Yeme davranışı otomatik olarak gercekleşmez. Aclık dışında yeme isteğiniz belirdiğinde, biraz analiz yapabilirseniz, yeme isteğinizin hemen oncesinde, bir duşuncenin ya da birbirini takip eden duşunceler zincirinin varlığını gorebilmeniz mumkundur.
Duşunceler her zaman gerceği yansıtmaz. Herhangi bir şey hakkında ne duşunduğunuz doğru olabilir, kısmen doğru olabilir ya da yanlış olabilir. Orneğin, bir pizzacının onunden geciyorsanız ve butun gun de bir şey yememişseniz, şoyle duşunebilirsiniz: “Pizzalar harika gorunuyor. Ben de butun gun hicbir şey yemedim”. Bu duşuncenizde haklı olabilirsiniz. Ancak, hemen bunun ardından “Pizza yemem lazım” duşuncesi uzerinde sanırım biraz duşunmek lazım. Ac olmak pizza yemeyi gerektiriyor mu acaba? Bircok kişi o an fazla sorgulama yapmadan bu duşunceyi doğru olarak değerlendiriyor ve kendisini, daha once yemeyi planlamadığı bir yiyeceği yerken buluveriyor!
Kilo yonetiminde sıkca yapılan 9 duşunce hatası:
1-Ya hep ya hic duşuncesi:
Herşeyi iki ayrı kutupta değerlendirmek
Or: Ya diyetime harfiyen uyarım ya da hic yapmam
2-Olumsuz tahminde bulunmak:
Gelecek hakkında, diğer olasılıkları goz onunde bulundurmadan, olumsuz tahminde bulunma
Or: Bu hafta kilo veremediğime gore, demek ki ben hic kilo veremeyeceğim.
3-Fazla olumlu tahminde bulunmak:
Şu lezzetli kekten bir parca alıp, gerisini bırakabilirim.
4-Duygusal mantığa burunme:
Tamamiyle subjektif, duygularınızı baz alarak bir sonuca varma
Or: Şu anda tatlı bir şey yemem lazım gibi hissediyorum, sanki vucudum istiyor.
5-Akıl okuma:
Elinizde hicbir somut veri olamamasına karşın, başkalarının ne duşunduğunu bildiğinizi sanırsınız.
Or: Pişirdiği kekin tadına bakmazsam kırılacak, bozulacak.
6-Akıl dışı duşunme:
Or: Kimse yediğimi gormezse sayılmaz.
Hemencecik bitti zaten, sayılmaz.
7-Kuralcılık
Or: Yemezsem israf olacak. Yemek ziyan edilmemeli.
8-Haklı gosterme
İki ilgisiz kavram arasında bağlantı kurmaya calışılır.
Or: Bunu yemeye hakkım var, cunku cok stresliyim.
Bunu yiyebilirim, cunku bedava.
Herkes yiyor, ben de yiyeyim.
9-Abartılı duşunme
Bir durumu olduğundan daha iyi ya da daha kotu gosterme
Or: Canım cok istiyor, dayanamayacağım!
Bu duşunceler tespit edilip, onlara farklı şekilde cevap vermek oğrenilirse yeme davranışı da daha iyi kontrol edilebilir.
Birkac gun boyunca not defteri taşıyın ve tespit ettiğiniz bu duşunceleri not edin.
Planlamadığınız bir şeyi yemek istediğinizde kendi kendinize sorun: Aklımdan ne geciyordu? Ne duşunuyordum?
Bu şekildeki bir calışma, kendi duşunce tuzaklarınızı farketmeniz ve bunları kontrol edebilmek icin gerekli adımları atabilmeniz acısından oldukca yararlıdır. Unutmayın, değişim farkındalıkla başlar.
İyi dileklerimle,
Uzman Psikolog İlknur Yılmaz

[h=2]İstanbul Psikoloji uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]