Yenidoğan sarılığı, butun yenidoğan bebeklerde gorulebilen, mikrobik / bulaşıcı olmayan, cilt ve gozun beyaz kısmında sararma ile kendini gosteren bir hastalıktır. Vucut icinde normal zamanda ceşitli sureclerde oluşan bilirubin maddesinin, idrar ve kaka yoluyla yeterince atılamaması nedeniyle vucutta birikmesi sonucu oluşur. Altta yatan ceşitli kan hastalıkları, anne-bebek kan grubu uyumsuzlukları, enfeksiyonlar, tiroid hastalıkları, ceşitli metabolik hastalıklar olabileceği gibi, hasta bebeklerin coğunda bu nedenlerin hicbirisi yoktur. Bebeklerin karaciğeri biraz yavaş calıştığı icin kandan bilirubin maddesinin temizleyemez ve kanda birikmeye başlar.
Bilirubinin ciltte birikmesi ile cilt sarı kırmızı bir renk alır. Zaten hastalığın ilk fark edilmesi genellikle ebeveynler tarafından bu sarılığın gozlenmesi ile olur. Bu sararmayı en iyi cilde baş parmağınızla 2-3 saniye bastırıp bırakarak gozleyebilirsiniz. Ciltte gozlenen sararma, sarılığın derecesi ile ilgili bir fikir verir. Kanda bilirubin duzeyi arttıkca ciltte sararma baştan ayağa doğru artmaya başlar. Ancak bunu profesyonel olmayan bir gozun ayırt etmesi oldukca zor ve sonucları itibariyle risklidir. Bu nedenle eğer cocuğunuzda bir sararma hissederseniz mutlaka doktorunuza başvurun. Doktorunuz gerekli gorurse tetkik isteyecektir.
Yapılan tetkikte bilirubin duzeyi, bebeğin gunu, saati, doğum haftası ve risk faktorleri goz onune alınarak değerlendirilir. Eğer sonuc fototerapi sınırının altındaysa Fizyolojik Yenidoğan Sarılığı olarak değerlendirilir. Bu durumda herhangi bir tedavi vermeye gerek yoktur. Sadece beslenmenin desteklenmesi yeterli olur. Sonuc fototerapi sınırının uzerindeyse, belli frekans aralığına sahip ozel florasan lambalı (evde kullandığınız florasan lamba ile hicbir ilişkisi yok) bir yatakta ışık tedavisi verilir. Fototerapinin bebeğe onemli bir yan etkisi yoktur. Ciltte kızarıklık, kakada kıvam renk değişiklikleri gorulebilir. Işık altında gozlerin zarar gormemesi icin gozler kapatılır. Yeni nesil cihazlarla genellikle bir gunluk tedavi bilirubin duzeyini uygun miktarda azaltır. Eğer sonuc kan değişim sınırının uzerindeyse bebeğin hastalıktan zarar gormemesi icin nadir de olsa kan değişimi uygulamak gerekebilir.
Şimdi hastalarımdan sıklıkla duyduğum sorularla devam edelim:
Fototerapi bebeğime zarar verir mi?
Fototerapinin bebeğe onemli bir yan etkisi yoktur. Ciltte kızarıklık, kakada kıvam renk değişiklikleri gorulebilir. Işık altında gozlerin zarar gormemesi icin gozler kapatılır. Yeni nesil cihazlarla genellikle bir gunluk tedavi bilirubin duzeyini uygun miktarda azaltır.
Tedavi icin yarın sabahı beklesek?
Bilirubin ciltte biriktiği gibi butun dokularda birikir. Bunlar arasında en onemli olanı ise beyin dokusudur. Beynin belli bolgelerinde biriken bilirubin, zeka geriliği, motor fonksiyon kaybı, işitme kaybı ve gorme kaybı ile sonuclanan kernikterus denen, tedavisi mumkun olmayan bir tabloya neden olabilir. Bu nedenle tanı konulan en erken zaman tedaviye başlanmalı.
Fototerapiden sonra sarılık tekrar artar mı?
Evet. Genellikle fototerapi sonrası bilirubin duzeyi bir miktar artar. Bu nedenle doktorunuz sizi taburcu ederken bu durumu goz onunde bulunduracak ve bilirubin duzeyinin yeterince duşmesini bekleyecektir. Nadir de olsa bu artış istenen duzeyden fazla olabilir ve ikinci bir kez daha fototerapi gerekebilir. Bu durumda altta yatan başka hastalıklar acısından tetkik gerekebilir.
Anne Sutu Sarılığı varmış. Kesince duzeliyormuş. Anne sutunu bir sure kesmeli miyim?
Boyle bir sarılık nedeni var. Ancak yenidoğan bir bebek icin anne sutu neredeyse vazgecilmezdir. Diğer butun altta yatan nedenler dışlandıktan, fototerapi belki birkac kez tekrarlandıktan sonra hala sarılık devam ediyorsa Anne Sutu Sarılığı duşunulup kısa sureli emzirmeyi kesme denenebilir. Ancak bu duruma doktorunuzun karar vermesi daha uygun olur.
Sağlıklı kalın...

[h=2]Bursa Cocuk Doktorları uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]