Tukuruk bezlerinin ince kanallarına tanı ya da tedavi amacı ile minik endoskoplarla girilmesi işlemi siyalendoskopi olarak isimlendirilmektedir (Şekil 1).
Şekil 1. Tukuruk bezi kanalının endoskopik gorunumu
1990 ların sonunda ince endoskoplarla tukuruk kanallarına girilerek tıkanıklığın nedenini anlamak icin kullanılmaya başlanan bu yontem zamanla daha ince endoskoplar ve bu endoskopların yanından kullanılabilen cok ince cerrahi enstrumanların geliştirilmesi sonucunda patolojilere mudahale etmek amacıyla da kullanılmaya başlanmıştır. Siyalendoskopi gunumuzde cene altı (submandibuler) ve kulak onu (parotis) tukuruk bezlerinin kanallarında tıkanıklığa neden olan iyi huylu hastalıkların tanı ve tedavisinde en etkili yontem olarak kabul edilmektedir.
Tukuruk bezi kanallarında tıkanmaya neden olan patolojiler sıklıkla tukuruk bezi taşları ve daha az olarak ceşitli nedenlerle oluşan tukuruk kanalı darlıklarıdır. Gecmiş donemlerde coğu zaman tukuruk bezlerinin cerrahi olarak cıkartılması yolu ile tedavi edilebilen bu hastalıklar gunumuzde siyalendoskopi yardımı ile yuksek başarı oranları ile ve tukuruk bezleri korunarak tedavi edilebilmektedir. Tanısal ve tedaviye yonelik girişimsel siyalendoskopi uygulaması yapılan kliniklerde kanal tıkanması ile seyreden iyi huylu patolojilerde tukuruk bezlerinin cerrahi olarak cıkartılma oranları %1 seviyesine kadar gerilemiştir.
Genellikle hastane yatışı gerektirmeyen siyalendoskopik girişimler sonrasında normal diyet ve gunluk aktivitelere hızla donulebilmekte ve tedavi sureci mumkun olan en az zaman kaybı ile tamamlanabilmektedir.
[h=3]Neden Siyalendoskopi?[/h]Cene altı (submandibuler) ve kulak onu (parotis) tukuruk bezlerinin standart cerrahi yontemlerle cıkartılması amacı ile yapılan ameliyatlar, yuz sinirinde fonksiyon kaybı, ağız icinde his kaybı, boyunda cerrahi yara izi, yuzde deformite ya da kanalın tam olarak cıkartılamamasına bağlı hastalığın tekrarlaması gibi komplikasyon riskleri icerirken sialendoskopik yaklaşım ile bu komplikasyon risklerinin onlenmesi yanında ilave avantajlar sağlanmaktadır.
Siyalendoskopinin standart cerrahi tekniklere gore en onemli avantajları;
Hızlı iyileşme
Cok duşuk cerrahi komplikasyon oranı
Kalıcı sinir hasarı riski olmaması
Ciltte ameliyat izi olmaması
Normal anatomi ve fonksiyonların korunması
Minimal calışma zamanı kaybı
Hastane yatışı gerekmemesi olarak sayılabilir
[h=3]Siyalendoskopi hangi hastalarda uygulanmaktadır?[/h]Cene altı ya da kulak onu tukuruk bezlerinde ya da kanallarında taş saptanan, tukuruk kanalında daralma olan, sık tukuruk bezi enfeksiyonu ya da şişmesi şikayeti olan tum hastalar siyalendoskopi adayıdır.
Tukuruk kanalındaki parotis bezinde 3mm cene altı bezinde 4 mm capa kadar olan taşlar siyalendoskopi sonrasında ozel forsepsler ya da sepetler yardımı ile yakalanarak kanaldan cıkartılabilmektedir (Şekil 2). Daha buyuk taşların (6-8 mm) cıkartılabilmesi icin Lazer ya da ses dalgaları ile kırılarak kanaldan cıkartılabilecek boyutta kucuk parcalara ayrılması gerekmektedir. Kanaldan cıkartılamayacak ya da kırma işlemleri icin dahi buyuk kabul edilen boyuttaki taşlarda endoskopik ve cerrahi yaklaşımın birlikte kullanılması yolu ile taşların tukuruk bezi korunarak kanaldan cıkartılması tercih edilebilmektedir.
Şekil 2. Tukuruk bezi kanalındaki taşın forseps (sol) ve sepet (sağ) ile yakalanması
Tukuruk kanalı darlığı saptanan hastalarda darlık olan bolgeler balonlu kateterler kullanılarak genişletilebilmekte, sık tukuruk bezi iltihabı geciren hastalarda kanalların endoskopik olarak değerlendirilmesi, temizlenmesi ve antibiyotik ve kortizon iceren solusyonlarla yıkanması enfeksiyon sıklığında anlamlı azalma sağlayabilmektedir.

[h=2]İstanbul Kulak Burun Boğaz uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]