Spastik Cocuk (SC) terimi, beyin felcli cocuklar icin kullanılır. Uluslararası literaturde Cerepal Palsy (CP) olarak bilinir.
SC, anne karnında, doğumda veya doğum sonrası yaşamın ilk yıllarında meydana gelen olumsuzluklar sonucu beynin hasar gormesi ile oluşur. Beyinde kalıcı bir hasar meydana gelir. Bu hasarın şiddetine, beyinde etkilediği bolgeye gore değişik bulgu ve belirtiler gorulur.
SC oluşması icin en sık rastlanılan riskli durumlar şunlardır; Erken doğum veya duşuk doğum ağırlığı olması, coğul gebelikler, zor doğum, doğum esnasında bebeğin nefessiz kalması, yeni doğan doneminde gecirilen uzamış şiddetli sarılık, havale, menenjit gibi beyni etkileyen iltihaplar, anne karnında karşılaşılan iltihabi veya fotusu olumsuz etkileyecek diğer durumlar şeklindedir.
En sık rastladığımız SC şekli, spastik cocuk kelimesinin de kaynağını aldığı tur olan tum vucutta kasılmalarla birlikte seyreden, motor gelişim dediğimiz cocuğun hareketlerinde gerilik halidir. Bu cocuklar yaşıtlarına gore gec gelişir, oturma, ayağa kalkma ve yurume hep gec olur, bazıları hic yuruyemez. Sık olarak kol ve bacaklarında normalden daha fazla sertlik, katılık gorulur ki buna tıp dilinde spastisite ve bazende tipine gore distoni denir. Bazen de gevşek olurlar veya baş, kol ve bacaklarında ani hareketlerle olan şekilleri de vardır. Sonuncusuna kore - atetoz denir.
SC’ larda tanı, temel olarak norolojik muayene ve gerekli tıbbi tetkikler sonrası konur. Tetkik olarak bir yaş ve altı cocuklarda beyin ultrasonu yeterli olabilir, ama beyin MR’ı (manyetik goruntuleme) her zaman en kıymetli ve doktora en fazla bilgiyi veren tetkiktir.
SC’ lara cok sık olarak başka tıbbi sorunlarda eşlik eder. Bunlardan epilepsi (sara) en sık gorulenidir. Gorme, işitme problemleri, davranış problemleri ve psişik sorunlar, beslenme sorunları, hijyen problemleri, daha ileride aşırı kasılmaya bağlı eklem ve kemik sorunları, yapışıklıklar , eğilmeler gorulebilir.
SC tanısı konduktan sonra tedavi planlaması yapılır. SC’ lar da ilac tedavisi en sık beraber gorulen epilepsi icin verilir. Bunun yanısıra kasılma giderici ilaclar, kabızlığa yonelik ilaclar, hırcınlık vb. gibi durumlar icin psikiyatrik ilaclarda verilebilir.
SC tedavisinin temelini ozel eğitim ve rehabilitasyon oluşturur. Coğu SC icin rehabilitasyon yaşam boyu surecek bir surectir. Rehabilitasyon, fizyoterapi, spor, konuşma terapisi ve mesleki/uğraşı terapileri şeklinde bircok alandan oluşur. SC de rehabilitasyonun amacı, hasta bireyi oluşabilecek, hastalığın yol actığı zararlardan korumak ve kullanabileceği kapasitesinin en ustune cıkarmaktır.
SC tedavisi bir ekip işidir. Burada ekibin başı ve doğal lideri cocuk norolojsi uzmanıdır. Ortopedi, fizik tedavi ve rehabilitasyon, beyin cerrahisi, psikiyatri gibi uzmanlık alanlarını koodine eder, ve ozel eğitim ve rehabilitasyon ekibini yonlendirir. Ozel eğitim ve rehabilitasyon ekibi fizyoterapisit, ozel eğitimci, psikolog, ve sosyal calışmacılardan oluşur. SC tedavi ekibinin en onemli bireyi ise muhakkakki spastik cocuğun kendi ailesidir. Aileler, anne, baba, şofor, fizyoterapist, psikolog, eğitimci, finansman sağlayıcı gibi daha burada unutulan onlarca rolu oynarlar ve onlar olmadan bir SC tedavisi eksik kalacaktır.


[h=2]İstanbul Cocuk Doktorları uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]