Bircoğumuz sigara ile kanser, solunum yolu sorunları ve kalp hastalıkları arasındaki ilişki hakkında bilgi sahibiyiz. Gecmişte sigara icme ile diş ve diş eti hastalıkları arasındaki guclu bağdan cok az bahsedilirken, son calışmalar ve bilimsel kanıtlar sigaranın diş eti hastalıkları icin de en buyuk cevresel risk oluşturduğunu gostermiştir.
Sigara kullanımının tarihcesinden kısaca bahseder misiniz?
Tutun tarımının M.O. 600 yılında Amerika kıtasında başladığı ve bu tarihten 4500 yıl sonra ilk olarak Orta Amerika'daki Mayalar'ın kullandığı, tapınak duvarlarındaki oymalardan anlaşılmaktadır. Tutunu sigara olarak kullanılmasına ilk defa M.O 100 yıllarında Amerikan yerlilerinde rastlanmaktadır. M.S 500-600 yıllarında da Kuzey Amerika Kızılderilileri'nin sigarayı barış cubuğu, savaş cubuğu, toplantı cubuğu gibi dini ve sosyal uygulamalarına adapte ettikleri gorulmektedir. Sigara kelimesinin Maya'ların tutun yapraklarına verdikleri sik'ar isminden turediği duşunulmektedir. Tutunu, 15 yy. sonu ve 16.yy'da Amerikalı denizciler Avrupa kıtasına yetiştirmek amacıyla getirmişler ve kullanımı yaygınlaşmıştır. Burada kullanımının nedeni, migrenin yanısıra 36 hastalığı iyileştirdiği inancıdır. Hatta bununla ilgili kitaplar bile yazılmıştır. Asya'da kullanımı 17.yy.'ın sonlarına dayanmaktadır. Tutun kullanımına ilk engel, IV. Murat zamanında uygulanan yasakla başlamış ancak başarılı olamamıştır.
Dunyada ve Turkiye'de Sigara Kullanımı ne durumdadır?
Dunya Sağlık Orgutu verilerine gore dunyada 1.1 milyar kişinin sigara kullandığı tahmin edilmektedir. Erkeklerin %47'si, kadınların da %12'sinin sigara kullandığı hesaplanmıştır. Ulkemizde 17 milyon insanın sigara kullandığı, bu oranın erkeklerde %63'u, kadınlarda ise %25'i olduğu bilinmektedir.
Ulkemizde sigara icin yıllık 6.5 milyar dolar harcanmaktadır. Sigaranın neden olduğu 50 hastalığı tedavi ettirmenin maliyetinin icin 2 milyar dolar olduğu hesaplanınca, toplamda sigara satın almak ve tedavi ettirebilmek icin yılda ortalama 8.5 milyar dolar para harcanmaktadır.
Sigara ve genel sağlık ilişkisini acıklar mısınız?
Sigaranın hızlı yaygınlaşmasıyla birlikte sorumlu olduğu hastalıklar ve bunlara bağlı olumler de aynı hızla artmıştır. Dunya Sağlık Orgutu'nun verilerine gore dunyada yılda 3 milyon kişinin olumunden sigara sorumludur ve 2010 yılında bu sayının 10 milyona yukselmesi beklenmektedir. Artık araştırmacılar sigaranın kalp-damar hastalıkları ve kanserde onemli bir risk faktoru olduğu konusunda hemfikirdir ve bu nedenle acil cozum bekleyen sorunlardan biri olarak tanımlanmaktadır. Sigara ayrıca duşuk ağırlıklı doğumlar, pulmoner, gastrointestinal, serebrovaskuler hastalıklara da neden olabilmektedir. Sigara kullanımının plastik ve rekonstruktif cerrahi, mikrocerrahi, alt ekstremite cerrahisi işlemleri sonrası yara iyileşmesinde komplikasyon oluşturması icin risk oluşturduğuna dair calışmalar mevcuttur.
Sigara Kullanımı Periodontal Dokuları nasıl Etkilemekte?
İki yolla periodontal dokular uzerinde yıkıcı etki yapabilir. Birincisi lokal olarak dişeti dokuları uzerindeki irritasyonu, ikincisi ise sistemik dolaşıma katılarak polimorfonukleer lokositlerin fonksiyonlarının bozulmasına, vaskuler doku ve hemodinamiğinin bozulmasına neden olması olabilir. Sigara kullanan bireylerde daha fazla alveol kemik kaybı ve ve daha fazla cep derinliğine rastlanmıştır. Bu durum, sigara kullanımının sistemik etkisi nedeniyle periodontal dokuları etkilediği şeklinde acıklanmaktadır.
SİGARA İCME ve PERİODONTAL HASTALIK arasındaki ilişkideki gercekler şoyledir:
1.Periodontal hastalığın temel nedeni, hastalık yapan mikroorganizmalarla konak yanıtı arasındaki ilişkinin bozulmasıdır. Sigara kullanımı bu dengeyi olumsuz etkilemekte ve konak yanıtı zayıflatmaktadır.
2.Yapılan calışmalarda sigara kullanımının mikrobiyal dental plak ve diştaşı oluşumu uzerinde doğrudan etkili olduğu, sigara kullananlarda anlamlı derecede diştaşı olduğu ve periodontal hastalığın daha şiddetli olduğu ve bunun da sigaranın sayısıyla doğru orantılı olduğu acıklanmıştır.
3.Sigara icenler icmeyenlere gore daha fazla diş ve diş eti hastalığı sorunu yaşarlar. Calışmalara gore sigara icenlerin icmeyenlere gore daha az dişi, daha fazla curuk dişi, %67 daha fazla diş kaybı soz konusudur.
4.Ciddi diş eti hastalığına yakalanaların sigara icen kişiler olduğunu gorulmektedir..
5.Sigara icmek genc hastalar icin cok zararlıdır ve ilerleyen hastalık daha komplike ve daha pahalı ve daha az memnun edici olur.
6.Sigaradaki nikotin kanı taşıyan damarlarn daralmasına sebep olur. İltihabın daha az gozle gorulur hale gelmesi, daha az diş eti kanamaları ve ağızın bakterilere karşı olan savunma mekanizmasını bozulması bunun sonucunda olur.
7.Sigara diş eti cebi, kemik kaybı ve diş eti enfeksiyonlarının sebebi olan bircok zararlı bakterinin coğalmasına sebep olur.
8.Sigara icenlerin periodontal tedavisinin sonucları ve yaranın iyileşmesi sigara icmeyenlere gore daha zor olur. Diş eti sorunları sigara icen hastalarda daha fazla tekrar eder.
9.Sigara oral bakterilere karşı savunma mekanizmanızı değiştirir. Calışmalar bakterileri olduren akyuvarların %50 azaldığı gostermiştir.
10.On ust dişlerimizin etrafındaki diş etlerimiz sigaradaki kimyasal maddelerden cok fazla etkilenirler.
11.Nikotinin kan damarlarındaki etkilerinden dolayı, sigara icenlerde, erken teşhisde onemli olan, dişeti kanaması ve dişetlerinde kızarıklık daha az olur. Kısacası diş kaybına neden olan periodontal hastalığı maskeler ve teşhisin daha zor ve gec konmasına neden olur.
Eğer size zarar veren bir faktoru ortadan kaldırabilirseniz veya kontrol edebilirseniz hem genel sağlığınız gozle gorulebilir duzeyde iyileşecek, hem de dişeti problemlerinizi cozmek daha kolay olacaktır.
Daha onceki roportajımızda da belirttiğimiz gibi: Siz ya da yakınlarınızda sigara kullanan, menapoz, hamilelik gibi vucutta hormonal değişimlerin olduğu donemlerden gecen, diabet hastalığı olan, stresli bir yaşantısı olan, antidepresan ilac kullanan, ağız bakımı yetersiz olan, dişlerini sıkan ve gıcırdatan, ağzında uyumlu olmayan protez ve dolguları olan, ailesinde dişlerini erken yaşta kaybetmiş bireyler varsa, risk altında olunduğunu bir kez daha hatırlatmakta fayda goruyorum.
Sağlıklı gunler dileğiyle….



[h=2]İstanbul Diş Hekimi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]