Sertleşme bozukluğu onemli cinsel sağlık sorunlarından birisi olup etkilenen kişi ile partnerinin yaşam kalitesini olumsuz etkileyen ve cinsel ilişki icin yeterli penis sertleşmesinin sağlanamaması ya da yeterince devam ettirilememesi olarak tanımlanan bir sağlık problemidir. Genellikle 40 yaş ustu erkekleri etkiler ve 40-70 yaş arası erkeklerde gorulme sıklığının yaklaşık %50 civarında olduğu tahmin edilmektedir.
Sigara ve alkol tuketimi, şeker hastalığı, yuksek tansiyon, yuksek kolesterol, kalp hastalıkları, hormonal yetersizlikler, ruhsal ve zihinsel sorunlar ve diğer hastalıkların tedavisinde kullanılan bazı ilaclar sertleşme sorunu acısından risk faktoru oluşturur. Damarsal nedenli sertleşme problemi en buyuk gurubu oluşturur (%70).
Sertleşme bozukluğu olan hastaların buyuk coğunluğu ağızdan alınan ilaclar ve penise uygulanan ilaclar cerrahi dışı tedaviler ile başarılı bir şekilde tedavi edilebilmektedir. Ancak hastaların en buyuk endişeleri uygulanan tedavinin zaman bağımlı olması ve kalıcı duzelme sağlamamasıdır.
Kalp hastalarında kullanılan bazı ilacların yan etki ve kısıtlamaları, diyabet ve bazı cerrahi tedaviler sonrası gelişen sinir hasarı nedeniyle cerrahi dışı tedavilerin uygulanamadığı ya da başarısız olduğu hasta gurubunda tercih edilen penis protezi yerleştirilmesi taşıdığı olası riskler nedeniyle pek cok hasta tarafından reddedilmektedir.
Sertleşme bozukluğu tedavisinde ağızdan kullanılan ilacların gunluk ve uzun sureli kullanımıyla dokuda duzelme sağlanabilmektedir. Benzer etkileri ile duşuk yoğunluklu şok dalga tedavisinin (LI-ESWT) bu amacla kullanımı gunumuzde giderek artan bilimsel calışmalar ile desteklenmekte ve sonuclar umut vaat etmektedir.
Duşuk yoğunluklu şok dalga tedavisi (LI-ESWT) nedir ve nasıl etki gosterir?
Uzun yıllardır bobrek taşı tedavisinde kullanılan şok dalgaları, vucutta belli bir noktaya odaklanmış enerjiyi taşıyan ses dalgalarıdır. Hedef dokuda mekanik stres oluşturarak mikro travmalara neden olur. Bu stres ve mikro travma vucudun doğal iyileşme mekanizmalarını harekete gecirir, dokudan salgılanan ve damar oluşumunu tetikleyen faktorlere bağlı yeni kan damarları oluşumu ile dokuda kanlanma artışı gorulur.
Duşuk yoğunluklu şok dalga tedavisinin gelişimi
Şok dalga tedavisi ilk olarak 1980’li yıllarda bobrek taşları uzerine kullanılmaya başlanmıştır. Tavşanlar uzerine 1998 yılında yapılan bir calışmada duşuk yoğunluklu şok dalga tedavisinin (LI-ESWT) doku hasarına yol acmadan kullanılabileceği tespit edilmiştir. Takip eden yıllarda tedavinin etkinliği ve guvenilirliğinin araştırılması amacıyla cok sayıda hayvan deneyi yapılmıştır. Tavşanlar kemik tendon bileşkesi uzerinde yapılan 2003 tarihli calışmada dokuda yeni damar oluşumunun tetiklendiği ve kanlanmanın arttığı gozlenmiştir. Bu gelişmeler uzerine tedavi alanı genişletilerek kalp kasında damar tıkanıklığına bağlı gelişen kalp kası beslenme bozukluğu, yara iyileşmesi gibi alanlardaki etkinliği de araştırılmaya başlanmıştır. Domuz kalbi uzerinde 2004 ve 2007 yıllarında gercekleştirilen calışmalarda beslenme bozukluğu gelişen kalp dokularında anlamlı duzelme sağlandığı gosterilmiştir. Benzer bir calışma 2008 yılında yapılmış ve fare derileri uzerine yapılan incelemede yara iyileşmesinin hızlandığı tespit edilmiştir.
İnsanlar uzerinde ilk tedavi girişimi 2010 yılında kalp krizi sonrası kalp kasında beslenme ve hareket bozukluğu gelişen hastalar uzerinde yapılmış ve takip eden yıllarda gercekleştirilen benzer calışmalar ile goğus ağrısında azalma, yurume mesafesinde artış, ilac kullanım ihtiyacında azalma, kalp kası fonksiyonlarında belirgin duzelme tespit edilmiş ve yan etki gozlenmemiştir.
Sertleşme bozukluğu olan hastalarda LI-ESWT
Bu gelişmelerden sonra ozellikle damarsal yetmezliği olan sertleşme bozukluğu hasta grubunda LI-ESWT uygulaması ile yeni damar oluşumu, kanıtlanması gereken bir hipotez olarak ortaya cıkmıştır. İlk olarak 2010 yılında sadece damarsal yetmezliği olan, herhangi bir sinirsel kusur bulunmayan, ilac tedavisi ile cinsel ilişkiye girmeye yetecek sertleşme sağlanabilen, duşuk ve orta duzeyde sertleşme bozukluğu olan hastalar değerlendirilmiş ve tedavi bitiminden 1 ay sonra etkinliğin başladığı 6 ayın sonunda ilac tedavisine ihtiyac duyulmadan cinsel ilişkiye girmeye yetecek sertleşme sağlandığı bildirilmiştir. Bu calışmadan alınan sonucun verdiği ilham ile 2012 yılında benzer bir araştırma yapılmış ve ilac tedavisinden fayda gormeyen ileri duzeyde sertleşme bozukluğu olan hastalar değerlendirilmiştir. Araştırma sonucuna gore hastaların %27,5’inde normal sertleşme elde edilmiş, %72,5’inde ilac tedavisi ile yeterli sertleşme sağlanabilmiş ve penis kanlanmasında anlamlı artış tespit edilmiştir. Daha geniş hasta gurupları ile 2012 ve 2014 yıllarında yapılan araştırmalarda da benzer sonuclar elde edilmiştir.
LI-ESWT kimlere uygulanabilir?
İşlem sertleşme bozukluğuna yol acabilecek hormonal ya da sinirsel hastalığı olmayan, damarsal sorunlar nedeniyle sertleşme bozukluğu yaşayan hastalar icin uygundur. Tedavi oncesi altta yatan sorunun ne olduğunun anlaşılması ve hastanın tedaviye uygun olup olmadığının belirlenebilmesi icin mutlaka doktor muayenesi yapılmalıdır. Kan analizi ve radyolojik goruntuleme ile sertleşme sorununun sebebinin ortaya konulması gerekir. Sorunun tam olarak anlaşılması tedavinin başarı oranını artıracaktır. Hastaya on değerlendirme yapılmaması ve tetkiklerinin değerlendirilmemesi tedaviden faydalanma ihtimalini azaltır.
LI-ESWT nasıl uygulanır?
İşlem ofis koşullarında yapılır, hastaneye yatış gerektirmeden, doktor ve teknisyen tarafından uygulanır. İşlem sırasında anestezi ve sakinleştirici gerekmez. Herhangi bir yan etki bildirilmemiştir. İşlem sırasından ve sonrasında ağrı, peniste yaralanma, morarma gibi istenmeyen etkiler otaya cıkmaz ve hastalar işlem sonrası gunluk hayatlarına devam edebilirler.
Penisin faklı bolgelerine ozel bir cihaz yardımıyla yonlendirilen şok dalgaları ile yapılır. Her biri yaklaşık 15-20 dakika suren seanslar duşuk ve orta duzeyde sertleşme bozukluğu olan hastalarda hafta 2 gun, 3 hafta sureyle, ileri duzeyde sertleşme bozukluğu olan hastalarda haftada 2 gun, 6 hafta sureyle uygulanır.
Avrupa Uroloji Derneği’nin yayınladığı tedavi kılavuzlarında da yer verilen, etkinliği ve guvenilirliği giderek artan bilimsel veriler ile kanıtlanan bir yontem olsa da uygulama dozu ve suresi konusunda goruş birliği yoktur. Hayvan modelli calışmalarda penis kanlanmasını duzelttiğinin tespit edilmesi ve klinik araştırmalarda da yuz guldurucu sonuclar ortaya cıkması nedeni ile sertleşme bozukluğu tedavi protokollerinde yer alabilecek bir yontem olarak duşunulmektedir. Ancak uzun donem sonuclarının belirlenebilmesi icin daha detaylı araştırmalar yapılması gerekmektedir.

[h=2]Antalya Urolog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]