1 - Prostat nedir?
Prostat erkeklerde mesane cıkışında bulunan bir bezedir. Yaklaşık 18-20 gr arasındadır. Konum itibariyle mesane cıkısındaki idrar kanalını bir mengene gibi sarar. Ve her erkekte bulunur. 40 yaşından sonra bazı sorunlara sebebiyet verebilmektedir
2 - Prostat ne tur hastalıklar yapıyor?
Genel olarak inceleyecek olursak prostat, belli bir yaştan sonra 2 şekilde hastalık yapar. Bunlar Prostat Kanseri (Kotu huylu prostat buyumesi) ve İyi Huylu Prostat Buyumesi Hastalığı (BPH). Bu bilginin iyice bilinmesi gerekir. Cunku iyi huylu ve kotu huylu prostat hastalığının tedavileri tamamen farklıdır.
3 - Prostat buyumesinin sebebi nedir?
Mutlak tespit edilmiş bir neden yoktur. Aile oykusu, yaş ve hormonal faktorler tetikleyici mekanizmayı oluşturduğu duşunulmektedir. Toplumda bilinenin aksine ayakta veya oturarak idrar yapmanın prostatın buyumesi uzerine pozitif veya negatif bir etkisi yoktur.
4 - Prostat buyumesine ait bulgular nelerdir?
Prostatta bir buyume başladığı zaman, bu buyume ister iyi huylu olsun ister kotu huylu olsun, hastada oluşacak bulgular cok değişkenlik gosterir. Bu nedenle prostat buyumesi olan her hastada aynı semptomların olmasını beklemek yanıltıcı olacaktır. En sık gorduğumuz bulguları sayacak olursak,
• Gece idrar kalkma
• İdrar akım hızında duşme
• İdrar yaptıktan sonra idrar hissinin devam etmesi,
• İdrarın başında idrarın hemen gelmemesi
• İdrar yaparken catallanma, kesik kesik işeme
• İdrarın sonunda damlama
• Ani sıkışma(urge) idrar kacırma
• İdrarda yanma,
• Sık idrara cıkma
Burada belirtilmesi gereken bir diğer husus ise yukarıda bahsettigim bulguların hepsinin veya birkacının her hastada aynı sıklıkta olması gerekmediğidir.
5 - Prostat değerlendirilirken hekimin yaklaşımı nasıl olmaktadır?
Prostat değerlendirilmesi yapılırken bugun icin Fizik muayene, Uriner Ultrasonografi(USG), PSA testi, IPSS skoru ve Uroflowmetri, gerektiği taktirde de Sistoskopi (idrar kanalına endoskop ile bakılması) en onemli basamakları oluşturmaktadır.
Bana gore oncelikle prostatta iyi - kotu ayrımını yapmak gerekmektedir. PSA testi ve Fizik muayene bulguları bize iyi - kotu ayrımında yol gosterici olacaktır.

Burada unutulmaması gereken husus ise, yılda bir kez bu testlerin tekrar edilmesi gerceğidir. Hastanın PSA sının normal cıkması ve/veya Fizik muayenesinin normal olması, ileride Prostat Kanserine yakalanmayacağı anlamına gelmemektedir.
6 - PSA testi nedir?
PSA testi, kanda bakılan Prostata ozgu bir testtir. Prostat Kanserine karşı duyarlılığı yuksektir. Yalnız şuda unutulmamalıdır ki, PSA testi sadece Prostatın kotu huylu buyumelerinde yukselmez, Prostatın İltihabında (Prostatit) ve bazı sistemik rahatsızlıklarda PSA değerler yukselebilmektedir.
7 - Uroflowmetri (işeme testi) testi nedir?
Uroflowmetri testi, bugun uroloji polikliniğinde yapılabilen prostatın mekanik olarak idrar yolunu sıkıştırmasını gostermesi acısından cok basit ama guvenilir sonuc veren bir testtir. Hasta idrara sıkışık olarak bilgisayarlı bir makinaya idrarını yapar. Bu sırada idrar akım hızı olculur.
8 - Ultasonografi (USG) neden istiyoruz?
Prostat buyumelerinde USG, prostat hacminin olculmesi ve bobreklerin değerlendirilmesi icin gerekli bir testtir. Burada bilinmesi gereken nokta, USG'de tespit edilmiş prostat hacmi ile bu prostatın yapacağı mekanik sıkıştırıcı etki arasında birebir ilişki olmadığıdır. Ornek verecek olursak; kimi prostat vardır, USG'de olculen değeri 30-35 gr olmasına ragmen ciddi işeme problemleri yaratabilir ve ameliyat etmemiz gerekir, kimi prostat ise USG de olculduğunde 80-90 gr uzerindedir ama hastada hicbir semptom vermez, Hasta normal işeme ve diğer test sonuclarına sahiptir. Bu hastayı da sadece takip etmemiz yeterli olacaktır.
9 - Prostat Kanseri teşhisi nasıl konulur?
Prostat Kanseri teşhisi, daha once de bahsettigim gibi PSA değerleri yuksek, fizik muayenesinde de şupheli bulguları olan hastalarda biopsi yapılmak suretiyle konulmaktadır. Biopsi yapılmadan yani prostatın patolojik incelenmesi olmadan bir hasta icin Prostat Kanseri teşhisi konması mumkun değildir.
10 - İyi huylu prostat buyumesi (BPH) teshisi nasıl konur?
Daha once belirtmiş olduğum testler sonucu, prostatın mekanik olarak idrar yolunu kapattığı tespit edildiğinde BPH ( İyi huylu Prostat Buyumesi ) tanısı konmuş olur.
11 - Prostat Kanserinin tedavisi nedir?
Prostat Kanserinin teshisi konduktan sonra, Tedavisi; hastanın Yaşı ile, Hastanın Kliniği ile, Prostat biopsisi sonucu kanserin Patolojik Tipine ve Tumorun cevre dokulara Yayılma durumuna gore ceşitlilik gosterir.
Şu cok net bilinmelidir ki, Bugun icin uygun hastada tedavide ilk secenek, CERRAHİ olmalıdır.
12 - İyi huylu prostat buyumesinin (BPH) tedavisi nedir?
Testler sonucu prostatın mekanik olarak idrar yolunu kapattığına karar verildiği zaman, mevcut kapatmanın şiddetine gore tedavi planı yapılmalıdır. Hafif kapatmalarda ilk secenek oncelikle medikal tedavi olmalıdır.
13 - BPH'da hangi hasta ne zaman ameliyat olmalıdır?
Klasik kitaplarda 3 temel bulgudan bahsedilir, Aşağıdaki bulgulardan bir veya bir kacı olduğunda Prostat icin tedavinin oncelikle cerrahi olması gerektiğidir.
• İdrar yapamama sonucu foley sonda (kateter) oykusu,
• İdrarda makroskopik kanama gorulmesi
• Mesanede taş tespit edilmesi
Bunun dışında yapılan testler sonucunda bilimsel olarak operasyon endikasyonuna giren durumlarda ve/veya medikal tedaviden fayda gorulmediği durumlarda da operasyon planlanmalıdır.
14 - BPH'de Cerrahi Tedavi nedir?
BPH 'nın cerrahi tedavisi 2 şekildedir. Acık ve Kapalı. Adından da anlaşılacağı gibi acık ameliyatta karına bir kesi yapılarak prostat komple dışarı cıkartılır. Kapalı ameliyatta ise idrar kanalından bir endoskop ile girilir ve endoskopun ucuna takılan aparat vasıtasıyla prostat iceriden temizlenir.
15 - BPH'de hangi hastada hangi yontem? Acık mı Kapalı?
USG'de olculen hacmi 80 gr'a kadar olan propstatlarda ilk tercih kapalı yontem olmalıdır.
Klasik kitaplarda yazan, prostat hacmi 80 gr ın uzerinde ise acık yapılması şeklindedir. Fakat bu durum, cerrahın tecrubesi, hastanın durumu ve endoskopik ekipmanın yeterliliğine bağlı olarak 90-100 gr'a kadar kapalı yontemle cıkarılabileceği şeklindendir.
16 - BPH de kapalı yontem ile operasyon tipleri nedir?
BPH'nın kapalı yontemle operasyonuna (Transuretral Rezeksiyon) (TUR) ismi verilir. Burada endoskop ile idrar kanalından (penis ucundan) girilir ve endoskopa monte edilen bir aparat vasıtası ile buyuyen prostat iceriden temizlenir.
Temel prensip olarak ulkemizde yapılan TUR yontemleri;
• Bipolar veya monoplar Yontemle TUR-Prostat
• Laser ile yapılan TUR-Prostat
• Plasma ile Yapılan TUR-Prostat
Bu yontemlerin tamamında amac, kapatan prostat dokularının ortadan kaldırılmasıdır.
17 - Monopolar TUR-P ameliyatı nedir ?(Klasik kapalı prostat ameliyatı)
Bugun ulkemizde en yaygın kullanılan kapalı prostat ameliyatı yontemidir. Burgulu yotem, kazıma yontemi gibi isimlerle de anılmaktadır. Klasik yontemdir. Elektrik enerjisi kullanılarak dokuların kesilmesi ve dışarı cıkarılmasına olanak sağlar.
18 - Laser ile Prostat ameliyatı nedir?
Laser ile yapılan kapalı prostat ameliyatında, daha once bahsettiğim gibi bir endoskopi ile idrar kanalından girilir. Ve Laser enerjisi kullanılarak prostat dokuları buharlaştırılır. Temel avantajı, kanamanın az gorulmesidir. Ozellikle kanama bozukluğu olan veya kan sulandırıcı ilac kullanması zorunlu olan hastalarda avantajldır. Dezavanajı ise buharlaştırmadan dolayı prostat dokusu elde edilememektedir. Bu nedenle prostatta kotu huylu hucrelerin varlığı şuphesi varsa, bu hucreler tespit edilememektedir.
19 - Plasma yontemi ile yapılan Kapalı Prostat ameliyatı nedir?
Bu yontem nispeten laser ve Klasik TUR-P yontemine gore daha yeni bir teknolojidir. Burada kullanılan enerjiden ziyade dokunun kesilirken gostermiş olduğu dirence gore enerjinin değeri ayarlanabilmektedir. Boylece iyileşme sırasında diğer yontemlerde gormuş olduğumuz Termal Hasar minimum duzeyde kalmaktadır. Bunun dışında vucut sıvısına uyumlu, tuzlu su ile calışılmasından dolayı da kalp yetmezligi olan hastalarda kalp pili olan hastalarda guvenli bir şekilde kullanılabilmektedir.
20 - Ameliyat sonrası nelere dikkate etmek gerekir?
İster acık ister kapalı yontemle olsun butun prostat operasyonlarından sonra hastaların uymasını istediğimiz bazı kurallar vardır. Bu kurallara uymak yaranın daha hızlı ve guzel iyileşmesini sağlayacaktır. Nekahat donemi boyunca,
• Bol bol su sıvı tuketilmeli
• Kabız kalınmamalı
• Acı ekşi turşudan uzak durulmalı
• Cinsel ilişkiden doktor onay verinceye kadar kacınılmalı
• Sert zemine (tabure,at eyeri, bisiklet-motosiklet selesi,) oturulmamalı
• Namaz kılınacaksa sandalye veya koltuğa oturarak kılınmalı
• Prostat anatomik olarak erkekte oturak yerinin uzerinde olmasından dolayı o bolgeye baskı yapabilecek eylemlerden uzak durulması gerekmektedir.
Dikkate edilmediği taktirde en onemli problem kanamadır.
21 - Hasta ameliyat olmazsa ne olur?
Prostatın mekanik sıkıştırması sonucu en buyuk hasarı mesane ve bobrekler gorur. Tıpkı bir su hortumun ucunun tıkanması gibidir, hortumun gerisinde basınc artar, idrar geri tepmeye başlar, bunun sonucunda da mesane ve bobreklerde kalıcı hasarlar meydana gelebilir. Biz bu sona gelinmemesi icin zamanı geldiğinde operasyon kararı alırız.



[h=2]Antalya Urolog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]