"Cok teşekkur ediyorum.
Bir şeylerin parcası olmak her zaman insanları mutlu eder. Ancak Voleybol ailesinin bir parcası olmak ayrı bir gurur kaynağıdır. Kadın Milli Takımımızın Avrupa ’da ve Dunya ’da elde ettiği başarılar, ulkemizde oynanan Sultanlar Ligi ’nin Dunya ’daki en iyi kadınlar liglerinden biri olması hakem olarak sizin de iyi olmanızı gerektirir. Turkiye Voleybol Federasyonu Merkez Hakem ve Gozlemci Kurulu Başkanı ve ekibi, hakemlerin daha iyi olması icin elinden gelen her turlu cabayı sarf ediyor. Turk hakemliği Avrupa ’da ve Dunya ’da buyuk saygı goruyor. Ulkemi ve bayrağımı ust duzey organizasyonlarda başarıyla temsil edebildiğim icin cok mutluyum.
Hakem olarak sizden bekleneni yansıtabilmek icin yapmanız gereken cok şey var. Oncelikli olarak iyi bir kural bilgisine sahip olmalısınız. Cok fazla sayıda mac seyretmelisiniz.
Dunya Şampiyonası macları 23 Eylulde başladı ancak bizler oncesinde hazırlanmaya başlıyoruz, acıp kural kitabını okumak, Erkekler Dunya Şampiyonasını seyretmek, kural değişiklikleri var mı yeni uygulamalar neler? Bunları takip etmek zorundayız. Bizlere turnuva oncesinde turnuva ile ilgili bilgiler, yapılması gerekenler, protokoller gonderiliyor onları inceliyoruz. Gorevler cok daha oncesinden tebliğ ediliyor turnuva zamanına kadar fiziksel ve zihinsel olarak hazır olmanızı bekliyorlar.
Turnuvaya macların başlamasından 2 gun once gidiyorsunuz, gittiğinizde ilk gun sizleri sağlık kontrollerinden geciriyorlar. Sonrasında turnuva ile ilgili bir hatırlatma ve bilgilendirme toplantısı yapılıyor. Turnuvanın yapılacağı salona gidiyorsunuz kucuk bir gosteri macı oynanıyor, icimizden iki arkadaşımız macı yonetiyor, sistemlerin calışıp calışmadığını test ediyorsunuz. Saha turnuva oynanabilmesi icin yeterli mi? Saha olculeri uygun mu? Toplar, file, direkler, hakem kulesi, zemin aklınıza gelebilecek her şeyin kontrolunu yapıyorsunuz. Ertesi gun turnuva başlıyor.
Yoğun, uzun ve oldukca yorucu bir Dunya Şampiyonası oldu. Boş gunlerimizde şehir değiştirdik, neredeyse hic dinlenme şansımız olmadı. Bu yoğun tempoya alışmak ve ayak uydurmak zorundasınız. Bende elimden geldiği kadar, yapmam gerekenin en iyisini yapmaya calıştım. Benim icin ve Turk hakemliği icin oldukca başarılı bir turnuva olduğunu soyleyebilirim"
Nurper Ozbar kimdir? Coğu voleybol sever sizin isminizi biliyor muhakkak ama gecmişinizi ve hakemliğe geliş surecini merak ediyordur. Kendinizden bahsedebilir misiniz?
"1978 yılında İstanbul ’da doğdum. 1995 yılında Pendik Lisesi ’nde oğrenimini tamamladım ve aynı yıl Marmara Universitesi Beden Eğitimi ve Spor Yuksekokulu ’na girdim. 1999 yılında Antrenorluk Eğitimi Bolumunden mezun oldum. 2000 yılında Marmara Universitesi Beden Eğitimi ve Spor Yuksekokulu ’nda Araştırma Gorevlisi olarak calışmaya başladım. Yuksek Lisansımı 2002 yılında, Doktora eğitimimi ise 2007 yılında yine Marmara Universitesi Sağlık Bilimleri Enstitusu ’nde tamamladım.
1995-1996 sezonunda Universitede oğrenci iken arkadaşlar Voleybol Hakemlik Kursu acıldığını ve gitmek istediklerini soylediler, ‘hadi sen de gel ’ dediler. Tamamen isteğim dışında arkadaşlarımın zorlaması ile kursa katıldım. O zamanlar kurs sureleri uzundu, benim icin zorlu gecti bırakmaya calıştım ama bir şekilde bırakamadım ve kursu başarı ile tamamladım. Oğrencilik hayatımda cep harclığımı cıkartabildiğim bir aktivite oldu benim icin. Salona hafta sonları sabah giriyor akşam cıkıyorduk. O zamanlar oyun sistemi de farklıydı. 1997 yılında İl Hakemi oldum. Yuksek Lisans eğitimim suresince de hakemliğe devam ettim ancak tez yazım surecinde ara vermem gerekti. O yuzden Ulusal hakem seviyesine ulaşmam donem kurs arkadaşlarıma gore bir iki yıl gec oldu. 2003 yılında MHGK kararı ile sınavlarımı başarı ile tamamlayarak Ulusal Hakem oldum.
Daha Universite oğrencisi iken başladığım voleybol hakemliği kariyerini 2008 yılında Uluslararası hakemlik kursunu tamamlayarak taclandırdım. 2012 yılında Uluslararası musabakalarda CEV Hakem Kurulu uyesi tarafından gozlemlenerek imza altına alınan mac sayısını tamamlayarak FIVB Uluslararası Hakem kokartını takmaya hak kazandım. Bu surecte imzaların tamamlanması acısından biraz uzun surdu. Uluslararası Voleybol Hakemi olarak yurt ici ve yurt dışında bircok musabakada gorev aldım, inanın tam sayısını bilmiyorum. Gorev aldığım onemli turnuvaları şoyle sayabilirim;
● Peru'da duzenlenen 2015 FIVB U-18 Kadınlar Dunya Şampiyonasında Final musabakasını,
● Montro ’de duzenlenen 2016 Dunya Mastırlar Voleybol Liginde Final musabakasını,
● Meksika'da duzenlenen 2017 FIVB U-20 Kadınlar Dunya Şampiyonasında Final musabakasını,
● 2018 Haziran ayında Macaristan ’da oynanan Golden Lig Final musabakasını yonettim.
● Japonya'da duzenlenen 2018 FIVB Kadınlar Dunya Şampiyonasında ve 2019 yılında FIVB Kadınlar Dunya Kupasında gorev aldım.
● 2021 yılında Sırbistan da duzenlenen Kadınlar Avrupa Şampiyonasında Final musabakasında ve
● 2022 CEV Erkekler Voleybol Şampiyonlar Ligi Super Finalinde Yardımcı Hakem olarak,
● 2022 FIVB Kadınlar Voleybol Milletler Ligi (VNL) Dev Final musabakasında Başhakem olarak gorev yaptım.
● 2022 FIVB Kadınlar Dunya Şampiyonasında gorev aldım ve yarı final musabakasını yonettim."
Unutamadığınız mucadele nedir Nurper Hocam? Veya şoyle soralım unutamadığınız sezon, takım, oyuncu(lar) ?
"Her sezon bir oncekinden daha heyecanlı ve daha unutulmaz geciyor. Bu sezon unutulmazdı dersem diğerlerine haksızlık yapmış olurum. Bence en unutulmaz takım Milli takımlarımız. Hem Kadın hem de Erkek Voleybol Milli takımımız gosterdikleri başarılarla her zaman unutulmazlar arasında yer alacak.
Benim kariyerimde 2015 yılında başlayan bir yukseliş var. İstikrarlı bir şekilde bu gunlere geldim. Herhalde 2022-2023 sezonu benim icin en unutulmazlarından biri olacak gibi gorunuyor. Benim icin 2022 yılı Uluslararası anlamda CEV Erkekler Voleybol Şampiyonlar Ligi Super Finali ile başlayıp VNL ile devam etti ve Dunya Şampiyonası ile taclandı, Şampiyonlar Ligi macları ile devam edecek ve 2022 FIVB Dunya Kulupler Şampiyonası ile sonlanacak. 2023 yılında ise beni Voleybol anlamında bekleyenleri hep birlikte goreceğiz."
Hakemliğinizin yanında akademik bir kariyerinizde var. Cok guzel ve bir o kadar da meşakkatli olsa gerek. İki alanda da yoğun bir şekilde calışıyorsunuz. Bu tempoya ayak uydurmayı nasıl başarıyorsunuz?
"Akademik kariyerim benim icin cok onemli cunku kolay değil dediğiniz gibi cok meşakkatli ve uzun suren bir yol. 2000 yılında Araştırma Gorevlisi olarak başladığım bu surecte kendimi geliştirebilmek ve sevdiğim iki şeyi de birlikte yurutebilmek icin gercekte cok calıştım. Acı tatlı bircok olay yaşadım, bunlar gecmişte kaldı. Akademik kariyerinizde onemli olan iyi bir ekibe sahip olmaktır. Calışma arkadaşlarınız, yoneticileriniz sizi destekliyorsa bazı şeyleri aşmanız daha kolay oluyor. Bu anlamda Trakya Universitesi Rektoru Sayın Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu ’na Kırkpınar Spor Bilimleri Fakultesi Dekan Vekili ve Rektor Yardımcısı Prof. Dr. Murat Turkyılmaz ’a Fakultedeki değerli calışma arkadaşlarıma cok teşekkur ediyorum. Beni cok desteklediler, hep birlikte kısa zamanda cok iyi işler başardık. Bolum mufredatını değiştirdik, Hareket Antrenman Bilimlerinde Yuksek Lisans ve Doktora Programları acılmasını sağladık. Anlayacağınız cok yoğun calıştık ve cok yol kat ettik. Okulda olmadığım zamanlarda da calışma arkadaşlarım tum iş yukunu sırtlandı ve kusursuz bir şeklide calıştılar. Yurt dışında olduğumda, saat farkı gozetmeksizin calışma arkadaşlarım ile koordineli bir şekilde calışma fırsatı yaratıp her iki işi de başarılı bir şekilde yurutebildiğime inanıyorum. Dediğim gibi onemli olan ekip, ekibiniz sağlamsa sırtınız yere gelmez"
FIVB Mart ayında klasmanınızı en ust seviye olan A klasmana yukseltti. Yıllara dayanan buyuk emekler sonucunda boyle bir klasman yukselişini oğrendiğinizde ilk ne hissettiniz? İlerleyen yıllarda TVF ve FIVB ’de farklı gorevlerde Nurper Ozbar ’ı gorebilecek miyiz?
"Turk hakemliğini ve Ulkemi Avrupa ’da ve Dunya ’da başarıyla temsil edebildiğim icin cok mutluyum. FIVB de A Klasmanına yukselmek buyuk bir ovunc kaynağı. Fakat yine de klasmanımın yukseldiğini oğrendiğimde icimde buyuk bir burukluk oluştu. Babamı 25 Ekim 2021 de kaybettim. Voleyboldaki bu yukselişimi Onunla paylaşamamak cok uzdu beni. İnanıyorum ki eğer yaşasaydı bu habere benden daha cok sevinirdi. Sıkı bir voleybol takipcisiydi. Coğu zaman macımı unutmamam icin beni arardı. Okulda ofiste calışıyor olurdum arayıp hala ne yapıyorsun cıkmadın mı diye soylenirdi. Bazen benden once spor salonunda olurdu. Guzel haberleri onunla paylaşamıyor olmak gercekten cok uzucu.
İlerleyen yıllarda TVF ve FIVB ’de farklı gorevlerde bulunup bulunmayacağımı henuz bilmiyorum. Boyle bir duşunce icerisine girmedim hicbir zaman. Bir şeyler soylemek icin cok erken olduğunu duşunuyorum. Şu anki tek hedefim verilen gorevleri en iyi şekilde yerine getirebilmek. Sonrasını zaman gosterecek."
2022 sizin icin unutulamayacak bir yıldı diyebilir miyiz? Cunku once akademik alanda Profesor Doktor unvanını almanız sonrasında A klasman hakemliğine yukselmeniz ve yonetilen Milletler Ligi final macı, Dunya Şampiyonası mucadeleleri neler soylemek istersiniz?
"Evet, benim icin 2022 yılı unutulamayacak bir yıldı diyebiliriz. Ocak ayının sonunda Prof. Dr. unvanı ile Trakya Universitesi Kırkpınar Spor Bilimleri Fakultesi Antrenorluk Eğitimi Bolumunde yeni gorevime başladım. Şubat ayında Antrenorluk Eğitimi Bolumunde Bolum Başkanı gorevine getirildim. Daha oncede soylediğim gibi, 2022 yılı Uluslararası anlamda Mayıs ayında CEV Erkekler Voleybol Şampiyonlar Ligi Super Finali ile başlayıp Haziran ayında VNL ile devam etti ve Eylul ayı itibari ile Dunya Şampiyonası ile taclandı, Aralık ayında oynanacak olan FIVB Dunya Kulupler Şampiyonası ile sonlanacak. Gercekten yoğun, yorucu ve hem akademik hem de hakemlik hayatımda guzel bir yıl oldu diyebilirim."
Dunya Şampiyonası ’nda en son yarı finalde İtalya-Brezilya macını yonettiniz. Muthiş keyifli bir mac oldu. O mac icin neler soylersiniz? Mac ile ilgili aklınızda neler kaldı?
"Erken bir final macı gibiydi. Cunku VNL de aynı macı Final olarak oynamışlar ve başhakemliği ben yapmıştım. Yarı final macı gercekten muthiş ve keyifliydi. 3-1 Brezilyanın galibiyeti ile sonuclandı. Set skorları da birbirine cok yakındı. Cok cekişmeli ve guzel bir mucadele oldu. Oyuncular ve seyirciler icin olduğu kadar biz hakemler icinde cok heyecanlıydı. Mac ne kadar cekişmeli ve heyecanlıysa odaklanmanız o kadar iyi oluyor, konsantrasyonunuz artıyor ve mactan keyif alıyorsunuz."
Milletler Ligi ’nde Brezilya – İtalya finalindebaşhakem olarak gorev aldınız. Cok keyifli gecen macın bir de arka planını sizden dinlemek isteriz? Nasıl gecti? Final oncesi herhangi bir stres yaşadınız mı? Veya totem yaptınız mı? Yaşanan sureci sizden detaylı bir şekilde dinlemek isteriz.
Benim bir totemim yok, mumkun olduğunca maca odaklanmak icin zihnimi boşaltmaya calışırım. Tabi ki heyecanlandım. Heyecan iyidir heyecansız olmaz ama heyecanı kontrol edebilmek gerekir. Her zaman caldığım ilk servis duduğune kadar heyecanlı olurum. Servis atışına izin veren duduğu caldığım anda heyecanım ortadan kalkar, sakin ve huzurlu hissederim. Orada da oyle oldu. Mumkun olduğunca kendimi maca adapte etmeye calıştım, her hareket icin odaklandım.
"Cekişmeli gecen maclar, insanın konsantrasyonunu arttırıyor. Her insan gibi, oyuncular gibi, bizler de heyecanlanıyoruz tabi ki ama bu heyecanı kontrol edip maca odaklanınca heyecan, mutluluk, coşku, gurur hepsi birbirine karışıyor. Hakemler bence yonettikleri mactan zevk alıyor. Ben acıkcası VNL Final macından cok zevk aldım. Oyunun coşkusu da bu zevki ve eğlenceyi katladı.
Mac bittiğinde ise icimde buyuk bir coşku ve mutluluk hissettim. Kuleden aşağı indim, yazı masasına doğru geldim masanın onunde tum takım arkadaşlarımla kucaklaştım. Bu iş bir ekip işi, o macta herkes uzerine duşen gorevi kusursuz bir şekilde yerine getirdi. Bittiğinde de birbirimize sımsıkı sarıldık. Gercekten cok guzel bir finaldi."
Turk hakemliğinin gururu oldunuz. Bundan sonrası icin arkanızdan gelen ve sizi rol model alan insanlara neler soylemek istersiniz?
"Beni rol model alan insanlar varsa eğer, oncelikli olarak şunları bilmelerini isterim “voleybolu sevmelisiniz, kendinize inanmalısınız, stresinizi kontrol edebilmelisiniz, yaptığınız işten zevk almalı ve mutlu olabilmelisiniz, becerilerinizi geliştirebilmek icin mumkun olan her fırsatta salonda veya televizyondan cok fazla sayıda mac izlemelisiniz, mumkun olan oranda maca cıkmalısınız ve duduk calmalısınız”.
Hakemlik gercekten zor bir meziyet, herkesi memnun edemezsiniz, sporun doğası gereği mutlaka kaybeden bir taraf olacaktır. Siz hic hata yapmadan mukemmel mac yonetebilirsiniz ama illaki birileri konuşur ve bu her zaman olur. Ben, değer verdiğim, benim icin onemli olan ve inandığım kişilerin soylemlerini dikkate alırım macla ilgili yorum yapmalarını isterim. Diğerlerinin ne soylediği benim icin hic onemli değildir. Her şeyi fazla umursamasınlar. Bazen yılabilirler bende bazen yılgınlık yaşadım ama devam ettim pes etmedim. Rahmetli Babama bir soz verdim Allah kısmet ederse sonuna kadar devam edeceğim.
Kendilerine ornek aldıkları kişileri seyretmeliler, sadece bir kişi ile sınırlı kalmamalılar. Bir hakemin duduk calışı, birinin duruşu, birinin resmi el işaretlerini kullanışı, birinin tekniği gibi iyi olanı secmeli, cok fazla seyretmeliler. Bizim de onumuzde ornek aldığımız hakem hocalarımız, abilerimiz, ablalarımız vardı. Hepsinden bir şeyler kapmaya calıştık. Şuan FIVB Uluslararası Voleybol Hakemiysem, doğru olanı ornek almam ve kendimi geliştirmek icin elimden geleni yapmış olmamdan kaynaklandığını duşunuyorum. Tabi ki sevgili hakem hocam Ali Ozarboy ’un da bunda katkısı coktur. Kendisi o ışığı bende gormuş olsa gerek!"
Biz sizi hakem olarak tanıdık ama sizin UEFA A Lisanslı futbol antrenoru kimliğiniz de var. Bu alanda da Nurper Ozbar ’ı ilerleyen surecte gorecek miyiz?
"Universitede uzmanlık dalı olarak Futbol okudum. Mezun olduktan sonra bazı kuluplerde antrenorluk yaptım. Hem kadın hem erkek takımlarında calıştım. Universitede Futbol Uzmanlık derslerine giriyorum. Gecmişte futbol antrenorluğu ile voleybol hakemliğini eş zamanlı yurutmeye calıştım fakat cok zor oldu. Maclar hafta sonları oynandığı icin surekli cakışmalar yaşadım. Hem akademik kariyerim hem futbol antrenorluğu hem de voleybol hakemliği beni oldukca yıprattı. Birinden vazgecmem gerekti. Bu da futbol antrenorluğu oldu. UEFA A Lisanslı futbol antrenorluğumu sadece Universitede futbol uzmanlık derslerine girerek kullanmış oluyorum. Şu an icin antrenorluk kariyerime devam etmeyi duşunmuyorum."
Bize zaman ayırdığınız icin cok teşekkur ederiz. Guzel bir akademik sezon ve voleybol sezonu diliyoruz.
Hatice Merve Mutlu | FANATİK OZEL