Burnumuza yemeği tattıran , eve mis gibi kokular dolduran marinasyondan yemeği yemek yapmasına kadar sofralarımızın başrolu hak eden figuran lezzetleri baharatlar… Bazen gorunduklerinden de basit bakarız tuz, karabiber, acı biber kekikdir en fazla kullandığımız oysa turk mutfağının o kadar geniş bir yelpazisi var ki gelin beraber inceleyelim. Benin en sevdiğimden başlamak istiyorum;
BİBERİYE
et yemeklerin vazgecilmezi tazesi de kurusu da ayrı bir lezeettir ama ben tazesini severim balığa , ete , tavuğa hepsine de ne de guzel yakışır. Kokusu bile iştah acar ozellikle cocuklarda iştah acmada kullanılabilir. Yapılan araştırmalarda, biberiye yağı koklamanın bile zihinsel aktiviteler uzerinde mucize etkileri olduğunu gosterildi: biberiye yağı icinde bulunan 1,8 sineol ( 1,8 cineole ) adlı maddenin, Alzheimer hastalığına sebep olan asetilkolinesteraz aktivitesini ( asetilkolin parcalanması ) durdurduğu tespit edilmiştir. Yapılan klinik araştırmada, biberiye yağı konulan bir odada toplanan 20 katılımcının belirli bir sure sonra yapılan kan analizlerinde 1,8 sineol maddesinin buyuk oranda arttığı tespit edilmiştir. Bu deneyle biberiye yağının kokusunun bile kandaki sineol oranını arttırdığı bu sebeple, Alzheimer hastalığına neden olan asetilkolinesteraz aktivitesini durdurabileceği belirtilmiştir. Yine bu katılımcılar uzerinde denenen ceşitli zihinsel testlerde, biberiye yağı kokusuna maruz kalan katılımcıların daha iyi performans gosterdikleri belirtilmiştir. Ayrıca ruh hallerinde de belirgin bir pozitif etki gozlenmiştir. Evin icerinde ağızı acık bırakabileceğiniz 1 kucuk şişe biberiye yağı hem zihni etkinleştiriyor hem de moralinize iyi geliyor , bir deneyin derim.
KİŞNİŞ
Aromatik olduğu kadar sağlığa ciddi faydaları olan bu baharatın anksiyeteyi azalttığı ve uyumaya yardımcı olduğu bircok calışma sonucunda bulunmuştur. Ayrıca Tip 2 Diyabeti olan insanlar icin de onemli bir baharattır.2001’de Biyolojik ve Kimyasal Bilimler Araştırma Dergisi'nde yayınlanan bir calışmada, kişnişin kan şekeri ve kolesterolu duzenleyici etkisi olduğu gorulmuştur.
Kullanımı: Salata sosları, haşlanmış sebzeler ve yumurta ile birlikte kullanılabilir.
DEFNE YAPRAĞI
Aromali Laurus nobilis bitkisinin acık yeşil renkteki yaprakları. Corbalarda, domates soslarinda, pilavlarda, diger et, sebze ve balik yemeklerinde, marine yapiminda kullanilir.
İdrar sokturucu ve odem azaltıcı etkisi mevcuttur.
FESLEĞEN
1783 yılına ait kayıtlarda Fesleğen icin, Fransızların o kadar sevdiklerini, dolayısıyla her tur corba ve sosa karıştırıldığını, şeflerin Fesleğene “aromatik bitkilerin kralı” dediğini ve kokusunun o denli mukemmel olduğunu, ancak Krallara layık olduğu yazılmıştır. Sarımsak ve zeytinin tamamlayıcısı olarak bilinen fesleğen, yaygın şekilde kullanılır. Nane familyasından olup, keskin aroması dolayısıyla hamurlara karıştırılır. Fesleğen mideyi yumuşatıcı, hazımsızlığı giderici, teskin edici ve barsaklarda gaz oluşumunu engelleyici etkisi vardır. İdrar yolları hastalıklarına karşı, oksuruk kesici, baş donmelerini giderici ozelliği vardır.
KEKİK
Guclu ve hafif acımtrak lezzeti ile en yaygın kullanılan aromatik bitkilerdendir. Domates soslarından et yemeklerine kadar kendini gosterir. Kuvvetli bir aromaya sahiptir kekik, pişirme aşamasında az miktarda eklenmesi onerilir. Bedeni guclendirici, hazmı kolaylaştırıcı, carpıntı giderici, iltihap sokucu, salgı duzenleyici, mesanedeki mikropları oldurucu, şeker duşurucu, afrodizyak etkisi mevcuttur.
MERCAKKOŞK
Kucuk yapraklı, guzel kokulu bir saksı bitkisi. Kekikle iliskili oldugu soylenen mercankoskun kekikten daha tatli ve hos bir tadi bulunmaktadir. Balık ve et yemeklerinde, kuzu ve dana eti ile yapılan ızgara ve soslu yemeklerde, domatesli yemek ve salatalarda, haşlanmış sebzelerde (lahana pırasa havuc patates) kullanılır.
ADACAYI
Ballıbabagiller ailesinden kokulu bir bitkidir. Adacayı cayı uyarıcıdır. Baharat olarak ozellikle Avrupa ulkelerinde kızarmış patateslerin ve hamurlara eklenen yağların kokulandırılmasında, salamuralarda, etlerin terbiyelenerek dinlendirilmesinde kullanılır.
ACI KIRMIZI BİBER
Acı veya tatlı taze biberlerin kurutulup, dovulmesiyle birlikte kavrularak yada kavrulmadan yapılır. En populer baharatlar arasındadır. Acı kırmızı biber C vitamini acısından zengindir. Hem de metabolizmayı hızlandırır.

[h=2]İstanbul Diyetisyen uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]