Tiroid bezi, boynun on kısmında yerleşmiş olan endokrin bir bezdir. Bunun anlamı, bezin bazı hormonlar salgılaması ve bu hormonların kan dolaşımına girerek vucudun değişik organ ve dokularında etki gostermesidir. Salgıladığı hormonlarla vucut metabolizmamızı duzenler.
Tiroid bezi hastalıkları, ilacla tedavi edilebilecek bozukluklardan, tiroid kanserine kadar değişir. En sık karşılaşdığımız durumlar tiroid hormonları uretimindeki duzensizliklerdir. T4 ve T3 hormonları vucudumuzun metabolizmasını duzenler ve ayrıca metabolizmanın hızını kontrol ederler. Eğer cok hormon salgılanırsa metabolizma hızlanır ve hipertiroidi hastalığı gelişir. Eğer tiroid hormonu cok az salgılanırsa bu duruma hipotiroidi denir.
Tiroid bezinin iltihaplanmasına tiroidit adı verilir. Tiroid bezinin normalden buyuk olmasına ise guatr adı verilir. Guatr tek bir hastalık değildir. Belirtileri ve tedavileri birbirinden farklı hastalıklar grubudur. Bu sebeble guatr hastasıyım demek, tek başına yetersiz bir tanımlamadır. Guatr hastalıklarını uc ana gruba ayırabiliriz. Bu gruplar da kendi icinde alt gruplara ayrılır.
1. Tiroid bezinin az hormon salgıladığı durumlar; hipotiroidi hastalığı. Bezin salgıladığı hormon yetersiz olduğu icin vucudun hızı yavaşlar, hareketler ağırlaşır, duygular kuntleşir. Bu hastalara gereken hormon ilac şeklinde verilerek tedavi edilir.
2 . Hormon dengesizliği olmayan guatr hastaları. Bu grupta uc ceşit guatr bulunur. Birincisi tiroid bezinin dengeli şekilde tamamının buyuduğu (diffuz guatr); ikincisi, tiroid bezinde tek bir yumrunun (nodul) olduğu (soliter tiroid nodulu) ve ucuncusu tiroidde cok sayıda yumrunun olduğu (multinoduler guatr) hastalıklar.
3 . Tiroidin fazla hormon salgıladığı hastalıklar. Bu gruba zehirli guatr da denilir. Vucutta fazla tiroid hormonu bulunması sebebiyle metabolizma hızı artmıştır. Ellerde titreme, kalp carpıntısı gorulur. Hipertiroidide ( zehirli guatr) goz bulguları mevcuttur. Uygun ilac tedavisi veya gerekirse uygun bir ameliyatla bu bulguların ilerlemesi engellenmiş olur. Bu goz bulguları tedavide gec kalındığında geri donuşumsuz olmaktadır
Yukarıda saydığımız hastalık ceşitlerine gore guatr hastasının şikayetleri de değişir.
Hipertiroidizm:
• İştah artışına rağmen kilo kaybı
• Sinirlilik, acelecilik, cabuk yorulma
• Terleme, sıcağa tahammulsuzluk
• Carpıntı, yuksek kan basıncı
• İshal veya sık dışkılama
• Ağız kuruluğu, cok su icme, sık idrara cıkma, gece idrara cıkma
• Kas gucsuzluğu, ellerde titreme
• Bakışlarda şaşkınlık veya korku ifadesi. Goz kapağının yukarıya doğru gerilmesi ve goz kapağında şişme. Goz kurelerinin one doğru belirmesi. Gozu oynatan kasların tutulmasına bağlı olarak yukarı ve dış ust yana bakışta zorluk.
• Guatr
Hipotiroidizm:
• Halsizlik, cabuk yorulma, hareketlerde yavaşlama
• Kalp atışlarının yavaşlaması
• Uyku eğiliminin artması
• Soğuğa dayanıksızlık
• Ses kalınlaşması, yavaş ve kısık sesle konuşma
• Deride kalınlaşma, kuruluk, sac dokulmesi, kaşların kenarlardan dokulmesi
• Kabızlık
• Terleme azlığı
• Yuzde ve gozkapaklarında şişkinlik
• Guatr
TEŞHİS YONTEMLERİ
Kanda dolaşan tiroid hormonlarının olculmesi:
• T4 ve total T3 olculmesi
• Serumda TSH tayini
• TRH testi
• Tiroid supresyon testleri
Diğer teşhis yontemleri:
• Tiroid sintigrafisi
• Tiroid ultrasonografisi
• Antikorların araştırılması
• Serumda tiroglobulin tayini
• Serumda kalsitonin tayini
• İnce iğne aspirasyon biyopsisi
Guatr Hastalıkları Teşhis Edildikten Sonra Nasıl Tedavi Ediliyor?
Tedavide uc durum soz konusudur.
1.Hormon yetersizliği olan guatr hastalarına bu hormon ilac şeklinde verilir.
2.Hormon fazlalığı olan hastalara hormon yapımını engelleyecek ilaclar verilir. Hormon seviyesi normale gelince ameliyat veya radyoaktif iyot ile tedavi yapılır.
3.Hormon dengesizliği olmadığı ama tiroid bezinde nodullerin olduğu durumda da genellikle ameliyat gerekir.

Her Guatr Hastalığı Ameliyat Gerektiriyor Mu?

Tiroid bezinin tamamen buyuduğu ya da icinde nodullerin olduğu durumda ameliyat bir tedavi seceneğidir. Her guatr hastalığı ameliyat gerektirmez.

Bir guatr hastasını ameliyat etmek icin dort sebeb vardır:

1.Boynunda buyumuş guatrın oluşturduğu estetik problem

2. Buyumuş guatrın ya da nodullerin yemek borusunu ve soluk borusunu sıkıştırmalarından kaynaklanan şikayetler olması

3. Buyumuş guatrın hormon dengesizliği yapması

4. Guatrda kanser tesbit edilmesi veya kanser şuphesi olması

Guatr Hastalığında Kanser Olur Mu?
Guatr, tiroid bezinin kanser harici buyumeleridir. Ama bu buyumelerin kanser olup olmadığı ancak bazı incelemelerden, hatta ameliyattan sonra belli olur. Dolayısıyla butun guatrlı hastalar duşunulduğunde %15 oranında kanser gelişme ihtimali vardır.
Ameliyat veya İlac Tedavisi Sonrası Guatr Tekrar Eder Mi?
Hormon eksikliği ilaclarla giderildikten sonra hastalık tekrar edebilir. Bazen noduller ilaclarla geriledikten sonra tekrar buyuyebilirler. Bu durumda hasta tekrar değerlendirmeye ve tedaviye alınır.
Ameliyat edildikten sonra da guatr tekrar edebilir. Ozellikle cok sayıda nodulu olan guatr hastalığında, geride bırakılan tiroid dokusunda da nodul kalmışsa zamanla bu noduller buyuyup guatrın tekrar etmesine yol acabilir. Bu sebeble ilk başta ameliyatı, hastalığa uygun planlamak onemlidir.
Ameliyat olan hastaların kontrolleri var mı?
Hastalığının ceşidine gore ameliyat sonrası hic ilac kullanmadan omur boyu yaşayabileceği gibi, omrunun geri kalanında ilac kullanmak zorunda olan hastalar da vardır. Ancak butun guatr hastaları hastalıklarına bağlı olmak uzere belirli aralıklarla kontrol edilmelidirler ki hem hastalığın tekrarından korunsunlar hem de oluşabilecek istenmeyen durumlar erkenden tedavi edilebilsin.


[h=2]Eskişehir Genel Cerrahi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]