KADINLARDA EN SIK GORULEN ŞİKAYET (VAJİNİT)
Yazın bittiği, sonbaharın başladığı şu gunlerde, kadınların en sık şikayetlerini lokore denen vajinal akıntı oluşturmaktadır. Sebebi ise enfeksiyon ajanlarıdır. Jinekolojinin en sık rastlanan hastalıkları arasında yer alan bu enfeksiyonlara vajinit denir.
VAJEN FLORASI OLUŞUMU
Vajinanın iyi huylu hastalıkları arasında en sık enfeksiyonları gormekteyiz.Vajina ceperini keratinize olmamış cok katlı yassı epitel hucreleri doşer. Normal koşullarda vajina uterus ve kollumda bulunan ceşitli salgı bezlerinin sekresyonları ve epitelden sızan sulu transuda tarzındaki sekresyonlarla nemli tutulur. Bu nemli ortamda ‘vajina florası’ denen ,normal koşullarda bulunan ve hastalık yapmayan pek cok mikroorganizma turu vardır. Başlıca gram (+) basil ve koklar bulunur. Genc kızlıkta ilk adet gorme donemi sonrası, dolaşımda artan estrojen hormonu hucrelerde glikojen depolanmasını sağlar. Bu glikojenin laktobasiller tarafından yıkımını takiben ortaya cıkan laktik asit vajina pH sını 3,5- 4,5 a duşurur. Bu asit ortam diğer enfeksiyon ajanlarının coğalmasını ve hastalık oluşturmasını engeller. Normal vajina florası yaş, ortam pH sı, cinsel aktivite, hormonal durum,kullanılan doğum kontrol yontemi, kullanılan ilac ve antibiyotikler, cerrahi girişimler ve vucut direncini etkileyen sistemik hastalıklar ,diyabet , kemoterapi gibi etkenlerle değişiklik gosterir. Normal vajen florasında diğer mikroorganizmalarla birlikte gardnerella vaginalis ,candida albicans ve trichomonas vaginalis de bulunur. Fakat neisseria gonorrhoea(Gonore=bel soğukluğu etkeni), HSV Tip 2(genital ucuk etkeni)ve HPV(siğil ve rahim ağzı kanseri de yapan virus) bulunmaz.
BELİRTİLER VE ETKENLER
Enfeksiyoz vajinitlerde en sık lokore ,kotu koku, kaşıntı, yanma, kızarıklık gibi belirtiler gorulur. % 33 oranında gardnerella vaginalis, % 21 oranında candida albicans, %10 oranında trichomonas vaginalis en sık vajinit etkenleridir. Bunların dışında belli bir etken saptanamayan vajinitlere de nonspesifik vajinit denir. Bu enfeksiyonlar cinsel ilişki ile de bulaşabilmektedir.
Gardnerella vaginaliste homojen, kopuklu ,gri-beyaz, kotu kokulu, akıntı olur.
Candida vajinitinde dış genital bolgede kızarıklık, koyu kıvamlı ,peynirimsi kokulu ,sut kesiği gibi beyaz akıntı vardır.
Trichomonas vajinitinde dış genital bolge ve vajen girişinde kızarıklık ,vajina ve serviks uteride cilek gorunumlu kızarıklık, kopuklu,kokulu,yeşil-sarı ve homojen akıntı gozlemlenir.
TANI KOYMA
Vajinitlerde tanı sadece akıntı ve klinik bulgulara gore konulursa % 50 nin uzerinde yanlış tanı elde edilir. Ozellikle tekrarlayan vajinitlerde ,alınacak akıntı orneğinden yapılan mikroskobik taze preparat incelemesinde tek hucreli hareketli parazitlerin ,mantar spor ve hiflerinin gorulmesi ,clue cell denen hucrelerin gorulmesi,kokmuş balık kokusu (whiff) testi ve vajinal kultur tetkiki ile etken olan mikroorganizmanın ayırıcı tanısı yapılabilir. Alınan kulturlerde gecmesi gereken zaman ortalama olarak 24 saattir. Son yıllarda yeni yontemlerle gardnerella ,candida ve trichomonas turlerinin DNA ları izole ederek 1 saatte sonuc veren kultur sistemleri gelişmiş ve onde gelen hastanelerimizde uygulamaya konulmuştur.
TEDAVİ
Bakteriyel vajinozisde: metronidazol 7 gun sure ile aynı zamanda eş tedaviside verilerek yapılmalıdır. Metronidazol alamayan yada gebe olan hastalarda, candida enfeksiyonuna sebep olabileceği akılda bulundurularak ampisilin, clindamisin verilebilir. Tedavi suresinde erkeğin condom kullanması ve eş zamanlı tedavi olması onerilmektedir. Cunku erkekler anaerop bakteriler icin iyi bir taşıyıcıdır.
Candida enfeksiyonlarında: tedavi sonrası %5-20 arasında nuks gorulur. Bunu onlemek icin kolaylaştırıcı sebepleri ortadan kaldırmak gerekir. Kolaylaştırıcı sebepler: antibiyotikler, gebelik ,diyabet, adet oncesi donem, doğum kontrol ilacları ,spiral kullanımı ,vucut direnci duşukluğu, fazla rafine şeker tuketimi, sentetik giysiler, sıcaklık ve rutubet etkisi, lokal allerjiler (parfumlu tuvalet kağıdı, tamponlar, yuzme havuzundaki klor), metabolik hastalıklar (hipotiroid, hipoparatiroid , demir eksikliği anemisi) ,radyoterapi, kronik servisit, obezite sık ve değişik kişilerle cinsel ilişkidir.
Tedavide bolgesel ve sistemik olarak. nistatin, imidazoller ,ketokonazol, ıtrakonazol ve flukonazol turevi ilaclar kullanılır. İmmunoterapi yapılabilir. Tekrarlayan enfeksiyonlarda eş tedavisi yapılmalıdır.
Trichomonas vaginalisde: tedavide ilk secenek 7 gun sure ile metronidazol olmalıdır. Tek ve yuksek doz seceneği de vardır. Eş tedavisi de gerekir ,ayrıca ornidazol, tinidazol ,seknidazol de kullanılabilir.
SONUC
Cinsel yolla da bulaşabilen, eşlerin de tedavisi gerekebilen bu hastalıklardan korunabilmek hijyenik şartların sağlanabilmesi ile mumkundur. Bu şartlar sağlanamadığında oluşan vajinal enfeksiyonlar icin tablo ağırlaşmadan jinekoloğunuza muracaat etmeniz en doğru hareket olacaktır.


[h=2]Ankara Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]