DUNYA ASTIM GUNUNDE SORULAR VE CEVAPLAR İLE COCUKLARDA ASTIM
Ulkemizde astımın sıklığı nedir?
‘Neden benim cocuğum!’ denecek bir hastalık değil astım , hem dunyada hem de ulkemizde cocuklarda en sık rastlanılan hastalık. Okul cağında astım sıklığı ulkemizde % 6- 10 civarında. Okul oncesi donemde ise oksuruk , hırıltı , nefes darlığı gibi astım benzeri şikayetler cocukların % 50-60 ‘ında rmevcut . İyi haber bu cocukların onemli bir kısmında buyumekle bu şikayetler kayboluyor. Ozellikle anne –babasında astım olmayan , allerjisi olmayan, hasta olmadığı zamanlarda şikayetleri olmayan ( orn egzersiz ile oksuruk vb) cocukların onemli bir kısmı buyuduğunde astım olmaz.
Tanıda gecikme ve yanlış tanı ....
Once tanıda gecikme, cok sık karşılaştığımız sorunlardan biri budur. Bazı hastalar her ust solunum yolu enfeksiyonlarını takiben oksuruk , balgam, hırıltı nefes darlığı gibi tipik bulgular olmasına rağmen astım tanısı almaz. Butun kışı oksurerek geciren, ya da ayda 1-2 kez antibiyotik kullanan, defalarca bronşit hatta zaturre gibi tanılar ile gece yarıları acillere giden ve hastanede yatmak zorunda kalan hastalar var ... Cocukluk cağı astımının erken ve doğru tanısı , uluslararası ve ulusal tedavi rehberlerinin onerilerine uygun olarak kullanılan ilaclar sayesinde hem cocuğun hem de ailenin yaşam kalitesi iyileştirilebilir. Ve tum bu şikayetler ortadan kalkabilir.
Bir diğer onemli konuda yanlış tanıdır...
Bazı cok onemli hastalıklar astım benzeri bulgular ile karşımıza cıkabilirler. Kapıdan iceri giren her hastaya onlarca test yapılmasına gerek yoktur AMA, kullanılan tedavilere rağmen şikayetlerinde belirgin duzelme olmayan, buyumesi gelişmesinde sorun olan, bol balgam cıkaran cocuklarda mutlaka altta yatabilecek diğer hastalıkların araştırılması gerekebilir.
Parasetamol Astım’a yol acar mı?
Son 10 yıldır cok tartışılan bir konu bu... Arada sırada da sanki cok yeni bir tartışma imiş gibi sosyal medyada endişeli mesajlar yer alıyor ... Evet bazı calışmalar annenin hamilelik sırasında parasetamol kullanmasının ya da erken cocukluk cağında parasetamol iceren ilacların yaygın kullanımının cocuklarda astım gelişimi ile ilişkili olabileceğini ileri surmuştur. Ama parasetamol kullanımı ile astım arasındaki ilişki sadece basit bir birliktelik mi? Yoksa parasetamol gercekten astıma yol acıyor mu bunu kesin olarak soylemek zor ne yazık ki….
Bu neden ile biz ailelere şunu oneriyoruz ‘Ateş ya da ağrı cocuğun genel durumunu belirgin olarak etkiliyor ve gercek bir ihtiyac var ise kullanalım…’
Eğer cocuğumuzun ilaca ihtiyacı yok ise en basit, en zararsız olduğunu duşunduğumuz ilacları bile gereksiz yere vermeyelim.
Cocuğumun astımı var yuzmesinde bir sakınca var mı?
Astım ilaclarını kullanan ve duzenli yuzme derslerine devam eden astımlı cocuklarda astım semptomlarında, hastaneye yatış ihtiyaclarında, acil servis ziyaretlerinde azalma olduğu gosterilmiştir. Hastalıkları nedeni ile okula gidemedikleri gun sayısı da duzenli olarak yuzen astımlı cocuklarda daha az bulunmuştur.Yuzme ayrıca astımlı hastalarda akciğer kapasitesini arttırır ve nefes alma tekniklerini geliştirir.
Astım acısından riskli cocuklarda astım gelişimini engelleyebilir miyiz?
Cok sayıda genetik ve cevresel faktor astım gelişiminde rol oynar. Son 40-50 yaşam tarzımızdaki değişiklikler ile birlikte bir cok cevresel faktorun genetik ile de etkileşerek astım başta olmak uzere alerjik hastalıkları arttırdığı duşunulmektedir. Ne yazık ki mucizevi bir recete yok. Ama anne ya da babasında astım hikayesi olan ve tekrarlayan oksuurk balgam, hırıltı ve veya nefes darlığı olan cocuklarda bazı onerilerimiz olabilir... Hem dunyada hem de ulkemizde en sık rastlanılan ic ortam allerjeni ev tozudur. ‘Bizim evde olmaz!’ demeyin. Bu kucuk bocekler gozle gorulmez, ne kadar temiz olursa olsun butun evlerde vardır. Nemli ve ılık ortamları severler, insan ve evde hayvan var ise onların derisinden dokulen artıklar ile beslenirler. Aslında ev tozu boceklerinin artıklarının allerjik olmayan cocuklara bir zararı yoktur ama astımlı cocuklar icin, ozellikle de ev tozu allerjisi olan cocuklar icin sorun olabilir. Evin iyi temizlenmesi, sık aralıklar ile supurulmesi, sonrasında ise iyi havalandırılması onemli. Anti- allerjik yatak , yastık kılıflarının kullanılması kolay uygulanabilir olan ve onerilen yontemler arasında. Ev tozu duzeyini sıfıra indirmek mumkun değil ama şunu soylebiliriz basitce en etkin yontem sıcak su ile yıkama‘Yıkayabileceğiniz her turlu yatak materyalini (>55 C) su ile yıkayın’. Evi temizleyelim derken abartmayalım bazı temizlik malzemeleri, hava temzileyici spreyler , parfumler gibi kimyasal bazı irritanlarında cocuklarda astım semptomlarını arttırabileceğini unutmamak gerekir
Cocuğunuzun beslenmesinde dikkat etmeniz gerekenler noktaları da şoyle sıralayabiliriz. İlk 6 ay anne sadece anne sutu verilmesi, katı gıdalara 6 aydan sonra başlanması onemli. Ailede alerjik hastalık hikayesi olan cocuklarda inek sutu - yumurta beyazı ve soya gibi gıdaların 1 yaşından once başlanmaması oneriliyor. Ayrıca deniz urunleri (balık) ve fıstık gbi gıdalardan da 1 yaşından once kacınmak yerinde olur. Bebeğin sigara dumanına maruz kalmaması cok cok onemli. Cok sayıda calışma var sigaraya maruz kalma tek başına astım gelişimi icin onemli bir risk faktoru. Hem hastalığın ortaya cıkmasına neden oluyor hem ed zaten astımı olan cocuklarda hastalığın şiddetini arttırıyor.
Astım tedavisinde kullanılan Bitkisel tedaviler guvenilir mi?
Doğadan gelen her şey zararsız demek değildir. Astım tedavisinde kullanılan bitkisel karışımlar ozellikle icinde ne olduğu bilinmeden aktarlardan alınan gelişiguzel karışımlar ise cok dikkatli olmak gerekir...
Bir cok bitkisel ilacta bulunan Gingko biloba ( Bu bitki ulkemizde gumuş kaysı, fil kulağı, kız sacı, Cin yelpaze camı gibi isimler ile anılmaktadır) ozellikle kan sulandırıcı başka tedaviler alan insanlarda kanamalara yol acabilir. Meyan koku kan basıncını arttırabilir, yine bir cok bitkisel ilacta yer alan ve nefes borularını genişleten efedra (deniz uzumu) kullanımının bazı beklenmedik olumler ile birlikte olduğunu ileri suren yayınlar mevcuttur. Sonuc olarak bitkisel tedaviler bazen hafif bazen şiddetli hatta hayatı tehdit edici yan etkilere yol acabilirler.
Eğer bitkisel ilacları kullanırken bulantı, kusma, kalp atımında hızlanma, ishal, dokuntu, uykusuzluk gibi yan etkiler ortaya cıkar ise ilacın alınmasının durdurulması ve hemen hekim ile bağlantıya gecilmesinde fayda var. Ayrıca unutulmaması gereken noktalardan biri de şudur ki bazı bitkisel ilaclar hastaların kullanmakta olduğu diğer ilaclar ile etkileşime gecebilir. Bu neden ile cocuğunuz ya da sizi izleyen hekimi kullanmakta olduğunuz tum bitkisel ilaclardan haberdar etmeniz uygun olacaktır.


[h=2]İstanbul Cocuk Doktorları uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]