Orta-ileri yaş grubunun yaklaşık olarak yarısından fazlasında değişik duzeylerde gorulen sertleşme bozukluğu (erektil disfonksiyon (ED)) cinsel ilişki icin gerekli olan penis ereksiyonunun tatminkar bir cinsel performans icin yeterli seviyeye ulaşmadığı veya surdurulemediği olarak tanımlanır. Ereksiyon sureci gevşek, dolum fazı, tumesans, tam ereksiyon, rijit ereksiyon ve detumesans fazlarından oluşmaktadır.
Norotransmiterlerin salınımına bağlı olarak penis duz kaslarının gevşemesi arteriyel ve arteriyoler vazodilatasyona ve sinuzoidlerin genişleyerek artan kan akımının buyuk bolumunu kabul etmesine yol acar. Kanın penil dokuda sıkışması penisin uzamasına ve genişlemesine olanak tanır. Bu arada sinuzoidlerin tunika albugineaya doğru basıncla genişlemesi venoz pleksusun sıkışması oluşur. Bu da emisser venleri sıkıştırarak venoz akımı etkin bicimde azaltır. İntrakavernoz basınc ve PO2 100 mmHg'e yukselerek gevşek penis dikleşir. Ek olarak iskiyokavernoz kasların kasılması basıncı artırarak rijit ereksiyon faza yol acar. Bu surecteki herhangi bir bozukluk erektil disfonksiyona (sertleşme bozukluğu) yol acmaktadır. Organik, psikojenik ya da mikst (her ikisi birlikte) olabilmektedir. Performans anksiyetesi, cinsel uyarı yokluğu, depresyon, şizofreni gibi psikolojik durumlar ereksiyon bozukluğuna yol acmaktadır. ED olgularının yaklaşık %20'si norojenik kokenli olup periferik veya merkezi patolojilerden kaynaklandığı bilinmektedir. Spinal kord travması, demans, Parkinson hastalığı, tumorler, inme, diabetes mellitus, kronik alkol tuketimi ve vitamin yetersizliği bunların başlıcalarıdır. Aynı zamanda radikal bir ameliyat (radikal prostatektomi, rektum operasyonları) geciren hastalarda da ED oldukca sık gozlenir. Sinir koruyucu ameliyatlara rağmen, ereksiyonun yeniden kazanılması 2 yıl kadar surmektedir ve bu sure penil rehabilitasyon ile tedavi edilebilmektedir.

Hormonal bozukluklardan en sık gorulenleri ise hipogonadizm, Cushing sendromu, Addison hastalığı, hipo/hipertiroidizm, ostrojen veya antiandrojen tedavi ile birlikte orşiyektomi operasyonu gecirme oykusudur. Arteriyel yetmezlik ve venoz yetmezlik en sık gorulen vaskuler nedenlerdir. Sistemik damar hastalığı olanlar, koroner arter hastaları, arterosklerozu olanlar, diyabetikler ve damar hastalığına yol acan risk faktorleri (sigara, kolesterolemi,...) taşıyan erkekler ED adayıdırlar. Aynı zamanda pek cok ilacın da ED'e neden olduğu bilinmektedir. SSRI grubu ilaclar, antipsikotikler, antidepresanlar, antihipertansifler, antiandrojenler, ... bu ilaclardan bazılarıdır. Sertleşme bozukluğununtanısında ayrıntılı oyku ve fizik mauyene oldukca onemlidir.

Glukoz seviyesi, lipid profili, testosteron, TSH gibi laboratuar incelemelerinin yanında hastaların kendi kendilerini değerlendirdiği sorgulama formu (IIEF) hastalığın şiddetini olcebileceğimiz testler tanıda oldukca yardımcıdır. Dupleks ultrasonografisi, kombine intrakavernozal enjeksiyon ve uyarı (CIS), kavernozometri, anjiyografi gibi ileri testler ile hastalığın sebebi oğrenilmekte ve buna gore teadvi planlanmaktadır. Nokturnal penil tumesans (NPT) testi ise gece uykusunda ereksiyonun kalitesi ve suresini olcen bir testtir. Tedavide basamak tedavisi yontemi uygulanır. Yaşam tarzı değişiklikleri ve varsa ilacların değiştirilmesi, psikoseksuel tedavi, hormonal tedavi gerekli hastalarda ilk basamak tedavileridir. Fosfodiesteraz inhibitorleri kullanılmaya başlandığı yıllardan beri ED tedavisinde bir cığır acmış ve hastaların buyuk bir kısmında kurtarıcı tedavi olmuştur. Sildenafil, vardenafil, tadalafil bugun kullanılmakta olan molekullerdir ve hangi hastalarda hangi ilacın guvenli ve etkili bir bicimde kullanılacağı bilgisi oldukca onemli hale gelmiştir.İntrakavernozal enjeksiyon tedavileri (papaverin, fentolamin, alprostadil) ve intrauretral alprostadil tedavileri secilmiş hastalarda oldukca etkilidir. Penis protezleri tedavide en son care olarak duşunduğumuz yontemdir. Bukulebilir, mekanik ve şişirilebilir cihazlardır. genellikle esnek bukulebilir olanlar şişirilebilir olanlardan daha uzun sure dayanmaktadır.


[h=2]İstanbul Urolog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]