* Romatizmal hastalıkların kişinin yaşam kalitesini duşuren yonleri?
-Romatizma, yaşam kalitesini bozan hastalıkların başında gelir. Romatizma hastaları uzun sureli (kronik) ağrılar, halsizlik ve yorgunluk nedeniyle, sorumluluklarını yerine getiremez, gunluk işlerini hatta oz bakımını yaparken bile gucluk cekerler. Kişinin kendini yetersiz ve mutsuz hissetmesi; coğunlukla depresyonu beraberinde getirir. İltihaplı romatizma hastalıkları, sadece eklemleri değil, bircok organ ve sistemi de etkiler. Tedavide gecikme sakatlıklara ve bazen de hayati tehdit oluşturur.
* Romatizma nedir, kac tipi vardır?
-Romatizma tek bir hastalık değil; eklem, bağ dokusu veya kasları etkileyen her turlu sağlık sorunlarında kullanılan bir terimdir. Aslında romatizma, geleneksel anlamda eklem, bağ dokusu ve kasların dışında, bircok organ ve sistemi tutabilen hastalıkları da bunyesinde taşıyor. Romatizma başlığı altında 200’den fazla hastalık yer alıyor. İltihaplı olan ve olmayan romatizma olarak iki başlık altında toplanıyor.
*Tedavisi en kolay ve en zor gercekleşen romatizma tipleri hangileridir?
-Romatizma tedavisi hem cok kolay hem cok zahmetli olabilir. Bunun nedeni romatizma hastalıklarının, her hastada farklı şiddette seyretmesinden kaynaklanır. Aynı hastalık bir hastada hafif bulgularla seyrederken, diğerinde bir cok organı tutarak daha ağır seyredebilir. Hastanın yaşı, cinsiyeti, yandaş diğer hastalıkları da tedaviyi etkiler. Oncelikle erken donemde doğru tanı ve hastalığın tutulum şiddetinin belirlenmesi, tedaviyi kolaylaştırır.
* Kadınlarda mı erkeklerde mi daha cok gorulur?
-Romatizmal hastalıklar genellikle kadınlarda erkeklere gore daha fazladır. Lupus (9 kat), romatoid artrit (3 kat), Sjogren (9 kat) gibi bazı iltihaplı romatizma hastalıkları kadınlarda daha fazla iken, ankilozan spondilit (2 kat) ve gut (3 kat) ise erkeklerde daha fazla gorulmektedir.
*Toplumda gorulme sıklığı nedir?
- Osteoartrit (eklem kireclenmesi), yaşlılarda en sık gorulen ve en fazla sakatlık nedeni olan bir eklem hastalığıdır. Direkt rontgen filmlerinde, 70 yaş ustundekilerin %70’inde osteoartrit bulgusu vardır. Yapılan bir calışmaya gore, bir kişide tum hayatı boyunca diz osteoartriti gelişme riski yaklaşık %46; kalca osteoartriti gelişme riski ise %25’tir.
-Osteoporoz (kemik erimesi), 50 yaş uzeri her 3 kadından birinde ve her 5 erkeğin birinde,
-Romatoid artrit, gut, ankilozan spondilit her 100 kişiden birinde, ortaya cıkıyor. Behcet hastalığı; her 1000 kişiden 3’unde, lupus 1000’de 1 gelişir.
* Kimlerin romatizma riski daha fazladır?
Romatizma her yaşta ortaya cıkabilir ve her iki cinsiyeti de etkiler.
-Ailede romatizmal hastalık hikayesi onemlidir. Ankilozan spondilitli hastaların beşte birinde, birinci derece akrabalarında da benzer hastalık vardır. Sedefe bağlı eklem tutulumunda ise bu oran ucte birdir. Ailevi akdeniz ateşi ise birebir geciş gosteren romatizma hastalığıdır; birinci-ikinci derece akrabalık onemlidir. Romatoid artrit, lupus gibi otoimmun hastalıklarda, az da olsa ailesel yatkınlık vardır. İltihapli olmayan romatizmada da ailesel yatkınlık oluyor. Osteoartritte ozellikle el osteoartritinde ailesel yatkınlık soz konusudur. Bu nedenle korunmak icin fazla kilolardan kurtularak, ekleme fazla yuk bindirerek aşındırmamak gerekiyor.
-İltihapli olmayan romatizma olan osteoartrit, genellikle ileri yaşlarda başlıyor. Ancak doğuştan kalca cıkığı, bacakta kısalık veya mesleksel travma, duşme vs. varsa daha erken yaşlarda da gelişebiliyor.
*Hangi romatizma hangi belirtileri verir?
* Kişide romatizma olma ihtimaline dikkat cekecek 10 soruluk bir mini test
Bilinen bir travma olmaksızın eklemde ağrı, şişlik, sıcak ve hareket ettirmede zorluk, iltihaplı eklem romatizması belirtisi midir? (doğru).
Aniden hareketle başlayan bel ağrısı, iltihaplı romatizma belirtisi midir? (Yanlış-dejeneratif bel ağrısı-iltihaplı olmayan bel ağrısı bulgusudur)
Romatizma yaşlıların hastalığıdır (Yanlış- Romatizma her yaş grubunda gorulebilir. Lupus, ankilozan spondilit, romatoid artrit, Behcet Hastalığı, ailevi Akdeniz Ateşi gibi bir cok romatizmal hastalık, genc-erişkin yaştakileri tutar.
Romatizma sadece eklemleri mi tutar? (yanlış) Romatizma sadece eklemleri, bağları, kasları değil; iltihaplı romatizmal hastalıklar; goz, akciğer, bobrek gibi bir cok organ ve sistemleri de tutar)
Kemik erimesi (osteoporoz), sadece menapoz sonrası kadınlarda mı gorulur? (Yanlış-osteoporoz genc yaşlı ve her iki cinsiyeti de etkiler. Bazı ilaclar veya bazı hastalıklara erken yaşta osteoporoz gelişebileceği gibi, 70 yaş uzeri erkeklerin de 3 de 1’inde gorulur)
Kalsiyum ve D vitamini almak, eklem kireclenmesine yol acar mı? (Hayır-kalsiyum ve D vitamini kas ve kemik sağlığı icin cok onemlidir. Aşınmış eklem rontgende daha beyaz gorunduğu icin kirece benzetildiği icin bu terim kullanılır-aslında eklem kireclenmez)
Uveit (bir tur goz iltihabı), romatizma belirtisi midir?. (Evet -uveit hastalarının yaklaşık yarısı bir romatizmal hastalıkla ilişkilidir).
Tekrarlayan, karın ağrısı, ateş, goğus kafesinde ağrı, eklem ve kas ağrısı olup 3 gun sonra kendiliğinden geciyorsa onemli midir? (Evet-bu belirtiler ailevi Akdeniz Ateşi hastalığının belirtileridir)
Tekrarlayan duşuk (gebelik kaybı) ve pıhtı ile damar tıkanıklığı romatizma belirtisi midir? Evet-coğunlukla anti-fosfolipid sendromu adı verilen bir romatizmal hastalığın belirtisi olup coğu kez hayati onem taşır)
Guneş ışınlarına hassasiyet, ağız ici yaralar, sac dokulmesi, soğuk veya stresle parmakların beyaz ve mor hal alması romatizma belirtilerinden midir? Evet bu yakınmalar lupus dahil bir cok romatizmal hastalıklarda gorulebilen belirtilerdendir.
Ağız ve goz kuruluğu, cilt kuruluğu romatizma belirtisi midir? Evet-Ağız ve goz kuruluğunun bir cok nedeni olmakla birlikte eden eklem ağrıları varsa Sjogren sendromu adı verilen hastalığa bağlı da olabilir).
Ağız icinde tekrarlayan yaralar, genital bolgede yara, goz iltihabı (uveit) , sivilce, bacakta cıkan ağrılı şişlikler, sivilce romatizma belirtisi midir?
Evet (Bu belirtiler Behcet Hastalığının sık gorulen belirtileridir).

[h=2]İstanbul Dahiliye uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]