Prostatin iyi huylu buyumesi ve prostat kanseriProstat nedir, prostat buyumesi ile prostat kanseri arasında bir bağlantı var mıdır?
Prostat, mesanenin altında uretra denilen bir kanalın cevresinde normalde ortalama 20 gram olması gereken bir bezdir. Prostatın idrar yapma, cinsellik anlamında fonksiyonları bulunmaktadır. Bununla birlikte prostatın iyi huylu buyumesiyle prostat kanseri arasında herhangi bir bağlantı bulunmamaktadır.
Halk arasında “prostat ameliyatı” denildiğinde soz konusu operasyonlarda iyi huylu buyumede yapılan ameliyat ile kotu huylu buyumede yani kanser dediğimiz ameliyatta yapılan mudahaleler tamamen farklıdır. Genel olarak, iyi huylu prostat buyumesinde yaptığımız işlem prostatı traşlamak yonunde olurken kotu huylu prostat buyumesinde prostatı kabuğu ile yani kapsulu ile birlikte tamamen cıkartılmasıdır ve uretra dediğimiz kanal ile mesane arasında anastamoz yapılması ameliyatıdır.
Prostatta teşhis koymak icin hangi yontemler kullanılıyor ?
Prostat şikayeti ile bize ulaşan hastayı oncelikle muayene ediyoruz. Hastayı muayene ederken rektal muayene, ultrason, idrar tahlili, uroflowmetri dediğimiz işeme hız testi, psa gibi kan tahlili bizi teşhis koyma konusunda yonlendiriyor. Cıkan tahlil sonuclarına gore de teşhis istikametimiz belirleniyor. Ozellikle son birkac kac yılda olan MR teknolojisindeki gelişmeler sayesinde 3 boyutlu multiparametrik MR ile prostat kanserinin tanı ve tedavisinde ciddi gelişmelerin olduğunu belirtmek isterim.
PSA nedir? Her zaman yuksek cıkması Prostat Kanseri anlamına mı gelir?
PSA (prostat spesifik antijen) prostat hucrelerinden salgılanan bir enzimdir. Halk arasında PSA'nın yuksekliği kanser şuphesi uyandırır bu da korkmalarına neden olur. Aslında insanlar bu noktada haklılar. Ancak belirtmek gerekir ki PSA yuksekliği her zaman prostat kanseri anlamına gelmez. Prostat spesifiktir, kansere spesifik bir kan değeri değildir. PSA dediğimiz değer prostatın iyi huylu buyumesinde de, prostatit dediğimiz prostat iltihabı zamanı da, prostat kanserinde de yukselebilir. Bunun yanı sıra prostata ve rektuma yapılan mudahaleler de psa değerini yukseltebilir. Buradan cıkacak ise şu olmalıdır; PSA yuksekliği her zaman prostat kanseri anlamına gelmez.
Prostat hastalíklarinda bulgular nelerdir ?
Prostat bezinin iyi huylu buyumeye başlamasının sebep olduğu belirtiler, buyume oranı doğrultusunda kişiden kişiye gore değişiklik gosterebi-lir. Buyume miktarı ile hastalarımızın şikayetleri doğru orantılı olmayabilir. Bazı erkek-ler prostat buyumesi başladığı halde belirtilerini hissetmeyebilirler. Ancak ileri safha-larda belirtilerin şiddeti artar ve kişinin hayat kalitesi ciddi anlamda duşer. Prostat buyumesinin en sık gorulen belirtileri şu şekilde ozetlenebilir;
• İdrar yapmaya başlamada zorluklar yaşanabilir.
• İdrarın kesik kesik yapılması
• Sık idrar yapma gereksinimi
• Gece uykularının idrar yapma ihtiyacı sebebiyle sık sık kesilmesi
• Acil idrar yapma ihtiyacı, sıkışma
• İdrarın tam boşaltılamaması
• İdrar cıkarmak icin zorlanma, ince akması ve ıkınma gerekmesi
• İdrarda kan gorulmesi
• İdrar bittikten sonra damlamalar
Prostat kanserindeki belirtiler ise hastalığın ilerlemesine bağlı olarak ortaya cıkabilir. Bu bakımdan sinsi karaktere sahip bir hastalıktır. Ozellikle erken donemlerinde hic belirti ve şikayet gorulmeyebilir. Prostat kanseri belirtileri ortaya cıktığında, hasta bazı tedavi şanslarını kaybedebileceğinden, ozellikle 50 yaş ustu erkek hastaların duzenli doktor kontrollerinin tedavi başarısında onemi buyuktur.
Prostat hastaliklarinin tedavi surecinde ne gibi secenekler uygulanmaktadır ?
Prostatın iyi huylu buyumesi ve kotu huylu buyumesinde farklı tedavi secenekleri uygulanıyor. İyi huylu buyumede yaptığımız tedavi ilk once alfa bloker veya 5 alfa redutaz dediğimiz ilac tedavileridir. İlaclardan fayda gormediğimiz durumlarda cerrahi mudahaleye yoneliyoruz. İyi huylu prostat buyumesinde cerrahi mudahalemiz acık ameliyat ya da TUR prostat (transuretral rezeksiyon) dediğimiz kapalı ameliyat şekilleridir. Genellikle kapalı ameliyat uygulandığı gunumuzde acık ameliyat yontemleri artık cok kullanılmaz hale geldi. Gunumuzde dev prostatlı hastalarla karşılaşmadıkca acık prostatektomi uyguladığımız bir yontem değildir.
Prostat kanseri tanısı konulmuş hastalarda ise oncelikle hastalığın klinik evrelendirilmesi yapılır, yani kanserin derecesi ve yaygınlığının belirlenmesi gerekir. Prostat ile sınırlıyken hastaya tanı koyduysak hasta bu hastalıktan tamamen kurtulma şansına sahip oluyor. Bu aşamada kullandığımız cerrahi yontemler acık radikal prostatektomi veya robot yardımlı laparoskopik radikal prostatektomi ameliyatlarıdır. Şuan ABD'de prostata sınırlı kanser icin %80-90 oranda robot yardımıyla laparoskopik radikal prostatektomi ameliyatları tercih edilmektedir.
Bunun yanı sıra kanserin ilerleme derecesine gore aktif izlem denilen tedavi seceneği, hormon tedavileri, kemoterapi ve radyoterapi gibi tedavi secenekleri mevcuttur. Ozellikle aktif izlem tedavi seceneğinin olması konusunda halkın bilinclenmesi bu anlamda cok onemlidir. Hastalarımız uroloğuna bu yontemlerin hepsini tek tek sorabilmeli.
Prostat kanserinden korunmak mumkun mu?
İstatistiki bilgilere değinecek olursak Turkiye'de her 12 erkekten biri prostat kanseri. ABD'de ve Avrupa toplumlarında bu sayı ise her 6 erkekten birine kadar duşuyor. Bu noktada oranlara baktığımızda ulkemizin durumunun diğerlerine gore daha iyimser olduğunu gormekteyiz. Kansere yakalanma riski bakımından ekolojik, cevresel faktorler cok onemli. Bu noktada es gecilmemesi gereken beslenmenin sağlık uzerindeki etkisidir. Akdeniz ve Ege mutfağının prostat kanserine rastlanma sıklığı noktasında bizi daha iyi bir sonuclara taşıdığını gormekteyiz.
Bu noktada sigaranın da cok onemli bir faktor olduğunu belirtmeliyim. Prostat kanseri nedeni net belli olmayan bir hastalıktır. Ancak genel olarak sigaradan uzak durup sağlıklı beslenirsek bir anlamda prostat kanserinden korunmuş oluyoruz diyebiliriz
Prostat Hakkında Son Mesaj.
Prostatın iyi huylu buyumesi bir yaşlılık hastalığıdır. Prostat kanseri ise gunumuzde erkeklerde en cok gorulen kanser turudur. Hastaların PSA değerinin yuksek olmasından korkmamasını isteriz. Akrabalarında prostat kanseri gorulmuş bir erkek 40 yaşın uzerinde mutlaka muayene olmalı. Cunku akrabalardan birinde prostat kanseri varsa risk 2 kat, akrabalardan en az ikisinde prostat kanseri oykusu mevcutsa risk 5-6 kat artmış oluyor. Normalde her erkek parmakla yapılacak olan prostat muayenesinden cekinir. Parmakla rektal muayene gec kalmamak adına, kanseri erken yakalama adına psa ile birlikte son derece değerli muayene yontemidir.

[h=2]Ankara Urolog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]