STRES KONUSUNDA NELER BİLİYORSUNUZ ?-1

STRES, tum psikolog, psikiyatrist ve alandan uzmanlarca 'CAĞIMIZIN PSİKOLOJİK RAHATSIZLIĞI' olarak, kabul edilmiştir. Bu nedenle, ben cağımızın psikolojik rahatsızlığı olan STRES konusunda aydınlatıcı acıklama yapmak ve bilgi vermek istiyorum. Kırsal yorelerden buyuk kentlere goc eden,aile bireylerinin, yeni ortamlara uyum sorunları şehirlerimizin yapısı ' İnsan ilişkileri, hava kirliliği, yaşam koşullarında değişiklik, sosyal ve duygusal ilişkilerde kısıtlama ve uzaklık, ve iletişim bicimleri, iş olanakları,ekonomik koşullar vb' kaynaklanan bir cok sorunlar yaşamalarına ve bu yeni ve alışılmadık, yaşam koşullarının ustesinden gelememe, cozum uretememe, bu yeni koşullarla mucadele edememe , gunluk sorunları cozemeyerek, biriktirmek ve defalarca duşunmek, en kucuk olayları abartarak soruna donuşturmek, yakınlarınız ve sevdikleriniz hakkında cevredekilerin duşuncelerinden ve dedikodulardan etkilenmek, gercekle bağdaşmayan hayal urunu kurgulara kaptımak, yersiz şuphelere kapılmak ve olmsuzluklara acık olmak, gereksiz kuşku ve kıskanclıklar, guvensizlikler yaşamak, baş başa olmak ve bunun dışında belirtmediğim bir cok sorun nedeniyle vb. faktorlerin gunluk yaşamımızda duşuncelerimizde egemen olması bizi olumsuz etkilemesi sonucu; bu olumsuz koşullarla baş başa olan bireyin yaşamı baskı altına alınmakta, yaşama sevinci ve yaşamdan aldığı hazzın oranı duşerek, hayata, yaşama karşı olumlu duşuncelerin azalması sorunları yaşamakta yada ortaya cıkmaktadır.Kısacası tum enerjisi bu tur olumsuz duşuncelere kiltlenmektedir.

Butun bu olumsuz koşullar ve durumlarla boğuşan, bireylerde 'STRES' ' oluşmakta ve bireylerin Fizyolojik Gudu 'Durtu' ve Sosyal Gudulerinin ve ihtiyaclarının; ' 'Toplum icinde bir yeri olduğu,kendi kendini gercekleştirmesi; fiziksel ve estetik,zihinsel, sosyal, kişisel vb. ihtiyaclarının karşılanması ve bu ihtiyaclarını bir şekilde karşılarken,yaptıklarının toplumca onay gormesi yada aile, cevre, toplum icinde bir yeri olduğu konusunda guvence duyması; sevgi, ilgi, saygı, onay, kabul vb. gormesi; kendini tehlikede hissetmemek, aile icinde bir yeri olduğuna inanması, guven ve oz guven duygusu gelişmiş olması .....”

Bireylerin, bu temel ihtiyaclarının 'Fizyolojik ve Sosyal Guduler' karşılanmaması, karşılanmasında guclukler yaşanması oranında,daha farklı bir ifadeyle ' Bireylerde, STRES nedeni olan ve stresi tetikleyen faktorler arttıkca;; bireylerde STRES eğilimi artmaktadır.'
Yukarıda belirtilen faktorler, stresi tetikleyici koşullar olarak karşımıza cıkmaktadır. Daha doğrusu bireyler, yukarda belirttiğim olumsuz koşulları, yaşadıkları oranla doğru orantılı olarak; 'STRES' yaşamaktadırlar. Cağımızda stres oranı ve stres surecinin uzunluğu ile ilişkili olarak da bir cok 'PSİKOSOMATİK' rahatsızlıklar tetiklenerek ortaya cıkmaktadır. İşte bu nedenle de 'CAĞIMIZIN PSİKOLOJİK RAHATSIZLIĞI YADA VEBASI olarak Stres bilinmektedir.

Aslında, stres her canlı varlığın, karşılaştığı olumsuz durumlarla baş etmek icin verdiği doğal tepkilerdir. Bu yonu ile duşunulduğunde her canlı icin yaşamsal bir onem taşımaktadır. Hafif duzeydeki stres insanı eyleme gecirici guctur. Bu nedenle yararlıdır.'Halk arasında, cok cabuk parlıyorsun yada sinirleniyorsun cok agresifsin vb sozler, bu anlamada kullanılmaktadır. ' İnsan yaşamla mucadele ederken, yaşamını olumsuz etkileyen ve tehlikeye duşuren durumlardan kurtulmak icin tepkiler verir. Bu tepkiler her bireyin hafif derecede hissettiği heyecan, kaygı,stres gibi doğal tepkilerdir. Yuksek, yoğun ve şiddet duzeyi arttığı ve sureklilik kazandığı oranda tehlikelidir.
Şimdi strese yol acan ve stresi tetikleyen gunluk bir olaydan ornek vermek istiyorum. Bu gibi benzeri olaylar yaşamımızın yaşam tarzımızın bir bicimidir. Aslında!...
' Bir gun once cok guzel bir bahar havası, ertesi gun cok onemli randevularınız var. Sabah kalktınız, hava bulutlu ve basık 'Cok can sıkıcı' Duş alıyorsunuz. Sacınızı kurutup, tıraş olmak istiyorsunuz. Elektrikler kesik. Permatik ile tıraş olup kapıdan cıkıyorsunuz, 15. kattan aşağı ineceksiniz, ancak elektrikler kesik olduğu icin merdivenleri kullanmak zorundasınız. 200 uzerinde merdivenden indikten sonra apartmandan cıkıyorsunuz. Arabanıza yoneliyorsunuz, akşam sağlam bıraktığınız arabanın sağ arka farını kırık buluyorsunuz, ustelik bir ozur yazısı bile bırakılmamış. Trafikte bir yoğunluk bir yoğunluk, daha once beş dakika beklediğiniz kavşaklarda 8-10 dakika bekleme durumunda kalıyorsunuz. Kahvaltı icin her gun uğradığınız markete uğruyorsunuz. Tam kasada odeme yaparken, makinenin kağıdı bitiyor. Kasiyer değiştirmek icin sizi bekletiyor. Marketin park yerine geliyorsunuz 'orada istenmedik durumlarla karşılaşıyorsunuz'........ Butun bu aksilikler ve olumsuzluklar yetmezmiş gibi hava kapalı ve cok bulutlu 'Karamsar ve ic bunaltıcı bir hava' . İş yerine varıyorsunuz. Kahvaltı yapıp, toplantı saati icin calışmalarınızı gozden gecirirken; iş yerinizin de elektrikleri kesilmez mi? Turkiye Elektrik Kurumunu arıyorsunuz.Arıza olduğu ancak ne zaman elektriklerin verilebileceği konusunda bilgi verilmiyor. 15-20 dakika sonra toplantı başlayacak. Projenizi, multumedia 'Sinevizyon Gosterimi' ile muşterilerinize sunmak ve onları ikna edebilmek icin hazırlık yapmışsınız. ' Proje sunumu uzun sureceği icin nootbookun şarjı bitip, sunm yarıda kalıp,rezil olabilirsiniz.' Toplantıyı iptal icin muşteriyi arıyorsunuz. Yolda olduklarını soyluyorlar. Ne kadar şassız ve kotu bir gun! Toplantı saati gelip catıyor ve muşteri de geliyor. Ancak elektrikler, hala kesik. Cay, kahve faslı ile sureyi uzatmyave zaman kazanmaya calışıyorsunuz. İyiyedoğru ve lehiniz bir gelişme yok. Mola bitince, durumu acıklayarak, toplantının başka bir gune iptalini istiyorsunuz. Bir saat sonra Londra'ya ucacaklarını, iptalin mumkun olmadığını, ayrıca bu anlaşmanın, Londra ile bağlantılı olduğunu ve mutlaka bu gun projenin ele alınıp, goruşulmesi gerektiği belirtiliyor. Siz tum hazırlıklarınızı 'A Planını' iptal ederek, Diz ustunden umutlarınızı pile bağlayarak, 'B Planı' gereği projeyi sunuyorsunuz. Ama surenin yetersiz olacağı duşuncesi icinde muşteriyi ikna edeceğinizden, kendiniz de emin değilsiniz. Tam o sırada elektrikler geliyor. Tekrar A Planı devreye giriyor ve muşteri ile işi bağlıyorsunuz. 'Bu olay bu şekilde de sonuclanmaya bilirdi. Aksilikler devam edebilirdi.' Gunluk yaşamımızda bu ve bunun gibi olaylarla, evde, ailede, işte, arkadaş cevresinde vb. yoğun olumsuzluklarla karşılaşabilirsiniz.
İşte bu gibi olumsuz durum ve koşullar 'Bireyi etkilediğinde ve birey kendini tehlikede hissettiği her olayda...' STRES yaşanması doğaldır. Bu gibi olayların suresi uzadıkca ve yoğunluğu arttıkca STRES yaşamak kacınılmazdır. Ancak bireyin kişilik yapısı, olaylarla baş etmedeki gucu, kendine hakim olması, stresin ustesinden gelmesi vb. her zaman ve her koşulda mumkun olmamaktadır. Bazen bu olumsuz koşullar gun icin de devam ediyor ise hele hele cozmek istemenize ve caba gostermenize rağmen; olayların akışı sizi aşıyor yada caresiz durumlara duşerek, cozmek istemenize rağmen cozecek adımı atamıyorsanız.... Sizi aşan sorunları bil duşuncelerinizden uzaklaştırmayıp, atıp, tutmaya ve sorun haline getirmeye caba gosteriyorsanız... İşte bu ve benzeri durumlarda stres kacınılmaz olarak yakanıza sizi bırakmamak uzere yapışmıştır. Uzun sureli bu durumlarla karşılaşılan bireylerin mutlaka Psikolojik Yardım almaları yararlarına olacaktır.

Butun bu yukarda belirtilen olay ve olumsuz durumlarda; organizmanın; tehlikelere karşı bu biyolojik tepkisi sonucu; kan basıncı yukselir. Ceşitli hormonlar faaliyete gecer ve ozellikle adrenalin, hormon salgılar. Kısacası tehlikeye karşı , vucutta alarm sistemleri devreye girer ve harekete gecerler. Bireyler, tehlikeden uzaklaşmak, olay ortamlarından ayrılmak, bu tehlikeli ve olumsuz durumlardan kurtulmak icin harekete gecer, mucadele eder, o koşullardan kurtulmak icin caba gosterirler. Organizmanın ilk tepkisi biyolojiktir., stresin bu biyolojik değişim surecinde vucut ısısı duşer, kalp carpıntıları artar,
eli,ayağı cozulur ,heyecanın tum belirtileri gozlenebilir, hormonlar salgı ile faaliyete gecer vb. dış uyaranın organizma uzerindeki etkilerini gozlemleriz.Daha sonra, stres veren olay ve durumdan kurtulmak yada kacmak veya mucadele etmek icin caba gosterir.

'Psikoterapi Surecinin onemli boyutlarından biri' Stres durumunu sağlıklı ve organizmayı dış tehlikelere karşı, koruyucu yontemlerle koruyamayan bireyde;stres bir cok psikosomatik rahatsızlıkların da eşlik etmesi kacınılmaz hale gelmiştir. Stresin ortadan kaldırılarak, bireye zarar verici aşamaya gelmemesi ve diğer Psikolojik ve Psikosomatik rahatsızlıkları ortaya cıkmasını asgariye indirmek olmalıdır.

Stres durumu uzadığı oranda bireyin mucadele etme gucu azalır ve bu durumla orantılı psikosomatik rahatsızlıklar ortaya cıkar.
Stres durumu, bu aşamalara gelindiğinde cok dikkatli olunmalıdır. Asıl olan bu noktalara gelmeden gerekli psikolojik yardım alınması


Devam edecek:

[h=2]Gaziantep Psikoloji uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]