kadına vajene uygulayacağı ceşitli kalınlıklardaki cubukların eşle birlikte kullanılması oğretilir. Başlangıcta ince cubukları kendi kendine vajene uygulayan kadın daha sonra bunu eşinin uygulamasına izin verebilir. Her seferinde cubuk kalınlığı arttırılır. Yeterli kalınlıkta cubukla bu başarıldıktan sonra penisin vajene girmesi mumkun olabilmektedir.

Vajinismusun tedavisi icin doktora başvurma suresi uzadıkca, sadece kadının umitsizliği değil, erkeğin de ozguveninde kuvvetli sarsıntı, cinsellikten soğuma, ereksiyon problemleri gibi ciddi sorunlarla karşı karşıya kalma riski de yukselir. Ayrıca cinsellik gibi insan fizyolojsi ve aile ici bağlarda onemli bir role sahip doğal bir surecin yaşanamaması psikolojik sorunlarla beraber aile ici sosyal sorunlara da beraberinde getirir.

Vajinismus, bizim toplumumuzda oldukca yaygın bir sorun olarak onumuze cıkmaktadır. Yukarıda ifade ettiğim toplumsal, kulturel ve dini baskılar kadına cinselliği yasaklamaya devam ettiği muddetce de bu sorun devam edecektir. Diğer bir cok sorun gibi, bu sorunun cozumu icin de oncelikle kadınlarımızın eğitimine onem vermeliyiz. Bu problemi kendisinde yaşayan, nedenlerini oğrenen ve tedavi olan kadınlar anne olduklarında, cocuklarının da aynı problemi yaşamaması icin daha sağlıklı bir eğitim vereceklerdir cocuklarına. Ayrıca okullardaki biyoloji derslerinde insan anatomisi derslerinin daha kapsamlı oğretilmesi ve genclere mutlak cinsel eğitim verilmesi diğer yaygın cozumler olacaktır.

[h=2]İstanbul Psikoloji uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]