Ses hastalıkları temel olarak uc sistemin anormal veya ergonomi dışı calışması sonucunda ortaya cıkmaktadır. Akciğer ve goğus kafesi sistemi (1), larinks ve ses telleri (2), ve ağız burun boşluklarının oluşturduğu rezonans ve kapak sistemleri (3).
Ses kısıklığında bu uc sistemde de doğrudan veya dolaylı olarak etkilenmekle beraber en sık ses teli problemleri ile karşımıza cıkmaktadır. Ses tellerinde oluşan kitleler, felc vb hareket problemleri dışında normal bir ses telinin yanlış kullanılmasına bağlı olarak ta ses kısıklığı veya bozukluğu ortaya cıkmaktadır.
Yapısal problemin olmdadığı ancak sesin bozuk olduğu durumlar esasen kullanım problemidir ve toplumumuzda cok sık oranda rastlanmaktadır. Bu yuzden bircok kişi hem sesinden memnun değildir hem de ses kullanım performansları zayıf olduğu icin konuşma ve ses cıkartma ile seste duşme, boyun bolgesinde ağrı hatta vucut yorgunluğu yaşayabilmektedir. Bu durum tıp dilinde "fonksiyonel disfoni" olarak adlandırılmaktadır.


Ses teli polipi
Ses tellerinin tabakaları icindeki en onemli yapılardan birisi "mikrodamar ağ" lardır. Bu ağ ses tellerinin beslenmesini sağlar; ve bolgeye gore genişleme ve daralarak değişkenlik gosterir. Ses tellerinde problem olduğunda bu bolgeye giden damarlar acılmakta ve daha da belirginleşmektedir. Normal durumlarda damarsal yapı zor izlenmektedir. Damarsal yapı belirginleştikce ses tellerinin titreşim yapan en onemi tabakası olan "ortu" tabakasının titreşimi zorlanmaya başlar bu da ses kısıklğına neden olur.
Ses tellerindeki damarlanma artışı tum bayanların mens donemlerinde sıklıkla gozlenir, hatta damar duvarlarındaki nanokırıklar nedeniyle ses teli icerisinde minik kanamalar yaratabilir bu da ses kısıklığı doğurabilir. Bircok durumda profesyonel bayan sanatcılar bu donemde şarkı soylememeyi hatta provalara bile katılmayı tercih etmezler.
Ses tellerinde damarlanmanın arttığı durumlarda kan sulandırıcı ve kanamayı arttırabilecek ilacları kullanmak risklidir. Bu ilaclar masum gorulse de ses teli icerisinde şiddetli kanama yaratabilir ve yuzey dokuyu deforme ederek polip adı verilen bir kitle durumu yaratabilir. Aspirin, SSRI turu andidepresanlar, aktarlardan alınan bazı bitki karışımları vb durumlar ses tellerinde kanama riski yaratabilmektedir.
Ses teli nodulu
Ses tellerindeki kucuk cıkıntılara verilen bir isimdir; ancak şarkıcılarda gorulen teknik ve kullanım problemi ile ortaya cıkan patolojilerle ozdeşleşmiştir. Bu nedenle "singer's nodul veya şarkıcı nodulu" olarak ta isimlendirilse de nodul genel bir tanımdır. Bazen erken donem bir kanser de, yeni gelişmekte olan bir kist de ayrıntılı bir inceleme yapılmaz ise nodul olarak tanımlanabilmektedir (Resim 2). Nodul, hem cocukların hem de erişkinlerin problemidir. Cocuklarda daha cok erkeklerde goulurken, erişkinlerde bayanlarda gorulmektedir. Bayanlarda noduller yanlış ses kullanımı sonrasında ortaya cıkar ve iki tarafta da ses tellerini etkiler. Bu bayanların ses kullanımının erkeklerden farklı olmasından kaynaklanmaktadır. Bayanlar ses uretirken ses tellerinin arka kısmında doğal bir acıklık yaratır. Bu acıklık sayesinde ses tellerinin kapanma ve titreşim mod dengesini sağlarlar. Gerginlik, surekli hareketlilik ve yanlış kullanım ile bazı bayanlarda bu acıklık fizyolojik sınırları aşar ve ses tellerinde tam kapanamamaya neden olur. Ses tellerinun en gevşek olan orta ve on 1/3 luk kısmı sunerek bir cıkıntı yaratır. Bu cıkıntı da nodul olarak adlandırılmaktadır. Bayanlarda problem teknik bir problemdir, tekniğin duzeltilmesi, kullanım miktarının ve gerilimin azaltılması nodullerin gerilemesini hatta yok olmasını sağlayacaktır. Nadiren cerrahi mudahale gerektirmektedir. Cerrahi tedavi yapılsa bile her zaman gercek tedavi ses terapisidir ve terapi kalıcı ve etkili başarı sağlamaktadır.
Cocuk nodullerinde durum tamamen farklıdır. Problem ses telinin ligaman adı verilen tabakasının gelişimi ile ilişkilidir. Bu tabaka erkeklerde daha hacimlidir. Tabaka oluşumu sırasında yoğunlaşan hucreler gelişim sırasında noduller olarak gozlenir ve bu donemde cocuklarda ses kısıklığı yaratır. Tedavisi ergenliği beklemektir. Ses terapisi iyi bir kullanım sağlasa da sureci takip etmek gerekir.
Ses teli kapanma problemleri
Ses telleri titreşirken tam kapanma olmalıdır. Eğer kapanma oluşmaz ise ses enerjisi kaybolur ve nefesli, zayıf bir sese; ileri durumlarda ise tamamen ses kaybına neden olur. Aşağıdaki durumlar sebep olmaktadır.
- Yaşlılığa bağlı gevşeme (presbiakuzi)
- Sulkus vokalis hastalığı
- Ses teli felcleri
- Sistemik norolojik problemlerdir


[h=2]İstanbul Kulak Burun Boğaz uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]