Sinirlerimi yatıştırıyor.. Beni canlandırıyor.. Sıkıntılarımı gideriyor.. Bana keyif veriyor.. Duşunmeme yardımcı oluyor.. Kendime olan guvenimi arttırıyor.. Kilo almamamı sağlıyor..
Evet ne yazık ki bu soylemlerin hepsi ve bunlar gibi daha nicesi, sigara kullanıcıları tarafından savunulan yanlış inanışlar. Oysa ki bu etkilerin kazanımında bire bir etki gosteren gercek bir faktorun spor olduğunu gormemektedirler.


Sigara bağımlılığının vucut sistemlerinde oluşturduğu ceşitli hastalıklar ve sorunlar giderek bilim dunyasının inceleme konusu olmuştur. Bu yuzden yaşam stili değiştirme programlarında; stresle başa cıkma, sigara bırakma, egzersiz alışkanlığını geliştirme programları one cıkmıştır. Daha iyi yaşama alışkanlıklarını yerleştirmek icin bilginin verildiği eğitici yaklaşımlar yararlıdır. Ancak bu cok yonlu calışmalarda onemli olanın kişilerin bizzat bu programlarda kendilerini aktif olarak katılabilmelerinin daha yararlı olduğu goruşune varılmıştır. Sonucta spor, kendini iyi hissetme ve sağlığı oluşturma programları birbirini destekler şekilde ortaya cıkmıştır.


İlk adımın “sigarayı bırakmak” olduğu belirtilmiştir. Ancak sigara icmekle ortaya cıkan sorunlardan başlıcaları; fiziksel aktivitenin olumsuz yonden etkilenmesi ile ilgili olanlardır. Sigara icmeyenlerin daha aktif olduğu, kasların beslenmesinin, aerobik egzersiz sırasında oksijen alımının daha avantajlı olduğu anlatılmaktadır. Sigara icmeyenlerin akciğerlerin buyume ve gelişimi acısından da daha şanslı olduğu belirtilmiştir. Sigaranın kırık riskini artırdığı, daha cabuk yorgunluğa ve daha cok nefes darlığına sebep olduğu ifade edilmiştir.


Sporun, sigara alışkanlığının engellenmesinde ve icen kişilerde sigaranın bırakılmasında yardımcı olduğu bilinmektedir. Duzenli yapılan sporun, sigara kullanımından kaynaklanan belirtileri, ozellikle kalp hastalıkları ve kanser riskini azalttığı belirtilerek, egzersizle ilgili onemli oneriler bulunmaktadır.


Sigara icmeyenlerin daha aktif olmasının nedenleri nelerdir?


Sigara kullanımı, hatta gunde bir tek sigara icmek bile egzersiz kapasitesini hemen etkiler. Yeterli bir fiziksel aktivite duzeyini sağlayabilmek icin, kalbinizin ve akciğerinizin oksijenden zengin kana ihtiyacı vardır. Sigara dumanını soluduğunuz zaman, vucudunuza karbon monoksit girer (karbon monoksit sigaranın icinde bulunan 3000 ek kimyasaldan yalnızca biridir). Karbon monoksit hemoglobin (vucutta kan yolu ile oksijenin taşınmasını sağlayan bir madde) ile birleştiği zaman, oksijenin kaslara taşınma yeteneğini azaltır. Oksijen kas hucrelerine gidemez.


Sigara kullanımı kan damarlarını da daraltır. Bu durum, egzersiz sırasında kaslara oksijenin ve kanın uygun şekilde dağılmasına engel olur. Bu kaslarda, normalden daha erken laktik asit (egzersiz sonucu kasta biriken artık madde) birikir. Bu durumda, sigara icen kişiler erken yorgunluk nedeni ile egzersizi bırakmak zorunda kalır.


Oksijendeki azalma fiziksel dayanıklılığınızı azaltabilir. Bu da sizin sadece spor yapmanızı değil, aynı zamanda merdiven cıkmak gibi gunluk işlerinizi de zorlaştırır.


İngiltere'deki Queen Elizabeth Hastanesi'nin araştırmasında 29-56 yaş arasında kalp krizi gecirmiş 40 erkek incelemiştir. Bu kişiler haftada 5 gun, gunde 3 kez 20 dakika orta zorlukta spor yapmıştır. Uc haftanın sonunda bu erkeklerin hepsinde kolesterol seviyesi duşmuş, iyi kolesterol ise en az yuzde 3 yukselmiştir. Sigara icen erkeklerin kolesterol seviyelerinde ise hic bir değişiklik olmamıştır.


Ayrıca İsvec'te yapılan bir başka araştırmada da sigarayı bırakan erkeklerin iyi kolesterollerinin sadece 2 hafta icinde yuzde 29 arttığı gorulmuştur.


Sigara icmenin fiziksel kapasite uzerine başka etkileri var mıdır?


• Sigara icen kişiler, icmeyenlerden daha cabuk yorulur ve daha yavaş koşarlar.
• Fiziksel egzersiz eğitiminden daha az yarar sağlarlar.
• Kasları daha gucsuz ve daha az esnektir.
• Uyku bozuklukları yaşarlar.
• Sigara icmeyen kişilerden uc kat daha fazla nefes darlığı yaşarlar.


Spor, sigaranın yerine gecer mi?


Stresli yaşantının kotu etkilerinden kurtulmanın en iyi yollarından biri spor yapmaktır. Sadece orta duzeyde bir egzersiz yapmak bile sağlığınız uzerinde olumlu etkiler yaratmaktadır.


Sigara icmeyi bırakanlarda egzersiz performansı olumlu yonde gelişme gosterir. Sigara icen hem yetişkin, hem de gencler, sigarayı bırakırlarsa olumlu koşullara donulebilir. Sporun hayatı olumlu yonde değiştiren etkileri ile kişiler sigara icerken sahip olduğu yanlış inanışlar boylece değişir ve gercek kazanımlara sahip olurlar. Spor, gercekten de onların sıkıntılarını giderir, onları canlı ve zinde hissettirir, kendilerine olan guvenlerini arttırır, kilo vermelerini sağlar ve onlara sigaranın veremediği gercek keyfi ve guzel bir yaşam tarzını tattırır. Ve spor boylece sigaranın yerine daha buyuk katkılar sağlayarak, farklı bir yaşam tarzı oluşturarak gecer.


Spor, sigaranın bırakılmasında bir arac olabilir mi? Spor, sigaranın bırakılmasında neden cok yararlıdır?


Evet spor, sigaranın bırakılmasında onemli olcude etkili olabilecek bir arac niteliğindedir. Sporun aşağıda belirtilen katkıları da pozitif yonlendirmeler ve bilinclendirme doğrultusunda sigara kullanıcılarının sigarayı bırakmalarını ve bıraktıktan sonraki kazanımları elde etmelerini sağlayacaktır.


• Spor, vucutta biyokimyasal yonden olumlu etkiler yapar. Bu etkiler nikotin ile sağlananlara benzerdir. Egzersiz, zihinsel uyanıklılık sağlayan katekolamin hormonlarının salınımını artırır. Egzersizin surdurulmesi kişinin kendini iyi hissetmesini sağlayan beyindeki endorfin hormonu seviyesini artırır.


• Spor, sigara icmeyi bırakırken uygulanabilecek en iyi kilo kontrol yontemidir. Spor, sigara icme ve yemek yeme arzusunun onune gecilmesine yardımcı olur ve daha sağlıklı yiyecek secenekleri icin isteği artırır.


• Her hafta yapılan sporla, kendinize bakım, tedavi ve huzur imkanı sağlamış olursunuz. Spora zaman ayırmak stresi engelleyebilir ve sigara icmeye karşı sağlıklı bir alternatif yaratmış olursunuz.


• Duzenli spor omurganızı, kaslarınızı kuvvetlendirir, zihninizi acar, hormonlarınızı duzenler, bağışıklık sisteminizi geliştirir ve hastalıklara karşı direncli olmanızı sağlar.


• Spor, sakin olmanıza ve odaklanmanıza yardımcı olur; stresle başa cıkmanızı sağlar.


• Spor, olumlu duşunceler uretilmesini sağlar ve kişiyi psikolojik acıdan olumlu yonde etkiler. Duzenli egzersiz yapanlar yaşamları boyunca başarı, ozguven ve kendini kontrol hissi kazanırlar. Aynı zamanda daha azimli, duygusal olarak dengeli ve yaratıcı olurlar. Sonucta egzersiz kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlar.


• Spor, kaslarınızın gevşeyebilmesine yardımcı olur ve uyku kalitenizi artırır.

[h=2]İstanbul Psikoloji uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]