Spor ya da egzersiz yaparken vucudunuzdaki yumuşak dokulara zarar verebilirsiniz. Gunluk hayatımızda yaptığımız bazı basit hareketler bile bağ dokuları, kas ve tendonlara zarar verebiliyor. En yaygın gorulen yumuşak doku yaralanmaları; burkulma, adale ve tendon zorlanmaları, ezilmeler, tendinit, bursit ve stres sakatlanmalarıdır.
Burkulmalar
Vucudumuzdaki eklemler, bağlar tarafından desteklenir. Burkulma, bir bağın gerilmesi veya yırtılmasıdır.
Vucudumuzun burkulmaya en acık ve savunmasız kısımları ayak bilekleri, dizler ve el bilekleridir. Ayağınız ice doğru donduğunde ayak bileğiniz burkulabilir. Diz burkulması ise ani bir donme hareketinin sonucunda oluşabilir. El bileği burkulmaları ise genellikle acık elin uzerine duşulmesi sonucunda oluşur.
Hafif burkulmalar genelde istirahat, buz tedavisi, bandaj tedavisi, burkulan kısmın yukarı bir seviyede tutulması ve egzersiz ile iyileşir. Orta dereceli burkulmalarda alcılama gibi destek tedaviler gerekebilir. Şiddetli burkulma vakalarında ise yırtılan bağı onarmak icin cerrahi gerekebilir.
Adale ve Tendon Zorlanmaları
Kemikleriniz, kas ve tendonlarla desteklenir. Tendonlar, kasları kemiklere bağlar. İncinme, genellikle ayakta ya da bacakta oluşan bir kas ya da tendon hasarı sonucu ortaya cıkar.
Bu zedelenme kas veya tendonlarda oluşan basit bir gerilmeden ibaret olabileceği gibi, kas ve tendon bileşkelerinde oluşan tam veya kısmi bir yırtılma da olabilir.
Zorlanmaların tedavisi istirahat, buz tedavisi, bandaj tedavisi, burkulan kısmın yukarı bir seviyede tutulması şeklindedir. Ağrının azaltılması ve hareketliliğin tekrar kazanılması amacıyla ilk tedaviyi takiben bazı basit egzersizler başlanmalıdır.
Ciddi kas ya da tendon yırtılma vakalarında cerrahi gerekebilir.
Ezilmeler
Ezilme, kas, tendon ya da bağa gelen bir darbe sonucunda oluşur. Kan, hasar gormuş kısmın cevresinde toplanarak cildinizin morarmasına sebep olur.
Genelde ezilme vakaları hafif vakalardır ve istirahat, buz uygulaması, bandaj tedavisi ve hasar gormuş bolgenin yukarı bir seviyede tutulmasıyla iyileşir. Şikayetler devam ederse hasarın kalıcı olmasını engellemek icin medikal tedavi gerekli olabilir.
Tendinit
Enflamasyon, vucudun bir yaralanmayı iyileştirmek icin gosterdiği bir cevaptır ve genellikle şişlik, ısı artışı, kızarıklık ve ağrıyla beraber seyreder. Bir tendonda ya da tendon kılıfında meydana gelen enflamasyona tendinit denir. Tendinit, genellikle tek bir yaralanma sonucunda değil de, ust uste tekrarlanan ve tendonu zorlayan hareketler sonucunda oluşur.
Profesyonel yuzuculer, tenis oyuncuları ve golfcuların omuz ve kolları; futbolcular, basketbolcular, koşucular ve danscıların ayak ve bacakları tendinit oluşumuna yatkındırlar.
Tendinit, istirahat, antienflamatuar ilaclar, steroid enjeksiyonları, atele alma ve kas dengesizliğini duzeltmeye ve esnekliği arttırmaya yonelik egzersizlerle tedavi edilebilir.
Enflamasyonun devam etmesi ileride cerrahi mudahale gerektirecek şekilde tendonun zarar gormesine neden olabilir.
Bursit
Bursa, ici sıvıyla dolu bir kesedir. Kemik ile tendon ya da kas arasında bir yerde bulunur ve tendonun kemiğin ustunden yumuşakca kaymasına izin verir.
Aşırı kullanım ya da tekrarlayan stres sonucu omuz, dirsek, kalca, diz veya ayak bileğinizdeki bursalar şişebilir. Bu şişme ve tahriş olma durumuna bursit denir ve bircok kişide tendinit ile beraber gorulur.
Bursit genellikle istirahat ve antienflamatuar ilac tedavisiyle gecer. İnatcı vakalarda enflamasyonu azaltmak icin bursa icine ilacta enjekte edilebilir.
Stres Kırıkları
Kemiklerinizden birine aşırı kullanım sonucunda fazla yuk bindiğinde, kemikte kucuk kırıklar oluşabilir. Bu duruma “stres kırığı” adı verilir. Erken donemde buna bağlı olarak kırık bolgesinde ağrı ve şişlik semptomları oluşabilir. Ozellikle alt bacak ve ayak kemikleri bu durumun oluşmasına elverişli bolgelerdir. Kırık, rutin bir rontgen cekimiyle saptanamayabilir ve teşhis icin kemik sintigrafisi gerekebilir. İstirahat, aktivite kısıtlaması veya değişikliği, alcılama ve nadiren de cerrahi ile tedavi edilir.
Uygun Bakım / İyi Bakım
Surekli spor yapan kişilerin kendi vucut sinyallerine cok dikkat etmesi gerekir. Yorgunluk ve ağrı genellikle vucuda cok fazla yuklendiğinin bir işaretidir. Spordan once mutlaka esneme hareketleri yapılmalı ve cok yorulmadan once spor sonlandırılmalıdır.
Stres yaralanmaları kas dengesinin iyi olmamasından, yeterince esnek olmamaktan ya da daha onceki yaralanmalar sonucu yumuşak dokuların zayıflamış olmasından kaynaklanabilir. Bağlarda, kaslarda ve tendonlarda meydana gelen yaralanmaların iyileşmesi uygun tedavi yapılsa bile uzun zaman alabilir.
Yumuşak doku ve kemik yaralanmalarının tedavisi icin mutlaka bir ortopedik cerraha başvurulması gereklidir. Uzmanlar sorunu tedavi etmenin yanı sıra eklemlerin eski işlevini geri kazanmasına yonelik bir egzersiz veya rehabilitasyon programı da onerebilir.

[h=2]Kayseri Ortopedi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]