Sosyal anksiyete bozukluğuSOSYAL ANKSİYETE BOZUKLUĞU

Sosyal anksiyete bozukluğu oldukca sık gorulen ve kişinin yaşamını, yaşam kalitesini cok etkileyen bir hastalıktır.
Sosyal anksiyete bozukluğu olan kişi, sosyal ortamlarda başkaları tarafından yargılanacağı, mahcup ya da rezil olacağı kaygısı yaşar. Başka insanlarla etkileşim gerektiren durumlarda ya da bir eylemi başkalarının yanında yapması gereken durumlarda korku ve kaygı yaşarlar ve bu durumdan kacınmaya calışırlar. Başkalarının kendisini aptal, zayıf, yetersiz goreceğini ve ellerinin ya da sesinin titrediğinin, yuzunun kızardığının, ellerinin terlediğinin başkaları tarafından fark edileceğini duşunurler. Bu sebeple de sosyal ortamlardan, başkalarının yanında yemek yemek, su icmek ve yazı yazmaktan kacınırlar.

Sosyal anksiyete bozukluğu tanı olcutleri

Sosyal ortamlarda ya da performans gerektiren durumlarda veya tanımadık insanlar onunde ortaya cıkan belirgin ve inatcı korku. Başkaları tarafından aşağılanmasına ya da utanmasına neden olacak bicimde davranmaktan kaygı duymak Korkulan sosyal durumla karşılaşmak her zaman anksiyete doğurur. Cocuklardaki anksiyete ağlama, huysuzluk yapma, donakalma ya da tanıdık olmayan insanların olduğu ortamlardan uzak durma olarak gorulebilir. Kişi korkusunun anlamsız olduğunu bilir Sosyal ortamlardan kacınılır. Sosyal ortamlarda yuzde kızarma, ellerin ya da sesin titremesi, avuc icinde terleme, kusmaktan korku olur
Sosyal anksiyete bozukluğu olan kişiler eleştirilmekten, reddedilmekten, başkaları tarafından olumsuz değerlendirilmekten cok kaygılanırlar, kendilerine olan guvenleri ve saygıları azdır ve aşağılık duygularına cabuk kapılırlar. Sosyal ortamlarda kendilerini ortaya koyamazlar bu durumda kendi kapasitelerini ortaya koymamaya neden olur.
Ozellikle tanımadığı ya da az tanıdığı kişilerin yanında daha fazla huzursuz olurlar aile icinde genelde daha rahattırlar.
Toplum onunde konuşmaktan cekinirler bu nedenle de sınıfta sorulan bir soruya bildiği halde, yanıt verirken sesinin titreyeceği ya da yanlış yanıt verip sınıftakilere rezil olacağı kaygılarıyla soz almazlar, sınav anksiyetesi de fazla olduğundan okul başarısı duşer.
İş başvurusu yaparken kendini cok iyi ortaya koyamaz, kendine guvensiz bir izlenim bırakır, işte calışırken de toplantılarda soz alamaz dolayısıyla da kendi kapasitesini ortaya koyamaz ve bu durum da iş hayatında başarısızlıklara neden olur.
Genel olarak arkadaşlık kurmakta zorlanırlar ozellikle karşı cinsle ilişki kurmakta zorlanırlar, genellikle de bu kişiler evlenemezler.



Sosyal anksiyete bozukluğunda gorulen tipik korkular

Sosyal;

-Yabancılarla karşılaşma
-Otoriteyle karşılaşma
-Toplum icinde yeme icme
-Kucuk gruba katılma
-Partiye gitme
-Test edilme

Performans;

-Toplum onunde konuşma
-Başkaları tarafından izlenirken yazma, yemek yeme
-Toplum onunde muzik aleti calma ya da rol yapma
-Gruba rapor sunma
-Aynı duşuncede olmadığını soyleme

Sosyal anksiyete bozukluğu olan kişiyi anksiyeteye surukleyen sosyal durumlar

Toplum icinde telefonla goruşme Toplum icinde yemek yeme Toplum icinde bir şeyler icme Yetkili biriyle konuşma Dinleyiciler onunde konuşma, rol yapma Partiye gitme Başkaları tarafından izlenirken calışma Başkaları tarafından izlenirken yazma Cok iyi tanımadığı biriyle telefonda goruşme Cok iyi tanımadığı biriyle yuz yuze konuşma Yabancılarla karşılaşma Genel tuvaletleri kullanma Birilerinin oturduğu odaya girme İlgi odağı olma Bir toplantıda hazırlıksız konuşma yapma Yetenek, yeti, ya da bilgi testine tabi tutulma İyi tanımadığı birine onaylamadığını veya aynı duşuncede olmadığını ifade etme Cok iyi tanımadığı bir kişinin gozlerinin icine bakma Onceden hazırlanmış bir raporu bir gruba sozel olarak sunma Romantik ya da cinsel ilişki amacıyla karşı cinse yaklaşmaya calışma Alınan bir malı parasını geri almak uzere iade etme Israrlı bir satıcıya karşı koyma
Tedavi
Sosyal ortamlarda kaygılanmak herkesin zaman zaman yaşadığı bir durumdur ama bu kaygı cok sık yoğun ve bircok sosyal ortamda oluyorsa ve kişinin sosyal ve mesleki işlevselliğini bozuyorsa tedavi edilmelidir. Sosyal anksiyete bozukluğunun tedavisinde yalnızca ilac tedavisi yeterli değildir, mutlaka psikoterapi de gereklidir. Sosyal anksiyete bozukluğunun tedavisinde bilişsel davranışcı psikoterapi uygulanmaktadır.

Dr. Aytul Gurbuz Tukel
Psikiyatri Uzmanı



[h=2]İstanbul Psikiyatri uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]