Sertleşme bozukluğu * Sertleşme bozukluğu nedir?

Surekli olarak ya da yineleyici bir bicimde, peniste yeterli bir sertlik sağlayamama ya da cinsel etkinlik bitene dek bunu surdurememe.
Herhangi bir cinsel etkinliği başlatmak veya surdurmek icin yeterli sertliği sağlamada gucluk olarak tanımlanabilir. Bu sorun her cinsel etkinlik sırasında olabileceği gibi sertleşme sorunu bazen de ortaya cıkabilir. Ornek olarak bazen masturbasyon sırasında sertlik sorunu olmayabilir, cinsel ilişki sırasında ortaya cıkabilir.

* Sertleşme bozukluğu kac yaşında başlar?

Sertleşme sorunu her yaşta gorulebilir ama ileri yaşlarda daha sık gorulur. Yapılan araştırmalar 40 yaşından sonra sertleşme sorununun gorulme sıklığının arttığını gostermiştir. İleri yaşlarda genelde organik sebepler daha fazla rol oynar. Kalp damar hastalığı, diabeti olan kişilerde risk daha fazladır.
Genc yaşda da ozellikle psikojenik nedenlerle sertleşme sorunu gorulebilir. Ornek olarak cinsel deneyimi yetersiz kişilerde ilk gece korkusuna bağlı sertleşme sorunu gorulebilir.

* Sertleşme bozukluğu gorulme sıklığı nedir?

Sertleşme bozukluğu erkeklerde gorulen cinsel işlev bozuklukları arasında gorulme sıklığı acısından ikinci sırada yer almasına rağmen başvuru sıklığı acısından birinci sırada yer almaktadır. Cinsel birleşmeyi engellemesi sebebiyle daha acil bir durum olarak değerlendirilip tedavi icin başvuru sıklığını arttırır.
Tum erişkin erkek populasyonun %10-20’sinde gorulmektedir. Bu oran yaşla birlikte artmaktadır.40-70 yaşları arasında bu oran %50 lere cıkmaktadır.

* Sertleşme bozukluğunda ilac tedavileri var mıdır?

Sertleşme bozukluğunda kullanılan ceşitli ilac tedavileri vardır. Sertleşme sorunu hormon duzeylerindeki bozukluk sebebiyle ornek olarak testosteron eksikliği veya hiperprolaktinemiye bağlı olarak ortaya cıkmışsa hormon tedavileri uygulanabilir.
Son 10 yılda sertleşme sorununda ilac tedavileri konusunda onemli gelişmeler oldu. Penis damarlarını genişleten, penise gelen kan akımını artıran fosfodiesteraz inhibitorleri (Sildenafil, Vardenafil, Tadalafil) tedavide kullanılmaktadır.

* Sertleşme bozukluğunda ilac tedavileri başarılı mıdır?

Sertleşme bozukluğunun nedenine gore ilac tedavi başarısı değişkenlik gosterir. Eğer bir hormon eksikliği ya da fazlalığı sozkonusuysa buna yonelik tedavi etkili olmaktadır.
Fosfodiesteraz inhibitoru olan ilaclar (Sildenafil, Vardenafil, Tadalafil) organik kaynaklı sertleşme sorununda etkili olmaktadır.Ozellikle diabete bağlı , prostat ameliyatları sonrası gelişen, hipertansiyonu olan, ilac kullanımına bağlı sertleşme sorunu olan kişilerde etkili olmaktadır.

* İlacların yan etkileri var mıdır?

Sildenafil, Vardenafil, Tadalafil etken maddeli fosfodiesteraz inhibitoru ilacların en sık gorulen yan etkileri, başağrısı, yuzde kızarma, dispepsi (hazımsızlık), rinit, sırt ağrısı, gorme bulanıklığıdır. Bu yan etkilerin oranı coğunlukla kişinin ilac bırakmasına neden olacak duzeyde değildir.

* Bu ilacları kalp hastaları kullanabilir mi?

Kalp hastalığı sertleşme bozukluğu icin en onemli risk faktorlerinden biridir. Ayrıca bu hastalarda ilaclar dikkatli kullanılmalıdır. Nitrat grubu ilac kullanan hastalarda kullanımı kontrendikedir. Ayrıca stabil olmayan anjinası, kontrol edilemeyen hipertansiyonu olan, ciddi kapak hastalığı olanlar, yuksek risk taşıyan aritmisi olan ve kardiyomyopati hastaları ilac kullanımı acısından yuksek risk grubundaki durumlardır

* Bu ilaclarla ilgili yanlış inanclar nelerdir?

Bu ilaclarla ilgili en buyuk yanlış inanış ilacların alındığında her kişide sertleşme oluştaracağı şeklinde beklentidir. İlacların etki etmesi icin cinsel uyarı gereklidir. Cinsel uyarı olmadan ilaclar sertleşme sağlamaz.
İkinci yanlış inanış ise sertleşme sorunu olmayan kişilerde sertleşmeyi artıracağı beklentisidir. Sertleşme sorunu olmayan kişilerde de daha yuksek bir performans beklentisiyle ilac kullanmı olmaktadır, bu kişilerde her zamanki sertlikten daha fazla bir sertlik oluşmamaktadır.

* Sertleşme bozukluğunun sebepleri nelerdir?

Serleşme bozukluğunun nedenlerini organik ve psikojenik olarak ikiye ayırabiliriz. Kişide hangi sebeplerin etkili olduğunu anlamak icin iyi bir cinsel oyku alınmalıdır. Coğunlukla neden organik olsa bile kişinin sertleşme olup olmayacağı, sertleşmenin surup surmeyeceği kaygısı sorunun uzerine performans anksiyetesinin eklenmesine neden olmakta bu da sorunu yalnızca organik nedenli olmaktan cıkarmakta, psikojenik nedenlerin de etyolojide rol oynamasına neden olmaktadır.

* Sertleşme bozukluğuna neden olan fiziksel sebepler neledir?

Sertleşme bozukluğunun fiziksel nedenlerini vaskuler hastalıklar, hormonal nedenler, norojenik nedenler, ilaclar, alkol ve madde olarak beşe ayırabiliriz.
Vaskuler nedenler arasında en sık arterioskleroz, hipertansiyon, hiperlipidemi, hormonal nedenler arasında en sık testesteron duşukluğu, hipotroidi, hiperprolaktinemi, norojenik nedenler arasında en sık diabetes mellitus, parkinson gibi kronik hastalıklar, prostat ameliyatı gibi cerrahi girişimler, ilaclar arasında da en sık antidepresanlar, antihipertansifler, kardiyak ilaclar sayılabilir.

* Sertleşme bozukluğuna neden olan psikolojik sebepler nelerdir?

Sertleşme bozukluğunun psikojenik nedenlerini hazırlayan nedenler, tetikleyen ve surduren nedenler olrak uce ayırabiliriz.
Hazırlayan nedenler arasında en sık gorulenler cinsel bilgi eksikliği, cinsel deneyimin yetersiz olması, yetiştiriliş bicimi.
Tetikleyen nedenler ilişki ile ilgili sorunlar, iş sorunları, maddi sorunlar, kendisinde ya da eşinde başka bir cinsel sorun ya da bir psikiyatrik ya da fiziksel hastalığın ortaya cıkması, yaşlanmanın doğal değişimlerini kabullenememe, eşinin hamile kalması, emzirmesi, menopoza girmesi sayılabilir.
Surduren nedenler arasında da en sık performans anksiyetesidir. Sertleşme sorunu yaşayan bir erkek cinsel ilişkiye başlamadan once sertleşmenin olup olamayacağı ile ilgili aşırı bir kaygı ve endişe duymaktadır.

Sertleşme bozukluğuna sebep olabilecek risk faktorleri nelerdir?

Sertleşme bozukluğunun en sık gorulen risk faktorlerini depresyon, alkol bağımlılığı, eş reddi gibi pskojenik nedenler ve yaşlanma diabetes mellitus, hiperlipidemi, kardiyak hastalıklar, hipertansiyon, alkol ve sigara kullanımı, ceşitli ilaclar gibi organik nedenler olarak sayabiliriz.

Sertleşme bozukluğu gelişen biri ne yapmalıdır?

Sertleşme sorunu yaşayan birisi bunu yorgunluk, stres, yoğun alkol alımı gibi nedenlerden sonra yalnızca birkac kez yaşadıysa bunun olabileceğini bilip cinsel ilişki oncesi kaygı yaşayıp performans anksiyetesi gelişmezse bu durum gecici olabilir. Aşırı heyecan, ilk gece korkusu gibi psikojenik nedenlerin sebep olduğu bir durumsa ve hasta genc ise genelde psikojenik sertleşme bozukluğudur, kişi cinsel terapi konusunda deneyimli bir psikiyatrist veya psikologa başvurmalıdır.
Hastanın eğer daiabetes mellitus, kardiyak hastalık, hipertansiyon gibi organik bir hastalığı varsa ve yaşlıysa organik nedenlerin rol oynayabileceği duşunulerek androloji konusunda deneyimli bir uroloğa başvurabilir. Ama unutulmaması gerekir ki neden organik bile olsa bir erkek sertleşme sorunu yaşadığında performans anksiyetesi eklendiğinden mutlaka psikiyatrik destek de alması gerekmektedir.

* Sertleşme bozukluğu nasıl tedavi edilir?

Eğer psikojenik nedenlere bağlı sertleşme sorunu varsa bu konuda deneyimli psikiyatrist ve psikologlar tarafından cinsel terapi uygulanabilir. Cinsel terapi yaklaşık 6-12 seans surmektedir. Cinsel terapi kognitif davranışcı yontemlerle yapılır, eğer kişinin partneri varsa tedaviya partneriyle başvurması onerilir, bu tedavi başarısını daha da artırmaktadır. Oncelikle cinsel konularda bilgi verilir, cinsel bolgelerin anatomisi ve fizyolojisi anlatılır. Daha sonra ceşitli ev odevleri verilerek cinsel terapi uygulanır.
Eğer organik nedenler duşunuluyorsa gerekli tanı yontemleri yapıldıktan sonra neden saptanıp ona gore tedavi edilmelidir.

* Sertleşme bozukluğunda hangi tedavi yontemleri uygulanmaktadır?

Sertleşme bozukluğunun nedenine bağlı olrak uygulanan tedavi değişmektedir. Eğer cinsel bilgi ve deneyim eksikliği, ilk gece korkusuna bağlı ortaya cıkan sertleşme sorunu varsa yalnızca cinsel bilgi verilmesi bile sorunu duzeltebilir.
Psikojenik kaynaklı sertleşme sorunu varsa bu konuda deneyimli psikiyatrist ve psikolog tarafından yaklaşık 6-12 seans suren cinsel terapi uygulanır.
Eğer ilişki sorunları oncelikliyse ve buna bağlı sertleşme sorunu ortaya cıkmışsa oncelikle ilişki terapisi daha sonra cinsel terapi uygulanır.
Organik nedenlere bağlı sertleşme sorunu varsa ilac tedaviler, penise enjeksiyon tedavileri, vakum uygulaması ve penil protezler tedavide uygulanabilir.

Vakum uygulaması
Ozellikle yaşlı hastalarda diğer invaziv tedavilerin uygulanma zorluklarının olması, ilac kullanımının kontrendike olduğu durumlarda vakum tedavisi bir tedavi alternatifi oluşturmaktadır.
Vakum aletlerinin avantajları; tum sertleşme bozukluğu olgularında etkilidir., duşuk komplikasyon oranı vardır, kullanım sıklığı kısıtlaması yoktur.
Vakum aletlerinin kullanımının dezavantajları; uygulanması iyi bir el becerisi gerektirmektedir, dar acılı sertleşme sağlamaz, penis cildinde renk değişimine yol acar, morarmaya neden olur ve boşalmayı engelleyebilir.

* Penil protezler

Diğer tedavilerin başarısız olduğu durumlarda, hasta tercih ediyorsa ve korpus kavernozumda daha onceki ameliyatlara veya enjeksiyona bağlı fibrozis gelişmişse uygulanabilir.
Ama hastalara protezin yalnızca cinsel birleşmelerini sağlayan mekanik bir arac olduğu anlatılmalıdır. Ayrıca penis uzunluğunun kısalır gibi gorunebileceğini, duyumsamalarının değişebileceğini, bazen ameliyattan sonraki birkac hafta boyunca boşalmanın zor ve gecikmeli olabileceği anlatılmalıdır.
Protezin ceşitleri vardır, bunlar semirijit ve şişirilebilir olarak ayrılır. Şişirilebilir olanlar daha fizyolojik bir sertleşme sağlar ancak mekanik problem gelişme riski daha fazladır. Buna karşın ağrı, enfeksiyon daha seyrek gorulur.

* Penil enjeksiyon tedavileri

Sertleşme bozukluğunun tedavisinde ilacların kullanımından sonra daha az kullanılmasına rağmen kavernoz cisim icine enjeksiyon tedavileri 1980’li yıllardan beri bilinmekte ve uygulanmaktadır. İlacların kullanımının daha kolay olması ve etkin olması, ayrıca penisin icine iğne yapılmasının fikri bircok kişiyi rahatsız etmesi nedeniyle daha az kullanılmaktadır. Bu amacla prostaglandin E1, papaverin, fentolamin kullanılmaktadır. En sık gorulen yan etkiler uzamış sertlik, eğer sertlik 6 saatden fazla surerse iğne ile boşaltılmalıdır, ayrıca peniste ağrı ikinci olarak gorulen yan etkidir.

* Sertleşme bozukluğunda hormonların yeri ve onemi?

Hormonlar az veya cok olarak sertleşme uzerine etkilidir. Tiroid bezinden uretilen tiroxin, pituiter bezden uretilen prolaktin, bobrek ustu adrenal bezden uretilen steroidler ve adrenalin, testisden uretilen testosteronun sertleşme uzerinde etkili olduğu bilinmektedir. Androjenler, erkek ureme sistemi ve ikincil cinsel karakterlerin gelişimini sağlar. Gorsel uyarıya yanıt olarak oluşan sertleşme, hipogonadal erkeklerde androjen yokluğundan etkilenmemektedir. Hipogonadal erkeklerde gece sertleşmeleri azalır. Bu da androjenlerin sertleşme oluşmasında yardımcı rolde olduğunu gosterir.

* Testesteron duzeylerime duzenli aralıklarla baktırmalı mıyım?

Sertleşme sorunula başvuran bir erkekte testesteron duzeyini bakılması yapılması gereken tanı araclarından biridir. Testesteron daha cok cinsel isteği etkiler, ama dolaylı olarak sertleşme oluşmasında da ikincil olarak etkisi vardır. Eğer testesteron duzeyi normal cıkmışsa cinsel istekde bir azalma yoksa duzenli olarak bakılmasına gerek yoktur. Ama testesteron duzeyi duşukse belirli aralıklarla bakılması gerekir.

* Sertleşme bozukluğu bulunan biri bu problemini partneriyle paylaşmalı mıdır?

Sertleşme sorunu yaşayan birisi bunu mutlaka partneriyle paylaşmalıdır. Erkek sertleşme sorunu yaşar ve cinsel ilişkiden kacınma olursa ve eşine bunu acıklamazsa eş kendisine karşı ilgisiz olduğu duşuncesine kapılabilir, hayatında başka birisi olup olmadığı şupheleri yaşamaya başlayabilir.
Ayrıca cinsel terapi de cift olarak başvurduklarında ve cift olarak tedaviye alındıklarında daha başarılı olmaktadır.

* Sertleşme bozukluğu tedavisinde yaş sınırı var mıdır

Cinsel yaşam kişini isteği, motivasyonu olduğu surece devam eder. Bu sebeple tedavide de bir yaş sınırı yoktur.

[h=2]İstanbul Psikiyatri uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]