PSİKİYATRİ NEDİR ?
PSİKİYATRİST VE PSİKOLOG ARASINDA NE FARK VARDIR?
Dunya Sağlık Orgutune gore, sağlıklı olma hali; " yalnızca hastalık ya da sakatlık bulunmaması demek olmayıp, aynı zamanda BEDENSEL, RUHSAL ve SOSYAL yonlerden de tam bir iyilik durumudur".
Tıp Bilimleri arasında psikiyatrinin onemi de bu tanımlamada bulunan uc temel "olmazsa olmaz" ogeyi icinde barındırmasından gelir.
Psikiyatri Uzmanı, insanı bir butun olarak ele alır. Psikiyatri Uzmanı calışmalarında; İnsan hakları evrensel beyannamesinin " ırk, din, dil, politik inanc; ekonomik ve sosyal durum ayrımı gozetmeden; herkese, erişilebilecek en yuksek sağlıklı olma TEMEL hakkına sahiptir" ilkesinden hareket eder.
Eski Yunanca "PSYCHE" kelimesi, nefes, hayat, ruh manalarını ifade etmekte ve herkesin karşıtı olarak kullanılmaktaydı.
Tıp Bilimlerinin en yenisi sayılabilecek psikiyatrideki, 20. yy’ da başlayan bilimsel ilerlemeler gostermiştir ki; BEDEN ve RUH bir butundur, ayrıca insan sosyal ceveresiyle vardır. Fiziksel hastalığı bulunan ya da sosyal cevresince kendine yabancılaştırılmış bir insanın yaşam kalitesindeki duzensizlik, ruhsal durumunu etkilemekte; beyin fonksiyonlarının bozulması sonucu ruhsal yonden duşunce ve davranışlarında duzensizlikle karşılaşan insan fiziksel olarak hastalanabilmektedir. Bu nedenlerle, psikiyatri insanı ruhu ve bedeniyle bir butun olarak ele alarak inceler.
PSIKIYATRI (Ruh Hekimliği), PSIKIYATR (Ruh Hekimi) sozcuklerinin başka mesleklerin adlarıyla karışması sık karşılaştığımız bir olgudur.
Mesleğimizin bazı kişilerce kotuye kullanılması ile de karşılaşmaktayız.
Psikiyatri bir tıp dalıdır. Başlıca ilgi alanı beyin hastalıklarıdır. Bu alanda gunluk dilde akıl hastalığı,ruh hastalığı, sinirlilik halleri, ... denilen durumlar yer alır. Bu hastalıklar duşunce, davranış, duygu değişiklikleri ile kendini gosterir.Psikiyatri bu hastalıkların tanı ve tedavileriyle uğraşır.
Psikiyatrik hastalıkların tedavisinde, hastalıkların ozelliklerine gore farklı yontemler uygulanır;
ILAC, EKT ( ELEKTROKONVULZIF TEDAVI) gibi
PSIKOTERAPI İnsanın duygusal, duşunsel ozelliklerini veya ilişkilerindeki değişkenleri hedef alan yontemler de meslek alanımızda yer alır. Bu yontemler ancak eğitimini almış kişilerce uygulanabilir.
Psikiyatrik bilgi ve uygulamalar bilimsel veriye dayalı olmak zorundadır. Son donemde beyne ilişkin bilgi birikiminde artış olmuştur. Bu durum tedavi yontemlerinde de eskisine gore daha hızlı değişiklikler ortaya cıkarmıştır. Ancak yeni bir tedavi yonteminin ya da ilacın deneysel calışmalardan uygulama alanına girmesi icin bilimsel ve etik olarak tanımlanmış sureclerden gecmesi, etkili olduğunun kanıtlanması ve meslek topluluğunca kabul edilmesi zorunludur. Henuz deneysel aşamada olan bedene uygulanan tedavilerin gunluk tedavide kullanılması da, belirli bir yontem olmadan “sohbet” etmenin de “psikoterapi” adı altında uygulanması da meslek ilkelerine aykırıdır.
PSİKİYATRİK HASTALIK NEDİR?
Psikiyatrik hastalıklar; biyolojik ,psikolojik veya sosyal-toplumsal nedenlerle ortaya cıkan duygu-duşunce-davranışlarımızı etkileyen hastalıklardır.
Tum hastalık durumlarında olduğu gibi psikiyatrik hastalıklar:
· Belirtiler SUREĞENdir;
Depresyon hastalarında belirtilen belirtilerin coğu son 2 haftadır, hemen hergun ve gunboyu mevcuttur,
· BELIRTI VE BULGULAR ortaya cıkartırlar.
Depresyonda, karamsarlık, hayattan zevk alamama, isteksizlik, uykusuzluk, unutkanlık, halsizlik, iştahsızlık, baş ağrıları, vucut ağrıları, uyuşmalar, ic sıkıntısı olum isteği-yaşamdan bıkma, gibi belirtiler gorulur,
· Bireyde BELIRGIN SIKINTI, GERGINLIK VE TAHAMMULSUZLUK yaratır.
İşinde/okulunda, ev hayatında, ilişkilerinde-evliliğinde sorunlar ortaya cıkmasına neden olacak duzeydedir.
· Daha onceki IŞLEVSELLIK DUZEYINDE BOZULMA, DEĞIŞIKLIK vardır.
Ozel, sosyal ve iş hayatı olumsuz yonde etkilenir.
PSİKİYATRİK HASTALIKLAR TEDAVİ EDİLEBİLİR Mİ?
Bazı hastalar tamamen, bazı hastalar kısmen tedavi edilebilir, bazılarında ise tedaviye rağmen pek az ilerleme kaydedilir.
Psikiyatrik hastalıklarda 2 temel tedavi yontemi kullanılır;
· Ilaclar
· Psikoterapi.
Tedavi seciminin en temel belirleyicisi hastanın hastalığı ve şiddetidir.
Coğu olguda ilac ve psikoterapinin birarada uygulanması en başarılı sonucu verir.
PSİKİYATRİ UZMANI KİMDİR? PSİKİYATRİ UZMANI İLE PSİKOLOG ARASINDA NE FARK VARDIR?
Ruh Sağlığına ilişkin sorun yaşayan, gerek hastalarımızın gerekse ailelerinin nereye muracaat edecekleri hususunda bilgi karmaşası icerisinde kafaları karışmaktadır.
Televizyonlarda, gazetelerde, dergilerde, tum medyada insanların ruh sağlığıyla ilgili beyanlar veriliyor, tavsiyelerde bulunuluyor, programlar yapılıyor. Bu işlerle meşgul olanları şoyle sıralayabiliriz:
1.PsikiyatriUzmanları
2.Psikologlar
3.Pedagoglar
4.Ozeldanışmanlar
5.SosyalHizmetUzmanları
6.YaşamKocları
7.Medyumlar
8.Astrologlar
9.MÂnevi-şifacılar,biyoenerjiciler
10.Falcılar, buyuculer, cin cıkarıcılar, ufurukcu hocalar…
Bunlardan ilk beş tanesi bilimsel, ahlaklı ve TC yasaları cercevesinde calışmak şartıyla, doğru olan adresler ve meslek erbabıdır.
Yaşam Kocluğu, kendine ve topluma yabancılaşmış, dostlukları kalmamış Batı insanı icin yaratılmış bir meslek / meslek mi ? ( Bilimsel bir okulu ya da gercekliği tartışılır). Eskilerde bizlere yabancıydı insan şeklindeki "Koc" lar. Hızla cağ atlatılan (?), sanayileşmede sorumsuzca ( cevreye ve insana karşı sorumsuz ) buyuk adımlar atan Dunya Devletlerinde; coğunluğu buyuk kentlerde yaşayan, bilgisi/bilgisizliği ile kendine yabancılaşmış, nasıl yaşaması gerektiğini bilemez durumdaki insanlar , şaşkınlık icinde yaşamını surdurmeye caba gosteriyor. Bu gerceklik, insanların caresizliklerine "care arayışlarını " arttırıyor.
Muracaat ettiğiniz kişilerin mesleki ehliyetlerinin olup olmadığını denetleyiniz. "Koyun" yerine konulduğunuzu fark ettiğinizde yasal haklarınızının takipcisi olunuz.
Yedinci ile onuncu gruptakiler; Medyumlar, Astrologlar, MÂnevi şifacılar, Biyo-enerjiciler, Falcılar, Buyuculer, Cin cıkarıcılar, Ufurukcu hocalar…, İnanc-Cehalet somurgenleri. Ne hazindir ki, en cok da onlara muracaat edilir! Cunku insanoğlu, bilemediği ve belirleyemediği gucler karşısında caresiz kaldığında daima korkmuş ve buyuye baş vurmuştur.
PSIKIYATRI UZMANLARI
6 YIL TIP FAKULTESI okuyup bitirerek Tıp Doktoru diplomasını aldıktan sonra
TUS ( Tıpta Uzmanlık Sınavı)’da başarılı olarak tercih ettiği bolumde , 5 YIL PSİKİYATRİ ; ruh sağlığının korunması ve hastalıklarının teşhis ve tedavisi yonunde eğitim alan "Bilim İnsanları"dır.
Bilim İnsanları, insana ve doğaya saygıyla yaklaşırlar. Temel prensipleri "ONCE ZARAR VERMEMEKTIR".
Her turlu teşhisi koymak, tedaviyi planlamak, ilac ve diğer tedavi yontemlerinin yanı sıra, uygun gorulen PSIKOTERAPi’yi uygulamak da tamamen psikiyatri uzmanlarının sorumluluğu ve yetkisi icindedir. Başka hicbir meslek grubunun, bunu yapma yetkisi yoktur. TC Yasaları ile de bu yetki sadece Hekim olan Psikiyatri uzmanlarına verilmiştir.
Ø Klinik Psikologdan farklı olarak psikiyatrik olmayan hastalıklar ve psikiyatrik hastalıkların ayırımları konusunda eğitimlidir; gerekli durumlarda ilac yazabilme hakkına sahiptir.
PSIKOLOG, UZMAN (KLİNİK) PSİKOLOG
4 YIL PSIKOLOJI LISANSIndan ya da EDEBIYAT FAKULTELERInden mezun olurlar. Hasta muayene etme, tanı koyma ve ilac tedavisi onerme yetkileri yoktur.
Psikologlar UZMAN (KLINIK) PSIKOLOG olmak isterlerse, yetkilendirilmiş bir Psikiyatri Kliniğinde psikiyatri uzmanları sorumluluğunda yuksek lisans yaparlar,
Psikoterapi ve psikometrik test uygulama konusunda; ozel eğitimler, kurslar ve calışma gruplarında eğitilim alıp calışarak, belli testleri uygulayabilir ve/veya Psikiyatri Uzmanının sorumluluğunda psikoterapi yapabilirler.
Klinik psikologlar uzun yıllar suren bir eğitimden sonra Psikiyatri Uzmanının sorumluluğunda psikoterapi uygulayabilirler. Muayene yapamazlar, tanı koyamazlar ve ilac tedavisi oneremezler.
Ø Sadece klinik psikoloji ruhsal sorunları olan kişilerle ilgilenmektedir. 4 yıllık psikoloji mezunları tıp fakultelerinden mezun pratisyen hekimler gibidir. Ne yazık ki toplumumuzda psikolog olarak duydukları herkesi halkımız “Klinik psikolog” sanmaktadır. Lutfen ruh sağlığı hizmeti almak icin gittiğiniz kişilerin “klinik psikolog” olup olmadığını mutlaka sorunuz.
PEDAGOGLAR
Ruhsal acıdan sağlıklı cocuk gelişimi icin eğitici ve oğretici formasyonu sahip olup, tanı ve tedaviyle uğraşamazlar.
Tek başlarına "terapi" adı altında mesleklerini icra edemezler.
OZEL DANIŞMANLAR da yeni bir Batı kaynaklı moda ruzgarı: Eğitim danışmanı, aile danışmanı, cinsel sorunlar danışmanı vs. Boyle birisine muracaat etmeden once mutlaka tıp veya psikoloji eğitiminin olup olmadığını sorgulayın deriz.
SOSYAL HIZMET UZMANLARI ise psikiyatri uzmanlarınca teşhisi ve tedavisi duzenlenmiş hastaların genel olarak hal ve gidişlerini takip eden, ihtiyaclarını tesbit edip bir merkeze bildiren meslek elemanlarıdır.
PSIKIYATRIST, Klinik Psikologdan farklı olarak psikiyatrik olmayan hastalıklar ve psikiyatrik hastalıkların ayırımları konusunda eğitimlidir; gerekli durumlarda ilac yazabilme hakkına sahiptir.
Her ikisi de eğer eğitim almış iseler psikoterapi yapabilirler.
RUHSAL SORUN VE HASTALIKLARINIZ İCİN SADECE PSİKİYATRİ UZMANLARINA BAŞVURMALISINIZ.
(TURKİYE PSİKİYATRİ DERNEĞİNDEN ACIKLAMA)
Hekim olmayan kişilerin, ruhsal sorunları ya da rahatsızlıkları olan kişileri muayene ettikleri, tanı koydukları ve tedavi etmeye giriştiklerine dair haberler son zamanlarda giderek artmaktadır.
Bu kişiler “danışmanlık merkezleri”, “yaşam kocluğu”, “NLP”, “hipnoterapi”, “stresle başa cıkma” vb. isimler altında ve coğunlukla kurdukları limited şirketlerinde, depresyondan panik bozukluğuna, fobilerden aile sorunlarına, cinsel işlev bozukluklarından şizofreniye dek bir cok ruhsal sorun ya da rahatsızlığı kısa surelerde duzelttiklerini one surmekte, gazetelerde, internet sitelerinde ve televizyon programlarında acıkca ya da dolaylı olarak reklamlarını yapmakta, yasal yetkileri olmadığı halde rahatsızlıkları nedeniyle zor durumda olan insanlarımızın zarar gormelerine ve yanlış tanı ve tedavi girişimleri ile rahatsızlıklarının kronikleşmelerine neden olmaktadırlar.
Bu kişiler, “reytingi yuksek sansasyonel yayın” peşinde olan bir cok televizyon kanallarında, haber programlarında, kadın programlarında hatta sağlık programlarında yer alarak, telefonla hic gormedikleri kişilerin hastalıkları ya da sorunları hakkında tanı koymakta ve bilimsel gerceklere uygun olmayan cozum yolları ya da tedaviler onermektedirler.
Halkımızın acı ve sıkıntılarını somuren bu kişilerin coğunluğu tıbbı, psikiyatriyi ve psikiyatristleri kotulemekte ve etkinliği yuzlerce bilimsel araştırmalarla kanıtlanmış tıbbi tedavileri kucumsemekte ya da zararlıymış gibi gostermekteyken; bir bolumu ise hekim olmadıkları halde kendilerine başvuran insanlara ilac onerebilmektedirler. Resmi ya da ozel hastanelerin psikiyatri polikliniklerine ve muayenehanelere bu yasadışı uygulamalardan zarar gormuş sayısız vatandaşımız başvurmaktadır.
Ulkemizde rahatsızlıkları muayene etme ve tedavi yapma yetkisi yasalarla sadece hekimlere tanınmıştır. Bu nedenle yukarıda orneklerini verdiğimiz uygulamalar yasa dışıdır ve suctur. Buna rağmen gerek Sağlık Bakanlığı gerekse il ve ilceler duzeyinde Sağlık Mudurluklerinin yetersiz denetimi nedeniyle bu tur şirketler calışmalarını surdurebilmekte, metro, belediye otobusu gibi yerlerde ve web sitelerinde acıkca reklamlarını yapabilmektedirler.
Yukarıda acıkladığımız nedenlerle: Ruhsal sorun ve rahatsızlığı olan vatandaşlarımızın hekim olmayan kişilere başvurmaktan kacınmaları,
1. Yazılı ve gorsel basının, taşıdıkları sorumlulukların bilincinde olarak, ruhsal sorunların cozumunde hekim olmayan kişilere programlarında yer vermekten ve dolaylı reklamlarını yapmaktan kacınmaları,
2. Sağlık Bakanlığının ve diğer yetkili kurumların yasa dışı ve yetkisiz olarak calışan bu tur kişilerin calışmalarını onlemeleri, calışanları tespit ederek gerekli yaptırımları uygulamaları gereği kamuoyuna ve basınımıza duyurulur.
TURKİYE PSİKİYATRİ DERNEĞİ (22.06.2002 Turkiye Psikiyatri Derneği Olağanustu Genel Kurulu tarafindan kabul edilmiştir)
PSİKİYATRİ MESLEK ETİĞİ KURALLARI
Psikiyatri tıp biliminin bir dalıdır ve her psikiyatrist tıbbın evrensel etik ilkelerine uymak zorundadır. Tıptaki genel etik ilkelerden sapmamak koşulu ile psikiyatrinin kendine ozgu etik ilkeleri ve uygulamaları vardır. Kulturel, toplumsal ve ulusal farklılıklar olabileceği icin etik ilkeleri ve kuralları surekli gozden gecirmek gerekebilir.
Psikiyatri, toplumun ruh sağlığının korunması ve ruh hastalıklarının onlenmesi, ruhsal bozukluğu olanların tanısı, sağaltımı, rehabilitasyonu ve ruh sağlığının geliştirilmesiyle ilgili hekimlik dalıdır. Ruh hekimleri, cağdaş bilimsel ve etik ilkelerle uyumlu en iyi sağaltımı sunarak hastalara ve yakınlarına hizmet vermelidir. Bu hizmet verilirken gerektiğinde tıbbın obur dallarında ya da psikiyatrinin yan dallarında uzmanlaşmış olan meslektaşlarına danışabilmeli ya da onlardan konsultasyon istemelidir.
Ruh hekimleri, psikiyatri alanındaki bilimsel gelişmeleri yakından izlemeli, bunları uygulamalarına yansıtmalı ve yeni bilgileri meslektaşlarıyla paylaşmaktan kacınmamalıdır. Araştırmalarının amacı psikiyatrinin bilimsel sınırlarını geliştirmek olmalıdır.
ETIK İKELER
Hekimin Yansızlığı
Sır Saklama Yukumluluğu
Kitle İletişim Aracları ve Sır Saklama Yukumluluğu
Toplumu Bilgilendirme İlkeleri
Tanıtım İlkeleri
Hekimlik Dışı Uygulamalar ve Yontemler
Muayenesiz Tedavi Uygulamama
Aracılık Etme veya Aracıdan Yararlanmama
Endustri ile Cıkara Dayalı İlişki Kurmama
[h=2]Antalya Psikiyatri uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]
Psikiyatri nedir ?
Sağlık0 Mesaj
●38 Görüntüleme
- ReadBull.net
- Kültür & Yaşam & Danışman
- Sağlık
- Psikiyatri nedir ?