SİGARA VE KANSER
Sigara tum dunyada kanserin en onemli onlenebilir nedenidir. Sigara; Turkiye’deki kanser kaynaklı olumlerin 4’unden biri ve tum kanserlerin neredeyse yaklaşık beşine acıklama getirmektedir. Bugunku bilgilerimize gore kansere neden olan faktorlerin % 80 kadarı cevremizde bulunan faktorlerdir. Kanserin cevresel nedenleri arasında kuşkusuz en onemli olanı sigara icilmesidir. Sigara ile kanser arasındaki ilk kez gectiğimiz yuzyılın ortalarına doğru dikkatleri cekmeye başlamıştır. O yıllarda bazı doktorlar akciğer kanserli hastaların coğunun sigara icen kişiler olduğunu gozlemlemişler, buradan hareketle de akciğer kanserinin meydana gelmesinde sigaranın etkisi olabileceğini duşunmuşlerdir. İlk gozlemlere gore toplum genelinde sigara icme sıklığının % 50-60 dolayında o yıllarda akciğer kanseri olan hastaların %90 kadarının sigara iciyor olması dikkatleri cekmiştir. İzleyen yıllarda bu konuyu incelemek uzere cok sayıda bilimsel calışmalar yapılmıştır. Bu calışmaların sonucunda kanserli hastalar arasında sigara icenlerin coğunlukta olduğu saptanmıştır.
Beş akciğer kanseri vakasının dordunden daha fazlası sigaradan kaynaklanmaktadır. Akciğer kanseri tum kanserler icinde hayatta kalma oranı en duşuk olandır ve Turkiye’deki kanser olumlerinin en yaygın olanıdır. İyi haber ise şudur: bu olumlerin coğu sigaranın vaktinde bırakılması ile onlenebilir.
Sigara kullanmak ayrıca over (yumurtalık) kanserinin bir turu ve bazı losemi turlerinin yanı sıra ağız, larenks (gırtlak), farenks (ust yutak), burun ve sinusler, ozefagus (yemek borusu), karaciğer, pankreas, mide, bobrek, mesane, serviks ve bağırsak kanserleri de dahil olmak uzere bir duzine kansere yakalanma riskini de arttırmaktadır.
Burun
Ağız
Larenks (gırtlak)
Akciğer
Karaciğer
Bobrek
Mesane
Farenks (ust yutak)
Ozafagus (gecit)
Mide
Pankreas
Sigara kullanmak ayrıca akut miyeloid losemi adı verilen bir kan kanseri ve kadınlarda servikal kanser riskini de arttırmaktadır.
Sigara icilmesi ile kanser arasındaki ilişki ilk olarak akciğer kanseri ilişkisi şeklinde ortaya konmuştur. Ancak daha sonra yapılan calışmalarda sigara icenlerde akciğer kanseri dışında da pek cok kanserin gorulme sıklığının arttığı gosterilmiştir. Bu kanserlerden bazıları sigara dumanının doğrudan temas ettiği ağız-yutak-gırtlak-akciğer gibi organlar olurken bazı kanserlerde sigara dumanının doğrudan temas etmediği meme, mesane, rahim gibi diğer organ kanserleridir. O halde sigara dumanı icinden bulunan kanser yapan kimyasal maddeler kan yolu ile bu organlara ulaşmak suretiyle ceşitli organlarda kanser meydana gelmesine neden olmaktadır.
Sigaranın neden olduğu kanserlerden (ve diğer sağlık sorunlarından) korunmanın en iyi yolu sigara icmemektir. Sigaranın bırakılmasından sonra kanser ve diğer hastalıkların riskinin azaldığı ortaya konmuştur.
Tum yaşamı boyunca sigara kullanmış ama ileri yaşa kadar yaşamış ya da hic sigara kullanmamış ama yinede kansere yakalanmış birilerini tanıyor olabilirsiniz. Bu sigaranın gercekten kansere neden olmadığı anlamına mı gelmektedir?

Hic oyle değil. Yıllar suren araştırmalar sigaranın kansere neden olduğunu kanıtlamıştır. Ancak, bu tum sigara kullanıcılarının kesinlikle kanser olacağı ya da sigara kullanmayan kişilerin asla kanser olmayacağı anlamına gelmez. Bu; sigara kullanmanın bu hastalıklara yakalanma riskini cok buyuk oranda arttırdığı anlamına gelir. Sigara kullanıcılarının kansere yakalanması, ortalama olarak, sigara kullanmayan kişilere kıyasla cok daha olasıdır.

Benzer şekilde, bizler şekerli gıdalar tuketmenin dişlerde curumeye neden olacağını soyleriz. Ancak bu şekerli gıdalar tuketen tum cocukların curuk dişlere sahip olacağı anlamına gelmemektedir. Bunun anlamı; ortalama olarak cok fazla şekerli gıda tuketen cocukların bu tip gıdalardan uzak duranlara kıyasla curuk dişe sahip olmasının daha olası olduğudur.

Gercek şu ki; sigara kullanıcıların yarısı eninde sonunda kanserden ya da sigaradan kaynaklanan diğer hastalık nedeniyle olur. Ayrıca sigara kullanıcılarının dortte biri orta yaşlarda, 35 ve 69 yaşları arasında, olmektedir.

Ne malum? sayfamızda sigara kullanmakla kanser arasındaki ilişkiyi gosteren kanıtlarla ilgili daha fazla bilgi bulunmaktadır.
Sigara kansere nasıl yol acar?
Sigara dumanı 70’den daha fazla, kansere neden olan madde icermektedir. Dumanı soluduğunuzda, bu kimyasallar akciğerlerinize girer ve vucudunuzun kalanına yayılır.

Bilim adamları bu kimyasalların DNA’ya zarar verdiğini ve onemli genlerde değişikliğe neden olduğunu gostermiştir. Bu durum ise hucrelerinizin gelişmesi ve kontrol dışı coğalması sonucu kansere neden olmaktadır.
Sigarayı bırakmak fark yaratır
Araştırmalar, sağlık kampanyaları ve yeni politikalar sayesinde, Buyuk Britanya’daki sigara kullanıcılarının sayısı son 50 yılda yarıya inmiştir. Bu sayede akciğer kanseri nedeniyle olen insan sayısı da yarıya inmiştir. Acık bir şekilde, sigarayı bırakmak hayat kurtarır.

Ancak hala kat edilecek uzun bir yol vardır. Akciğer kanseri Turkiye’deki hala en yaygın ikinci kanserdir ve her yıl 25,000 (internetten gazete bilgisi) kişi akciğer kanseri nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Ayrıca, sigarayı bırakan insan sayısının sigaraya başlayan insan sayısı ile başa baş olduğuna dair işaretler bulunmaktadır.

Eğer sigara kullanıcı iseniz, sigarayı bırakmak kendinize verebileceğiniz en iyi hediye olacaktır. Kendi iyilikleri icin sigarayı bırakan ve sayısı gittikce artan kişilere katılmanız icin yardım alabileceğiniz cok sayıda teknikler vardır. Bu bolumde sigarayı bırakmakla ilgili daha fazla tavsiyeler bulabilirsiniz.

Sigarayı bırakmanın zor olduğunu mu duşunuyorsunuz? Stoptober’a katılın. Araştırmalar, 28 gun boyunca sigara kullanmazsanız sigarayı bırakma olasılığınızın beş kat daha fazla olduğunu gostermektedir ve Stoptober sigara kullanıcılarının bu hedefe ulaşmasına yardım edecek detaylı adım-adım programı ile yol gostermektedir.


[h=2]Gaziantep Goğus Hastalıkları uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]