Spor yapmanın onemi tartışılmayacak konular arasındadır. Bu nedenle herkes kendi tarzını belirleyerek gunluk kucuk egzersizlerin yanı sıra spor dallarına yonelmelidir. Ozellikle kucuk yaşlarda başlandığında gelişimi olumlu yonde etkileyen spor yapmanın sağlı acısından faydaları, hem fiziksel hem de ruhsal sağlıklı bireylerin oluşmasını sağlayacaktır. Vucudumuzun en geniş organı deridir ve tum sporcularda deri butunluğu az veya cok şekilde zorlanmaktadır. Bu zorlanmaya bağlı deride travmatik yaralanmalar, cevresel etkenlere bağlı yaralanmalar, infeksiyon hastalıkları ve deri hastalıkların başlaması şeklinde değişik deri hastalıkları ortaya cıkabilmektedir.
Travmatik yaralanmalar icerisinde surtunme baloncukları olarak adlandırılabilen sıkı bir ayakkabı giyildiğinde oluşan lezyonlar oluşabilmektedir. Bu durum nemli ve sıcak ortam nedeniyle ayaklarda sık gozlenmektedir. Ayakların topuk, taban ve ayak sırtı gibi kemik cıkıntıları uzerinde yoğun ortaya cıkmaktadır. Benzer şekilde nasırlar da bu bolgelerde sık gozlenir. Genellikle ağrısız olup, halter, jimnastik ve tenisle uğraşan sporcularda ağrı hissinin kaybıyla sporcu icin avantaj haline gelebilmektedir. Ancak ayak 5. tırnak yan yuzlerinde sık gozlenen tipi olan boynuzsu nasırlar ağrıya yol acabilmektedir. Bunlar ancak soyucu kremler ve nasır yastıklarıyla duzelebilmektedir. Tırnak batması ise uygunsuz ve dar ayakkabı giymeye bağlı ozellikle geniş ayak yapısı olan bireylerde ayak 1. tırnağının her iki tarafında iltihaplı, canlı kırmızı kabarıklıklarla seyreden kitleler şeklinde gozlenir. Oldukca ağrılı olan bu tabloda cerrahi bir mudahale sonrası fenol gibi maddelerle kabarık kitlenin yakılması sık uygulanan tedavi yontemi olup dermatoloji kliniklerinde uygulanmaktadır. Siyah topuk olarak adlandırılan topukta cizgisel hat şeklinde kanama odakları sporcularda oluşabilmektedir. Tenis ve basketbolla uğraşanlarda daha sık gozlenir. Siyah el ayası ise halter, jimnastik, golf, tenis, beyzbol ve dağcıklıkla uğraşanlarda sık gozlenmektedir. Basınc kabartıları olarak adlandırılan piezojenik papuller ise ayak tabanının her iki yan yuzunde 2-5 mm caplarında deri renginde ağrılı cok sayıda kabarık lezyonlardan oluşur. Kadın ve cocuklarda %10-20 oranında bir rahatsızlık vermeden bulunabilmektedir. Deri altı yağ dokunun deri icine fıtıklaşması durumudur. Uzun mesafe koşucularında sık gozlenir. Tenisci ayağı veya sporcu ayağı olarak adlandırılan durum ise 1 ve 2. ayak parmağında gozlenen ağrılı tırnak altı kanamalarıdır. Tırnak yatağında ayrılma ve tırnakta kalınlaşma da tabloya eşlik edebilir. Bu tablo koşucu ve kayakcılarda sık gozlenir. Halı saha parmağı veya cimen parmağı olarak adlandırılan durumda ise ani durmalarla ayak başparmağı sırtı ve altındaki bağların iltihabi durumu olan tendiniti nedeniyle parmak ağrılı, kırmızı ve şiş gozlenmektedir. Koşucu memesi olarak adlandırılan durumda ise ağrılı, catlak, kızarık ve yara şeklinde meme başları gozlenmektedir. Koşma sırasında giysilerin surtunmesine bağlı ortaya cıkan bir durumdur. Kellik sıkı bağlanmış ter bandı kullananlarda ve jimnastikcilerde gozlenebilen bir tablodur. Bu durum travma nedeniyle kanlanmada azalma veya kopma sonucu ortaya cıkan bir tablodur. Deri catlakları, duzenli olarak ağırlık calışanlarda ortaya cıkan bir tablodur. Bu durumda derinin bağ dokusu hasarı gozlenmektedir. En sık omuz on yuzleri, sırt alt bolgesi ve uyluklarda ortaya cıkabilmektedir. Bu durumda sivilce, androgenetik kellik, kıllanma artışı eşlik ediyorsa, sporcu doping sayılan anabolizan steroid kullanıyor olabilir. Bu tabloda alınan hormon kesilince tablo gerilemektedir. Sporcu nasırlarında ise ayak, diz sırtı, el parmak eklemleri uzerinde sert kabarıklıklar şeklinde lezyonlar ortaya cıkar. Sorf, boks ve futbolla uğraşanlarda oluşabilir. Sıkı spor ayakkabı giyenlerde ayak sırtında oluşan, haftalar icinde gerileyen psodobursa adı verilen kabarıklıklara Nike nodulleri denilir. Golfcu tırnağı ise golf sopası sıkıca tutulduğunda tırnak altı kanamalar ve cizgi şeklinde koyu alanların ortaya cıkabildiği durumdur. Kayakcı eli ise avuc icinde başparmak bolgesine doğru kanama alanları şeklinde lezyonların gozlenmesidir. Kayıkcı elinde ise deri altı damar hasarı ve deri uzerinde surtunme kabarcıkları olarak adlandırılan sıvı dolu kesecikler ve nasırlar gozlenmektedir. Cengel başparmak tablosu ise haltercilerde el başparmak ucunun 1/3 dış bolgesinde soyulma, kan dolu kistler, nasır ve tırnak altı kanamalar ortaya cıkar. Oluşan lezyonlar oldukca ağrılıdır. Yuzucu omuzu tablosu kesilmemiş sakal tahrişi nedeniyle omuz başlarında kızarık kabarıklıklar ve sivilceler, ozellikle serbest stilde yuzenlerde gozlenmektedir. Koşucu kalcası olarak adlandırılan tablo ise uzun mesafe koşucularında kalca kıvrımları ust kısmında kanama alanları şeklinde gozlenir. Koşu sırasında oluşan surtunmeler bu duruma yol acar. Kayıkcı kalcasında ise yastıksız oturma sonucu ekzema benzeri kabarık, kızarık ve kepekli lezyonlar oluşur. Balerin kalcasında ise iki kalca arasında abse, ve kıl dibi iltihabı tablosu gozlenmektedir. Ping pong yamaları, topun el sırtı ve on kola carpması ile 2-3 cm caplarında kızarık lekeler tarzında kırmızı lezyonlar şeklinde gozlenmektedir. Stepci bacağında ise bacakta halkalar ve ay şeklinde kanama lezyonları oluşmaktadır.
Ayrıca sporcularda cevresel hasarlara bağlı ısı hasarı sonucu ozellikle guneş ile ilişkili yanık, egzema, deri tumorleri gibi bulgular gozlenebilmektedir. Soğuk hasarı sonucu soğukla ilişkili yuzeyel donma ozellikle yuz ve boyun bolgesinde sık gozlenmektedir. Uzun mesafe koşucularında ise peniste donma oluşabilir. Bu durumda İlk 24-36 saat icinde sıvı dolu kesecikler olan buller gozlenir. İki hafta icinde nedbe dokusu bırakmadan iyileşmektedir. Su hasarı sonucu aşırı klor iceren su nedeniyle bazı belirtiler ve infeksiyonlar gozlenebilir. Yuzuculerin el ayasında deri izleri silinir. Acık renkli saclılarda, sacta bakır birikimine bağlı yeşil renk değişiklikleri oluşabilir. Eski su boruları ve antiseptiklerin bakır icermesiyle gozlenebilmektedir. Bakır ile bağlanan şampuanlarla hemen yıkama veya %3’ luk hidrojen peroksitin 3 saat bekletilmesi gibi tedavici edici onlemler uygulanabilir. Su sivilcesi olan akuajenik akne ise uzun sure hidrasyon ve klorun kıl diplerini tahriş edici etkisi ile gozlenen bir durumdur. Deniz yuzucusu dokuntusunde mayo dağılım alanlarında kaşıntılı kurdeşen benzeri lezyonlar gozlenir. Cocuklarda bulantı, kusma, baş ağrısı, ateş ve şişlik oluşabilir. Tablo 2-14 gun boyunca surebilir. Denizanası ve deniz anemonları bu tabloya yol acabilmektedir. Bu tablodan korunmak icin sporcuların mayoları iyi bir şekilde yıkanmalıdır. Yuzucu kaşıntısı tablosuna non-human şistosoma adı verilen parazitlerin serkeryal yavru formları tatlı sularda iltihabi reaksiyonlara yol acar. Kurdeşen benzeri kabarıklıklar gozlenir. Deniz yuzucusu dokuntusunden farklı olarak mayo dışı alanlarda da lezyonlar vardır. Allerjik temas ekzemasına ise sporcularda benzoin ve lastik iceren bantlar yol acabilmektedir.
Ayrıca sporcularda ayak ve kasık mantarı, gureşcilerde salgına yol acabilen govde mantarı gorulebilir. Tedavide mantar kremleri, pudraları ve hapları kullanılabilmektedir. Bulaşı onlemek icin kişisel hijyene dikkat etmek, iyi kurulanmak, mantar onleyici pudralar kullanmak uygulanabilir. Siğiller ise ozellikle havuz sporlarıyla uğraşanlarda gozlenebilir. Siğil benzeri lezyonlarla giden molluskum kontagiosum yakın temasla sporcular arasında bulaş gosterebilir. Hepatit, AIDS ve ucuk virusleri de yakın temasla sporcular arasında geciş gosterebilir. Gureşcilerde gozlenen ucuk infeksiyonuna herpes gladyatorum ismi verilmektedir. HSV-1 virusunun etken olduğu bu tabloda baş, boyun ve ozellikle de yuzun sağ kısmı etkilenmektedir. Tedavide ucuk icin etkili antibiyotikler ve kremler kullanılabilmektedir. Cıban gibi deri infeksiyonları ve kıl dibi iltihapları tabloları sporcular arasında sık gozlenebilir. Bu iltihabi durumlarda antibiyotik iceren kremler ve gerekirse ağızdan alınan antibiyotikler kullanılabilmektedir.
Nadiren sporcularda surtunme sivilceleri basınc, havasız kalma ve ısı nedeniyle cene, ense ve omuz bolgelerinden oluşabilmektedir. Tedavide antibiyotikli ve soyucu sivilce kremleri uygulanabilmektedir. Egzersize bağlı allerjik reaksiyonlar şeklinde kurdeşen ve hatta anafilÂksi olarak adlandırılan şoka yol acan şiddetli allerjik reaksiyon tabloları sporcularda gozlenebilir. Egzersizden 1 saat once boyle durumlar icin uyku yapmayan allerji hapları verilmelidir. Ayrıca 12 saat once de ağızdan kortizon hapı verilebilir.
Gorulduğu gibi spor ne kadar sağlığa faydalı ise de vucudun en geniş bolgesi olan derimiz spor sonrası bircok deri hastalığı sorununa yol acabilmektedir. Ancak bunları bilincli davranarak sporcular onleyebileceklerdir. Ozellikle yaz sporcularının guneşten koruyucu krem kullanmaları, uygun ortopedik ayakkabı ve giysi kullanımı, ayakkabılarda hijyen konusunda dikkatli olmaları ve hatta mantar infeksiyonlarını onleyici spreyleri uygulamaları, kış sporcularda ısı koruması sağlayan bariyer krem kullanmaları, duş ve banyo sonraları vucudu tamamen kurulamak gibi onlemlerle bu sorunları minimalize edebileceklerdir.

[h=2]Mersin Dermatolog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]