Vajinismusta nedenler ve tedavi yaklaşımıVajinismus vajina cevresini saran kasların istemsiz kasılması nedeni ile kadının cinsel ilişkiye gerememesidir . Vajinismusta evlilik Cinsel ilişki ile tamamlanamadığından cinsel terapiyi(tedaviyi) zorunlu kılan bir durumdur. Cocuk sahibi olmayı cok istedikleri icin bu sorunu yaşayan kadınların sterilite kliniklerine başvurma olasılığı son derece yuksektir.
Eğer kadın daha once hic cinsel ilişkiye girmemişse bu duruma birincil vajinismus denir. Kadın o zamana kadar normal aktif cinsel ilişki yaşadığı halde sonradan gelişmiş ise buna da ikincil vajinismus denir. Klinikte daha cok birincil tipi gorunur ve genellikle psikolojik nedenlerle ilişkilidir. İkincil tipi ise vajen enfeksiyonları, cerrahi girişimler vb. gibi tıbbi nedenlere ve yaşanan olumsuz deneyimler ve travmalar gibi durumsal nedenlere bağlıdır.

Vajinismus vajinanın dış ucte bir bolumundeki kas yapısının cinsel birleşmeyi engelleyecek şekilde tekrarlı ve devamlı istem dışı kasılmasıdır. Vajinadaki istem dışı kasılmalar bu kadınlar icin buyuk ve kotu bir surprizdir. Bu kaslar kişinin bilincli kontrolunden bağımsız olarak kasılmaktadır. Vajinismus yaşayan kadınlar aslında cinsel olarak tepkisel ve cinsel birleşme konusunda isteklidir. Onlar icin boyle bir birleşme yaşamıyor olmak uzuntu verici bir durumdur. (Kece ,2007)
Vajinismusta cinsel ilişki denendiğinde kadın ağrı beklentisinden korkar. Bu korku koşullanmış bir davranış olarak seyreder. Koşullanmış olan bu korku yanıtı vajen kaslarının istemsiz olarak kasılmasına neden olur. Boylece cift bir kısır dongunun icine girer. Sıklıkla baskılayıcı cinsel yetiştirme sonuncu ortaya cıkar. Bu kadınlar genellikle fiziksel muayeneye de (jinekolojik muayene) izin vermezler. Yani korku parmaklara da yaygınlaştırılmıştır.
Bu sorunu yaşayan ciftler cok cocuk istemekle beraber bu kadınların genellikle doğum korkuları vardır. Vajinanın cok kucuk olduğunu ve doğumun cok ağrılı olacağını duşunurler. Vajinismus sorunu olan kadınlar genellikle cinsellikle ilgilidir. Okşanmaktan ve klitoris uyarısından hoşlanırlar ve orgazm olabilirler. Ancak cinsel birleşme olasılığı ortaya cıkınca hemen korkarlar, coğu bir panik havasına girer ve cinsel isteklerini yitirirler. Hatta eşi uzerinden iterek kendinden uzaklaştırmaya calışırlar, bacaklarını kapatırlar, el ve ayaklarında soğuma olur.
Bu problemi yaşayan kadınların bir kısmı daha once jinekolojik muayeneye gitmekle birlikte muayene olamamıştır. Bu ciftler koitus dışında her turlu cinsel yakınlaşmayı yaşadıklarından cok duşuk bir olasılıkta olsa gebe kalmaları olanak dahilindedir. Ancak gebe kalmak hatta doğum yapmak vajinismus sorununu cozmez. Cunku bu kadınlar sezeryanla doğum yaparlar ve bu sorun katmerleşerek devam eder. Diğer taraftan bu ciftler artık cocuk sahibi olduklarından cevreden olan ne zaman cocuğunuz olacak baskısından da kurtulduklarından vajinismus tedavisi icin baş vurma olasılıkları cok zayıftır. Artık bir cocuk sahibi olmuşlardır. Klinikte vajinismus ciftlerinin hatırı sayılır bir kısmı cocuk istedikleri icin tedavi arayışı icinde olduklarını ifade etmektedirler.
Cift sorunla karşılaşınca bu durumun zamanla gececeğini duşunur ve ağırdan alır. Ancak her denemede aynı durumla karşılaşınca kafaları daha da karışır. Bu şekilde zaman hızla ilerlerken ciftin sıkıntısı da buna paralel olarak artar. Bu ciftler ortalama olarak evlendikten uc yıl sonra tedavi arayışına girer. Sure ilerledikce sorun daha da derinleşmekte diğer taraftan cifttin evlilik ilişkisin de olumsuz yonde etkilemektedir.
Vajinismusun en temel belirtisi cinsel ilişkiye girme anında kişinin panik atak gibi bir durum yaşamasıdır. O an geldiğinde kişi endişe korku kaygı gibi duygular yaşar. Kadının bilinci acık olmakla birlikte genellikle kontrolunu kaybeder. Butun vucudu en cokta vajina aksları kasılır. Eşini uzerinden itme davranışları gorulur. Her denemede bu tablo yaşandığından cifti caresiz duruma duşurur.

Erkek eş ne yapacağını bilemez . Coğunlukla karmaşık duygular icindedir. Bu duygular, eş tarafından reddedildiğini duşunme, sucluluk, caresizlik, başarısızlık, ne yapacağını bilememe, kızgınlık, umutsuzluk, istediği halde empati kuramama, ofke, sorgulama ve uzaklaşma gibi ilişki dinamiklerini olumsuz etkileyen duygulardır.
Aynı şekilde kadın eşte ise , utanc duyma, sucluluk, kendinde bir eksiklik olduğu duşuncesi, kendinden hoşnutsuzluk, mutsuzluk, hayal kırıklığı, eşi kaybetme korkusu, herkesin kolayca yapabildiği bir şeyi yapamadığı ve dolayısı ile başarısızlık vb gibi duygularla boğuşmak durumunda kalır.
Butun bunlar yetmiyormuş gibi diğer taraftan aile buyuklerinin ve akrabaların ne zaman cocuğunuz olacak sorusuna nasıl cevap verecekleri endişesini yaşarlar. Bu endişe aile ilişkisinde sır saklama zorunluluğunun yukunu de ciftin omuzlarına yukler.

VAJİNİSMUS NEDENLERİ

1-YANLIŞ EKSİK ABARTILI BİLGİLER

Ulkemizde cinsel eğitim verilmediğinden genc kızların doğruyu ve yanlışı bilme şansları coğunlukla yoktur. Yakın cevre ve arkadaşlardan alınan ve coğu kez de yanlış, yetersiz ve abartılı olan bilgilerle cinsel yaşamlarına başlarlar. Kuşaktan kuşağa ve kulaktan kulağa aktarılan bu yanlış, yetersiz ve abartılı bilgiler nedeni ile ilk cinsel ilişkiyi korkutucu cok acı ve ağrı veren şakır şakır kanama yapan ve vajinanın parcalanacağına ilişkin yanlış bilgilerle yaşamak zorunda kalırlar. Kısacası insanların kafasındaki yanlış ve abartılı bilgiler vajinismusa sebep olabilen onemli faktorlerdir.
Ayrıca kız cocuklarının baskılayıcı cinsel yetiştirilme tarzı bu konuda en cok uzerinde durulması gereken konudur. Bizim kulturumuzde cinsellik sadece erkekler icindir. Kız cocukları cinsellik konusunda soru sormamalıdır. Merak etmemelidir. Kızlar eteğini ve bacağını acmamalıdır. Kızlar icin cinsellik kotudur, ayıptır, gunahtır ve bu nedenle de zaten yasaktır. Ayrıca erkekler kotudur, kızları kullanır bırakır, kirletir; bu nedenle erkeklere guvenilmemeli ve onlara yanaşılmamalıdır. Bu ve benzeri olumsuz soylemle yetiştirilen kız cocuklarının vajinismus geliştirme riskleri cok ama cok yuksektir. Yani buyudukleri ve evlendikleri zamanda eteklerini ve bacaklarını acmazlar. Eşlerini de kendilerine yanaştırmazlar.
İster kadın olsun iste erkek olsun her insanın icinde doğuştan ve doğal olarak cinsel durtuleri vardır. Her insanın doğal olarak cinselliğini yaşama hakkı vardır.insan doğasına aykırı hareket etmeyi doğanın affetmemesi yine doğanın kendi doğal kanunudur. Cinsellik kendiliğinden insanın icinde var olan bir guc olmakla birlikte insanın oğrenilerek geliştirilebilen bir parcasıdır

2- TIBBİ NEDENLER
İlac kullanımı
Madde kullanımı
Doğum travmaları
Kistler
Vajinal enfeksiyonlar
Sorunlu cerrahi girişimler
Ureme sistemi enfeksiyonları
Ağrı eşiğinin duşuk olması
Vajinismus tedavisinde bu faktorler dışlanmalıdır. Eğer dışlanamıyorsa danışanın uygun tıbbi tedaviyi alması sağlanmalıdır. Değerlendirme seanslarında ve oyku alama aşamasında bu faktorlerden birinin varlığı kolaylıkla tesbit edilebilir.
PSİKOSOSYAL NEDENLER
Gecmişte cinsel taciz yaşantısı
Gebelik korkusu
Doğum korkusu
Acı ağrı korkusu
Odipal catışma
Depresyon
Sosyal fobi
Kişilik bozukluğu
Cinsel guvensizlik
Olumsuz kotu dini şartlanmalar
Bilinc dışına itilmiş ruhsal catışmalar
Cinsel isteksizlik
Uyarılmada problemi
Kadınlık rolunu kabul etmeme
Baskılı Cinsel eğitim
Simgesel olarak beyinde aşırı buyutulen penis korkusu
Cocukluk ve genc kızlıkta cevreden duyulan abartılı ve olumsuz ilk gece hikayeleri
Cinsel kimlik sorunları
Ağır ruhsal catışmalar.

CİFT İLİŞKİSİNE BAĞLI NEDENLER

Bağlanma korkusu
Terk edilme korkusu
Guven eksikliği
Eşten gelen veya gelme olasılığı olan şiddet
Uygun olmayan bir evlilik ve eş ilişkisine kendini kapatma
İlişkide gucun kaybedileceği korkusu

TEDAVİ

İyi haber, vajinismusun tedavisi yuz guldurucudur. Değerlendirmede oncelikle nedenler saptanarak ona gore bir tedavi formulasyonu hazırlanmalıdır. Sağaltımda iyi bir oyku almak esastır. Danışanın kendi sozcukler ile kendi problemini anlatması değerlendirmede kıymetli bir başlangıc noktasıdır. Kişinin cocukluk oykusu, cocuklukta gecirdiği hastalıklar ve fiziksel travmalar mutlaka sorgulanmalıdır.
Vajinusmus sağaltımında cift birlikte tedaviye alınmalı; oncelikle hem kadın hem de erkek rahatlatılmalı, gevşemeleri sağlanmalı, heyecan ve kaygıları uzerinde calışılarak cifttin rahat ve guven icinde oldukları, teropatik bir iş birliği ortamı sağlanmalıdır.
Ağır cinsel kimlik sorunları, kişilik bozuklukları ve ağır ruhsal catışmaların olup olmadığı değerlendirme seanslarında saptanmalıdır. Bu tur durumları varlığında psikodinamik yonelimli tedavi yaklaşımları uzerinden gidilmelidir. Yine ilac kullanımı madde kullanımı olup olmadığı mutlaka araştırılmalıdır.
Olumsuz dış faktorlerin olduğu ikincil tip vajinusmusta oncelikle bu dış şarların duzeltilmesi yoluna gidilmelidir. Bu yapılmadan danışana onerilerde bulunmak hicbir fayda vermez. Orneğin eşten gelen bir şiddetin varlığı ya da geleceği beklentisi vb.
Sağaltımda uzerinde onemle durulması gereken bir nokta da cift ilişkisinin mercek altına alınması gerekliliğidir. Cift ilişkisinde sevgi yakınlık var mı? Her bir cift cinsel ilişki icin hazır mı? Birbirlerini cinsel yonden cekici buluyorlar mı? Cift birbirin aktive edebiliyor mu? Cift birbirlerini uyarabiliyor mu? Ciftin ilişkisinde mahremiyet ve sevecenlik ne durumda?
Sağaltımda ciftin her bir uyesinin kokularının kaygılarının giderilmesi rahatlamalarının sağlanması ve gevşemelerinin sağlanması ile birlikte guvenli işbirliğine dayanan tedavi ortamının oluşturulması iyi bir başlangıc noktasıdır.
Danışanın cinsel konuları konuşmada cekingen olacağı baştan kabul edilerek sabırlı bir yaklaşım icinde olunmalıdır. Cinsel terapist zaman danışanın dilinden konuşmakla birlikte gerektiğinde de danışanın onunu acıcı, acık ve net bir duruşta durmalıdır. Danışanların kendi sorunlarının kendi cumleleri ile dile getirmelerinin kıymeti kendiliğinden menkuldur.
Cinsel terapide daha cok duygular ve en cokta duyumlar uzerinde odaklanılır. Tedavide bilişsel davranışcı yontemlerden yararlanılır. Cunku vajinismus yanlış bilgiler, yanlış oğrenmeler ve koşullamalar sonucu oluşmuştur. Sağaltımda bu yanlışlıkların uzerine gidilerek daha uyumlu olanlarla yer değiştirmeleri sağlanır.
Tecrubeli bir cinsel terapistin rehberliğinde destekleyici bir yaklaşımla olguların buyuk bir coğunluğu kolaylıkla duzelir.


[h=2]İstanbul Psikoloji uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]