Sosyal fobi,KORKARIM, SOSYAL FOBIGIM !
Sosyal fobi, toplulumuzda sık gorulen ancak yeteri kadar tanınmadığı icin tedavi edilemeyen bir bozukluktur. Gerek toplum, gerek uzmanlar bu bozukluğu ayırtedememektedirler coğu zaman. Aynı zamanda, sosyal fobi genelde başka psikiyatrik bozukluklarla birlikte gorulduğunden(Depresyon, Madde Kullanımı, Alkolun Kotuye Kullanımı, Agorafobi, Ozgul Fobi )tedavi sureci daha da zorlaşmaktadır.

Sosyal anksiyete bozukluğunun kadın ve erkek olarak dağılımına baktığımızda farklı bilgiler elde etmekteyiz. Ancak onemli olan şudur ki; kadın ve erkekler bu bozuklukla baş etmede farklı stratejiler kullanmaktadırlar. Erkekler,kaygılarıyla baş etmede alkol kullanımını tercih etmekte, kadınlar ise zaten toplumun onlara bahşettiği toplumsal roller icinde kalarak evden cıkmamaktadırlar.
Kadınların zaten arka planda kalan, "utangac" kişiler olduğu toplumumuzda kabul gormektedir.Kadınlar evden cıkmadığı icin ve bu toplumda beklenen bir davranış olduğundan kliniğe gelen kadın hastaların sayısı erkeklere oranlara daha duşuktur. Ancak, erkekler genelde dışarıda olduklarından bu sorunla daha fazla başa cıkmak zorunda kalmaktadırlar ve bu nedenle tedaviye başvuru anlamlı şekilde yuksektir.

Sosyal fobiklerin, diğer gruplarla karşılaştırıldıklarında yalnız yaşayan, boşanmış, ya da hic evlenmemiş kişiler olduğu ortaya cıkmaktadır.

Sosyal Fobi Nedir?
Sosyal fobi, en iyi ifade ile "başkaları tarafından gozlenme olasılığının bulunduğu ortamlarda kişinin korku/kaygı-ansiyete yaşaması" olarak tanımlanabilir. Bu bozuklukla savaşan kişiler genelde sosyal ortamlarda aşağılanacakları, gulunc ve utanc verici duruma duşecekleri endişesinden sosyal ortamlardan uzak durmayı tercih edebilirler. Sosyal ortamlardan kacmak da bir tur baş etme stratejisidir. Sosyal ortamlardan kacınma gercekleştikce, bozukluğun getirdiği semptomlar azalmakta ve bu da kişiyi daha cok kacınmaya itmektedir. Bu bir kısır dongudur. Bu stratejinin ne kadar sağlıklı olduğu sorgulanmalıdır. Bedeli ağır olabilmektedir.İnsanın sosyal bir tur olduğu unutulmamalıdır.

Cocuklar, Ergenler ve Sosyal Fobi
Yapılan calışmalar; huzursuz, utangac, yabancılardan korkan, sessiz ve ice donuk cocukların ileride sosyal fobik olduğunu ortaya koymaktadır. Bunun nedeni genetik olabilir. Buyume sırasında cevrelerinde sosyal beceri oğrenebileceği iyi bir rol model olmamasından ya da aşırı kollayıcı anne - baba tutumlarından da kaynaklanabilir. Cocuklar buyuduklerinde, sosyal beceri eksikliğinden de yakınabilirler, sosyal becerilere sahip olup sergilemekten de korkabilirler.

Bu bozukluğun erken donemlerde ortaya cıkması psikososyal gelişimi, kişiler arası ilişkileri, akademik performansı, geleceğe yonelik alınan kararları olumsuz yonde etkileyebilir. Okula giden cocuklar, bu bozukluktan sıklıkla yakınabilirler ya da sıkıntılarını farklı yollarla gosterebilirler.Anne babanın dikkatli olması bu nedenle cok onemlidir. Gec tanı koyma ve tedavide gec kalma sureci daha da sıkıntıya sokmaktadır.

İntihar ve Sosyal fobi
İntihar duşuncesi, intihar girişimi sosyal fobiklerde sık rastlanmaktadır.

Sosyal Fobi ve Nedenleri
Erken donemde yaşanan travmatik sosyal veya performans deneyimleri, kişinin sosyal fobik olmasının nedeni olabilmektedir. Sosyal fobiklerin; kendini değersiz diğer insanları gercekci olamayacak kadar eleştirici ve hayal kırıklığına uğratıcı olarak gordukleri,gozlenme konusunda aşırı duyarlılıkları olduğu, aşırı farkındalık hali sergiledikleri, ortaya cıkan anksiyete belirtilerinin başkaları tarafından farkedileceği duşuncesi taşıdıkları, reddedilecekleriya da eleştirilecekleri gibi olumsuz duşunceleri barındırdıkları bilinmektedir.

Bu taşıdıkları olumsuz duşuncelerden dolayı, kişilerin performansı duşebilmekte, ve bu duşunceler de kendince gercekliğini yaratabilmektedir. Bu da; sosyal fobiklerin "mantıklı" değerlendirme yapmalarını engellemektedir.

Bu kişiler; olumsuz sosyal olayların oluşma olasılığını buyutur ve olumlu olayların oluşma olasılığını kucumserler.Dikkatleri, genelde olumsuz duşuncelerini destekleyecek kanıtlar aramaya yoneliktir.

Hangi ortamlar fobik ortam olabilir?
* Biriyle tanışma
* Otorite durumundaki kişilerle birlikle olma
* Telefonla konuşma
* Misafir kabul etme
* Bir iş yaparken başkası tarafından izlenme
* Kendisine şaka yapılması, takılınması
* Evde arkadaşlarla yemek yeme
* Aile uyeleriyle evde yemek yeme
* Başkalarının onunde yazı yazma
* Toplum icinde konuşma

Fiziksel Belirtileri Nelerdir?
* Carpıntı
* Titreme
* Terleme
* Kaslarda gerginlik
* Huzursuzluk hissi
* Ağız kuruluğu
* Ateş basması/Uşume hissi
* Başta basınc hissi

TEDAVİ

Sosyal Fobi tedavi edilebilen bir bozukluktur. Ancak farklı psikiyatrik bozuklukların eşlik etmesi tedaviyi gucleştirmektedir. Bu nedenle kişinin cevresinin de dikkatli olması onem taşımaktadır.

Tedavide, Bilişsel-Davranışcı Terapi kullanımı oldukca etkilidir. Sosyal Beceri Eğitimi, Korkulan durumların değerlendirilmesi ve bu durumların ceşitli tekniklerle kişiyi tolere edebileceği şekilde duzenlenerek maruz bırakılması esas alınmaktadır.İlac kullanımı da yararlı olmaktadır ancak, genelde belirtilerin ustunu ortmekte ve ilacın bırakılması halinde sosyal fobinin tekrar ortaya cıkmasına neden olmaktadır

[h=2]İstanbul Psikoloji uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]