Skolyoz, omurganın on-arka planda bel ve sırt bolgesinde yana doğru eğilmesidir. Bu eğrilik kucuk derecelerde olursa govdede şekil bozukluğu yapmaz. Eğrilik ilerledikce şekil bozukluğu artar. Tanı en cok şekil bozukluğunun anne baba tarafından gorulmesi veya başka bir nedenle yapılan muayene ve omurganın rontgen tetkiki ile konur.
Hastada skolyozu duşunduren belirtiler:
--Arkadan bakınca tek tarafta kurek kemiği ve kaburgalar daha belirgindir. Hasta one eğilince bu belirginlik daha net gorulur.
--Bir omuz diğerine gore daha aşağıdadır
-- Kız cocuklarında memenin birisi daha kucuktur
-- Onden bakınca govde kalcalar uzerinde yana kaymıştır
-- Bu bulgular hasta cıplak iken daha iyi gorulur.
--Kesin tanı ancak ayakta cekilen iki yonlu omurga filmleri ile konur.
Skolyoz sebebine gore uc tipe ayrılır:
1-İdyopatik (sebebi bilinmeyen) skolyoz
2-Doğumsal (Konjenital-doğuştan olan) skolyoz
3-Paralitik-Noromuskuler (sinir ve kas hastalığına bağlı) skolyoz
İdyopatik skolyoz en sık gorulen tiptir. Daha cok kız cocuklarında gorulur. Genellikle 8-10 yaşlarında başlar. İleri yaşta (10-12 yaşından sonra) başlayan eğrilikler daha iyi seyirlidir.
Hastanın buyumesi tamamlanıncaya kadar eğrilik ilerler. Pratik olarak boy uzaması durunca
eğrilik ilerlemez. Skolyozda buyume tamamlanıncaya kadar 3-6 ay aralarla Doktor kontrolu şarttır. Her kontrolda mutlaka yeni filmler cekilerek skolyoz acısı olculur.
Tedavi hastanın yaşına ve eğriliğin derecesine gore değişir.
20 dereceye kadar eğriliklerde hasta 3-6 ay aralıklarla izlenir.
20-40 derece arası eğriliklerde, hasta buyume cağında ise ve eğrilik ilerliyorsa Korse tedavisi uygulanır veya korsenin başarısız olduğu durumlarda ameliyat yapılır.
40 derece uzerindeki eğriliklerde, eğrilik ilerliyorsa veya hastada kabul edilemiyecek şekil bozukluğu varsa cerrahi tedavi uygulanır.
Skolyoz tedavisi yurdumuzda cok başarılı bir şekilde yapılmaktadır. Tanı ne kadar erken konursa tedavi o kadar başarılı ve kolay olur.
Skolyoz tedavisinde fizik tedavi ve eksersizlerin yararı yoktur. Zaman kaybına ve eğriliğin ilerlemesine neden olur. Ancak buyumesi tamamlanmış hastalarda eksersizler adaleleri guclendirir ve skolyoza bağlı ağrıları azaltır. Skolyoz ameliyatlarından sonra ve ameliyat edilmeyen hastaların bel ağrılarında; bel ve karın adalelerini guclendirici eksersizler ve yuzme cok yararlıdır.
Doğuştan skolyozda omurgada ve kaburgalarda şekil bozuklukları ve omurlar arasında bitişik gorunum vardır. Sebebi irsiyet ve hamilelikte gecirilen hastalık ve travmalar, alınan ilaclar olabilir. Cok ceşitli şekilleri vardır. Tedavisi idyopatik skolyoza gore daha zordur ve daha uzun surer. Cok kucuk yaşlarda ameliyat gerekebilir. Ameliyattan once mutlaka omurganın bilgisayarlı tomografisi ve manyetik rezonans goruntuleme (MRG) cekilmelidir. Omurilikte ve omurilik kanalında gelişme ve şekil bozuklukları olabilir.
Doğuştan skolyozlu hastalarda cok ciddi şekil bozuklukları gelişebilir. Bu nedenle kemik buyumesi tamamlanıncaya kadar 3-6 ayda bir kontrolu gerekir. Ayrıca bobrek, kalp ve diğer iskelet sistemi bozuklukları da mutlaka araştırılmalıdır.
Paralitik skolyozun sebebi; doğum oncesi, doğum ve doğum sonrası gorulebilen beyin travması ve hastalıkları; cocuk felci, bazı kas ve sinir sistemi hastalıklarıdır. Paralitik skolyozlu hastalar govdelerini dik tutamaz, dik oturamazlar. Erken tedavi edilmez ise yaşam boyu cok buyuk derecelere ilerleyebilir. Buyume durduktan sonra da ilerleme devam eder. Zamanla akciğer, kalp, bobrekler ve karın organlarında işlev bozuklukları gorulebilir.

Prof. Dr. Mehmet ALTINMAKAS

[h=2]İzmir Ortopedi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]