WMO, 40 yıldır atmosferdeki serbest metan miktarını olcumluyor. Elde edilen son bulgular ise bu olcumlerle ilgili dikkat ceken bir sonuca ulaştırdı. Atmosferdeki serbest metan gazı miktarı, 2021 yılında son 10 yıl ortalamasının uzerine cıktı. Ustelik 2022 yılı icin de durum iyi değil. Zira atmosferdeki metan gazı seviyesi, artış eğilimini surduruyor.
Atmosfere neden ve nasıl metan gazı yayıldığı bilinmiyor...
Uzmanların, atmosferdeki serbest metan gazı seviyesinin neden bu kadar arttığına ilişkin net bir şey soyleyemediklerinden bahsetmiştik. Bunun nedeni, metan gazının yayılmasına neden olan farklı etkenler olması. Ancak WMO yetkililerine gore en buyuk şupheli, petrol ve gaz endustrisi. Oyle ki kullandığımız doğal gazların neredeyse tamamını oluşturan metan, yalnızca evimizden değil rafinerilerden, petrol ve gaz kuyularından, boru hatlarından da atmosfere yayılıyor. Yapılan araştırmalara gore 2021 yılında petrol ve gaz endustrisi, atmosfere 82.5 milyon ton metan salınmasına yol actı.
Elbette metanın tek kaynağı enerji sektoru değil. Metan gazı, tamamen doğal yollardan da havaya karışıyor. Orneğin mikroplar. Ozellikle de tropik sulak alanlarda yaşayan bazı mikrop turleri, havaya serbest metan salıyorlar. La Nina isimli bir hava durumu modeli, iklim değişikliğinin de etkisi ile daha fazla yağışa yol acmış durumda. Bununla birleşen yuksek sıcaklık, mikroplar icin mukemmel bir yaşama ve ureme ortamı oluşturdu. Bunun doğal bir sonucu olarak da metan seviyesinde artış goruldu...
Atmosferdeki metan gazı artışı ne gibi sonuclara yol acacak?
Kuresel ısınma veya iklim değişikliği gibi konulardan bahsederken, karbondioksite vurgu yapıp duruyoruz. Ancak metan, karbondioksitten katbekat guclu. Yapılan araştırmalara gore metan gazının kuresel ısınmaya etkisi, karbondioksitten 80 kat fazla. Ustelik Sanayi Devrimi sonrası surecte yaşanan kuresel ısınmanın yuzde 30'luk bolumunun, yalnızca metan gazı kaynaklı olduğu duşunuluyor. Ozetle; metan gazı arttıkca iklim değişikliği ve kuresel ısınmanın ivmesi de hızlanacak...
Metan gazının atmosfere yayılmasını engellemek icin hayata gecirilmiş bazı stratejiler var. Ozellikle de petrol ve doğal gaz endustrisi, son donemlerde iyiden iyiye koşeye sıkıştırıldı ve metan gazı sızıntılarının azaltılması icin kararlar alındı. Ancak bunlar yeterli olacak mı? Ne yazık ki hayır. Mevcut stratejilerin uzun vadede yetersiz kalacağı duşunuluyor.