Prostat kanseri icin 40 yaş uzeri erkeklerin en onemli sağlık problemlerinden biridir. Prostat kanseri icin bilinen risk faktorleri yaş, ırk ve aile oykusudur. Cevresel ve genetik bazı ek faktorlerin de etkili olabileceği duşunulmektedir.
Prostat kanseri teşhisinde ilk adım parmakla rektal muayene ve kanda olculen PSA testidir. Rektal muayenede anormallik saptanan kişiler (nodul varlığı, dokunun sert kıvamda olması) ya da kanda olculen PSA değeri belirlenen yaş aralığına gore yuksek olanlar (40 yaşında yapılan PSA değeri 1 ng/ml den daha duşuk olması beklenmektedir) prostat kanseri şuphesi taşırlar. Prostat kanserinin kesin tanısı prostat biyopsisi ile konulur. Biyopside temel amac hastada kanser bulunup bulunmadığının ortaya konmasıdır.
Prostat biyopsisi son yıllarda teknolojik gelişmelere paralel olarak kanserin karakteristik ozelliklerinin yani agresif ozellik icerip icermediğinin değerlendirildiği ve bu bilgiler doğrultusunda tedavi yaklaşımının belirlendiği bir işlev de gormektedir. Son yıllarda gelişen ve yaygınlaşan Multiparametrik MR inceleme (mpMR) tekniği ile, prostatın detaylı yapısını değerlendirme olanağı sağlanmıştır. Tecrubeli bir ekip tarafından gercekleştirilen ve yorumlanan mpMR ile bugun prostatta kanser olup olmadığını, varsa yerleşimini, boyutunu ve belki en onemlisi kanserin agresif olup olmadığını anlayabilmek mumkundur.
Standart Prostat Biyopsisi ve Yetersiz Kaldığı Durumlar: Prostat kanserinin tanısında kullanılan standart yontem, transrektal ultrason rehberliğinde yapılan prostat biyopsisidir. Bu yontemde rasgele ornekleme yapılarak prostatın belirli bolgelerinden sistematik olarak ortalama 12 adet ornekleme yapılmaktadır. Transrektal ultrason olası kanser odaklarını gostermez sadece iğnenin prostat icerisindeki gidişini yonlendirir. Standart biyopsi tekniği ile %30-40 hastada prostat kanseri saptanabilmektedir.
Kanser saptanamayan hastalarda klinik şuphe devam ediyorsa tekrar biyopsi yapmak gerekir. Bu nedenle klinik şuphenin devamı durumundaki kişilere 2., 3., 4. kez biyopsiler yapmak gerekebilmektedir. Standart biyopsinin onemli bir kanseri atlayabilme riski olduğu kadar, hastaya hicbir problem yaratmayacak onemsiz kanser olarak adlandırılan kanserleri de saptama riski vardır. Bu durum hastaya gereğinden fazla işlem yapılmasına da yol acabilmektedir.
MR Fuzyon Biyopsi
Prostat kanseri tanısında en yenilikci, en guvenilir yontem fuzyon biyopsi yontemidir. Fuzyon biyopsi yontemi ile hem gereksiz biyopsiler sona ermekte hem de kanser odaklarının saptanamaması sorunu bitmektedir.
Bu yontemde prostata ait mpMR goruntuleri ozel bir bilgisayar programında işlenerek 3 boyutlu bir prostat oluşturulmakta ve kanser acısından şupheli odaklar işaretlenmektedir. Bu bulgular ozel bir biyopsi platformu ve yazılım kullanılarak, biyopsi yapılacak transrektal ultrason (TRUS) cihazına aktarılmaktadır. Biyopsi esnasında TRUS cihazından elde edilen prostat goruntuleri, eş zamanlı olarak bilgisayar sisteminde 3 boyutlu hale getirilmekte ve daha sonra MR ve TRUS goruntuleri ust uste getirilmek suretiyle fuzyon işlemi gercekleştirilmektedir. Fuzyon biyopsi yonteminde hem ultrason goruntusu hem de MR goruntusu gercek zamanlıdır, eş zamanlıdır. Dolayısıyla lezyonun ultrason ve MR da eşleşmesi daha buyuk doğruluk oranı ile gercekleşmektedir.
Bundan sonra biyopsi iğnesi robotik bir kol yardımıyla işaretlenmiş şupheli MR bolgelerine yonlendirilerek sadece milimetrik sapmalarla biyopsi işlemi gercekleştirilmektedir. Robotik kol, işaretlenen bolgeye bir navigasyon sistemi gibi bilgisayar programı tarafından yonlendirilmektedir. Bilimsel verilere gore fuzyon teknolojisiyle yapılan biyopsiler ile standart biyopsiler karşılaştırıldığında, % 30 oranda daha fazla kanser yakalanmaktadır. Belki daha onemlisi, bu kanserlerin coğu klinik onemli, yani hastaya zarar verebilecek kanserlerdir. Klinik onemsiz kanser saptama oranı ise fuzyon teknolojisi ile standart biyopsiye oranla daha duşuktur.
Fuzyon Biyopsi işlem Basamakları
Fuzyon biyopsi yapılacak olan hastalara oncesinde mpMR yapılır.
mpMR’de yuksek tumor riski taşıyan alanlar bilgisayarda işaretlenir.
mpMR goruntuleri ile transrektal ultrasonografi rehberliğinde alınan goruntuler ust uste getirilerek prostatın 3 boyutlu modeli oluşturulur.
Fuzyon biyopsi robotu ile prostat bezinin sınırları ve buyukluğu belirlenir.
Biyopsi işlemi genel ya da lokal anestezi ile yapılır.
İşlem oncesi enfeksiyon riskini azaltmak icin antibiyotik verilir.
Biyopsi iğnesi robotik bir kol yardımıyla işaretlenmiş şupheli alanlara yonlendirilerek, hedeflenen alandan doku orneklemesi yapılır.
Aynı gun hasta taburcu edilir
Fuzyon Biyopsi Avantajları
Tumor riski taşıyan alanlardan minimal sapma ve hata payı ile ornekleme yapılır.
Tekrarlayan biyopsi gereksinimi azalır.
Standart biyopsinin aksine, mpMR’de kanser şuphesi taşıyan lezyonlardan doğrudan hedefe yonelik biyopsi yapılabilir.
Klinik olarak saldırgan tumorlere daha hızlı tanı konulmasını sağlar.
Ultrason ile goruntulenemeyen teknik olarak ornek alınması zor bolgelerden biyopsi almak daha kolaydır.

[h=2]İzmir Urolog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]