PROSTAT NEDİR ?
Prostat bezi, yaklaşık 3 cm yuksekliğinde, 4 cm genişliğinde ve 2 cm kalınlığında iri bir kestane buyukluğunde olup, erişkin bir erkek de yaklaşık 18-20 gr ağırlığındadır. Prostat, idrar torbasının (mesane) altında bulunur ve penis ucuna kadar devam eden idrar yolunun (uretra) ilk birkac santimetrelik kısmının etrafını sarar. Bazı salgıladığı salgılarla meni iceriğinin bir kısmını oluşturup, sperm hucrelerinin yumurtayı dolleme kapasitesini artırdığı bilinmektedir. 45-50 yaşlarına kadar prostat bezinin hacmi nispeten değişmeden kalır. Ancak 45-50 yaşından sonra prostat bezi buyumeye başlayarak, kimi erkeklerin korkulu ruyaları olmaya başlar.
PROSTAT BEZİ NEDEN ? BUYUR
Genc bir erkek de bir kestane buyukluğunde olan bu salgı bezi, yaşlılık da kimi zaman iri bir portakal buyukluğune ulaşıp, idrar yapma problemlerine, sık sık idrara cıkma, idrar kacırma ve sosyal yaşantıyı cekilmez hale nasıl oluyor da getirebiliyor. Biz urologlara başvuran, prostat buyumesi sorunu yaşayan hastaların sıklıkla sorduğu sorulardandır. 50 yaşından sonra prostat buyumesi ciddi derecede artar. Bunun sebebi kısaca, yaşlanmanın ve erkeklik hormonlarının prostat bezi uzerinde hucresel buyumeye neden olmasıdır. Nasıl ki, yaşlanınca saclarımız beyazlar, dokulur. Aynı şekilde yaşlanınca prostat buyumesi de, hemen hemen butun erkeklerde gorulen evrensel ve kacınılmaz bir durumdur. 60 yaşındaki erkeklerin %50’sinde, 85 yaşındaki erkeklerin %90’unda histolojik olarak prostat buyumesi vardır, ancak bunların yaklaşık yarısında şikayet yaratacak kadar sorun oluşturmuştur. 50 yaşın uzerindeki erkeklerin %20-25 ‘i yaşamları boyunca prostat icin bir operasyon girişimine maruz kalırlar. Artık gunumuzde insan omru 20 sene daha uzamıştır. Dolayısıyla erkeklerde de prostat hastalıkları bununla paralel olarak artmıştır.
PROSTAT BUYUMESİ İLE KANSERİN FARKI NEDİR ?
Yukarıda bahsettiğimiz uzere prostat buyumesi 50 yaş uzeri erkeklerin buyuk bir kısmında gelişmekte, ancak bunların bir kısmında şikayet derecesinde problemler oluşturmaktır. Prostat buyumelerin, buyuk coğunluğunu, bizim bening prostat hiperplazisi dediğimiz, iyi huylu prostat buyumeleri oluşturmaktır. Geri kalan bir kısmını ise prostat kanserleri oluşturur. Sonuc da ikisi de prostat buyumesi olarak kendini gosterir. Ancak kanserojen buyume, kuşkusuz daha tehlikeli sonuclara neden olmaktadır. Prostat kanseri orta yaş ve uzeri erkekleri etkileyen en yaygın kanserdir. Erkekler arasında en yaygın kanser olumlerinin ikinci sırasındadır. İyi huylu prostat buyumesi ile kanserojen buyumenin gerek, ilac tedavisi gerekse cerrahi tedavisi farklılık arz eder.
PROSTAT BUYUMESİNDE NE GİBİ ŞİKAYETLER OLUR ?
Ozellikle geceleri sık idrara cıkma
İdrar kacırma
İdrar akımında zayıflama
İdrardan kan gelmesi
Meniden kan gelmesi
Ani ve engellenemeyen idrara cıkma hissi
İdrar akımında sorunlar ve kesilmeler
İdrar kesesinin tam olarak boşaltılamaması
İdrar yapmak icin ıkınma ve zorlanma
İdrar yaparken ağrı veya yanma
HANGİ HASTALARA AMELİYAT GEREKİR ?
Aşağıda belirtilen durumlar da cerrahi operasyon gerekliliği mevcuttur.
İlac tedavisine rağmen anlamlı derecede şikayetleri gerilemeyenlere,
İdrar sondası olan hastalara,
Mesanede taşı olan,
Mesanede balonlaşma (divertikul) olanlara,
Mesanede 50 cc ve uzerinde idrar kalan hastalara,
Sık sık idrar yolu enfeksiyonu geciren hastalara
İYİ HUYLU PROSTAT BUYUMESİNDE, HANGİ AMELİYAT TEKNİĞİNİ TERCİH ETMELİYİM?
Hic şuphesiz, gunumuzde iyi huylu prostat buyumesi tedavisinde buyuk gelişmeler yaşanmıştır. Son 20 yılda teknolojinin hızla gelişmesine bağlı olarak da prostat cerrahisinde klasik TUR a alternatif olarak plazmakinetik ve lazer teknikleri sıklıkla uygulanır olmuştur. Gerek acık ameliyat gerekse kapalı operasyonlar da farklı enerji kaynakları ve tekniklerin artması bir olcude hastalar uzerinde hangi tercih benim icin uygundur ? sorusunu yaratmıştır. Tabiî ki burada secilecek ameliyat tekniği , hastanın mevcut durumuyla birlikte cerrahın o tekniğe yatkınlığıyla ortuşmelidir. Buyuk bir prostatın olması, mesanede buyuk bir taşın varlığı, mesanede buyuk bir balonlaşman da acık prostat cerrahisi uygundur. Kapalı (endoskopik) cerrahi secenek de hastanede kalış suresinin kısa olması, acık bir yaranın olmaması, hızlı bir şekilde gundelik yaşama donulmesi nedeniyle artık sıklıkla uygulanan bir teknik olmuştur. Endoskopik prostat cerrahisinde, dolma kalem genişliğinde, 30 cm uzunluğunda bir alet ile dış idrar kanalından prostat dokusuna girilerek, prostat dokularının kazınmasıdır. Klasik TUR da elektrokoter enerji kaynağı olarak kullanılmaktayken, plazma kinetikde plazma enerjisi, lazer de ise farklı tip de lazer enerjisi kullanılmaktadır. Aradaki fark enerji kaynakları yonundedir. Uygun hastalara uygun cerrahi yontemin secilmesi daha mantıklı gorunmektedir.
PROSTAT CERRAHİSİ VEYA İLAC TEDAVİSİ CİNSEL YAŞANTIMI BİTİRİR Mİ ?
Gerek iyi huylu prostat buyumesi, gerekse prostat kanseri tedavisi başlanacak hastaların en onemli kaygılarından biri olmaktadır. Aslında bu durumu prostat kanseri tedavisi alacaklarla, iyi huylu prostat buyumesi tedavisi alacakları ayırmakla yarar gormekteyiz. Prostat kanseri nedeniyle tamamen kanserden koruyucu ameliyat geciren ve sonrasında ek tedaviye ihtiyac duymayan hastalarda sinir koruyucu cerrahi teknik başarılı yapılmışsa sertleşme sorunu yaşamayabilirler. Ancak tabiî ki de meni artık gelmeyecektir. Ancak ek hormonal tedavi ve başka cerrahi işleme maruz kalınırsa sertleşme sorunu yaşamaları cok yuksektir. İyi huylu prostat buyumesinde ise gerek ilac gerekse cerrahi tedavi sonrasında kullanılan teknik ve durumla da alakalı olmak uzere cinsel yaşantısını devam ettirmede herhangi bir sorunla karşılaşmayacaklardır.
PROSTAT BUYUMESİ VE KANSERDEN KORUNMAK İCİN NE YAPMALIYIM?
Prostat hastalıkları nedeniyle uroloji polikliniğine başvuran hastaların buyuk bir kısmından, prostat hastalıklarından korunmak icin, ne yemem lazım, ne icmeliyim, idrarımı ayakta mı yapsam, oturarak mı yapsam diye bir cok sorularını hep duyarız. Oncelikle rutin kontrollerin cok onemli olduğunu belirtmek gerekir. Rutin idrar, kan, ultrasonografi, işeme testlerinin kontrollerini zamanında yaptırılması hepsinden onemlidir. Tabiî ki prostat sağlığı icin genetik ozelliklerin yani ailede prostat hastası ve prostat kanserinin varlığı, o bireyin bundan sonra prostat hastalıklarına yatkınlığı anlamında bize fikir vermektedir. Ailesinde prostat kanseri olan erkek bireylerin 40-45 yaşından itibaren 6 ayda bir uroloji kontrollerine gelmesi cok onem arz etmektedir. Prostat kanseri soyacekim gostermektedir. Bunun yanında hayvansal gıda tuketimin fazla olması, bitkisel gıdaların az tuketilmesi de yine prostat hastalıkları riskini artırmaktadır. Soya, domates, yeşil ve siyah cay, E vitamini, selenyum iceren antioksidan besinlerde prostat kanserinden koruyucudur.
GENC ERKEKLERDE PROSTAT HASTALIKLARI OLUR MU ?
Her ne kadar prostat buyumesi ve prostat hastalıkları genelde 50 yaş ve ustu erkeklerde gorulmekte ise de, 50 yaş altında erkeklerde de prostatit denilen prostat bezinin enflamatuar surecine bağlı hastalık gorulmektedir. Gerek mikrobik enfeksiyonlarına bağlı, gerekse herhangi bir mikrobik durum olmadan prostat bezinde şimik veya kimyasal reaksiyona bağlı gelişebilir. Sanki bir prostat buyumesi sorunu varmış gibi işeme sorunları, işeme yaparken yanmalar, meni gelince yanma, kasık, testis ve makata vuran ağrılarla kendini belli eden bir rahatsızlık durumudur. Hatta kronikleşen durumlarda ciddi anlamda hayat kalitesi ve cinsel yaşantısı olumsuz etkiler. Tetkiklerinin normal olması nedeniyle, tanısını koymak bir o kadar da zordur. Uzun sureli farklı ilac tedavileri gerekebilir. Sıklıkla da tedavinin uzaması ve sık ataklar yuzunden surekli hekim değiştirmek zorunda kalırlar. Zorlu, direncli vakalarda zaman zaman cerrahi tedaviye ihtiyac duyulabilir.











[h=2]Ankara Urolog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]