Eklemlerde, kalsiyum tuzu kristallerinin (kalsiyum pirofosfat olarak bilinen) birikmesine bağlı, iltihabi bulgulara neden olan bir hastalıktır. Genellikle gutla karıştırıldığı veya onu taklit eder ozellikleri olduğundan; psodogut (yalancı gut) hastalığı adı verilir.
Psodogut tedavi edilmediği takdirde, uzun vadede ciddi kronik (uzun donem), ağrılı ve iltihabi hastalıklara yol acabilir.
Psodogut nedir?
Guta benzer belirtileri olan bir artrit (eklem iltihabı) turudur. Ancak psodogutta, guttan farklı bir kristal; kalsiyum pirofosfat birikimi, inflamasyonu (iltihabı) başlatır. Psodogut, bir veya birden cok eklemde ağrılara ve şişmelere yol acabilir; bu ağrılar haftalarca hareketi engelleyebilir. Aynı zamanda osteoartrit veya romatoid artrit benzeri, daha uzun suren artritlere neden olur. Hastalık daha cok dizlerde ve el bileğinde gorulur; bazen omuzlarda bileklerde ve diğer eklemlerde de gorulebilir.
Psodoguta ne yol acar?
Psodogut, kalsiyum pirofosfatın, eklemlerde birikmesiyle oluşur. Kristal ilk kıkırdakta birikir ve bu dokuya zarar verir. Kristal aynı zamanda eklemde iltihaba; şişlik, sıcaklık ve şiddetli ağrılara neden olur. Coğu zaman kristalin neden oluştuğu bilinmez, ancak kristaller yaş ile orantılı olarak artar. Ailedeki genetik yapı da hastalıkta onemli bir rol oynamaktadır.
Psodogutu tetikleyen diğer faktorler şoyle sıralanabilir:
Demir depo hastalığı
Kandaki magnezyum duşukluğu
Fazla aktif paratiroid bezi
Kanda aşırı kalsiyum
Tiroid bezinin az calışması
Psodogut kimlerde gorulur?
Psodogut, 60’lı yaşlardaki kişilerin %3’unu, 90’lı yaşlardakilerin ise neredeyse yarısını etkilemektedir. Kalsiyum fosfat kristallerinin eklem sıvısında birikmesi, beyaz kan hucrelerini bolgeye cekerek ağrılı bir atağa sebep olabilir. Akut artrit atakları eklemdeki yaralanma (carpma gibi) sonra veya eklem ve diğer ameliyatlardan sonra gelişebilir. Bu tip ataklar belli bir nedeni olmadan da oluşabilir.
Kalsiyum fosfat kristalleri kıkırdakta, hic şikayeti bulunmayan yaşlı insanların eklem sıvılarında da bulunabilir. Bu kristallere sahip olan bircok insan hicbir zaman akut gut benzeri ataklar veya kronik artrit gecirmeyebilir. Bu kristaller aynı zamanda osteoartrit, gut ve eklem enfeksiyonu gibi diğer artrit hastalarında da bulunabilir.
Nasıl teşhis edilir?
Tanı muayene bulguları ve medikal test sonuclarının incelenmesiyle yapılır. Doktorunuz şişmiş ve ağrılı ekleminizden sıvı orneği (eklem sıvısı) alıp kalsiyum fosfat kristallerinin varlığını inceleyebilir. Eklemin direkt rontgen filminde, kalsiyum iceren birikimlerin kıkırdakta var olup olmadığı gorulebilir. Direkt filmde bu goruntu ‘kondrokalsinozis’ olarak da adlandırılır. Doktorunuz tarafından, benzer bulgulara neden olan, gut, romotoid artrit ve eklem enfeksiyonu dışlanmalıdır.
Nasıl tedavi edilir?
Kristal birikimlerini cozmek icin belirli bir tedavi bulunmamaktadır. Akut ataklar geciren hastalara, doktorları steroid olmayan inflamasyon gideren ilacları (NSAİİ; indometazin, naproksen, diklofenak gibi) verebilir. Ancak, karaciğer fonksiyonları bozuk, mide ulseri olan ve kan inceltici ilaclar alan hastalar, genellikle NSAID kullanamamaktadır. Bu hastalar icin en iyi yontem, doktorun eklem sıvısını boşaltması ve o eklem icine kortikosteroid enjekte etmesidir. Gelecekteki atakları engellemek icin duşuk dozda kolşisin (genellikle gut icin kullanılır) kullanılabilir.
Daha ciddi vakalarda ise eklemi onaran veya değiştiren cerrahi yontemler uygun gorulmektedir.

[h=2]İstanbul Dahiliye uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]