Guncel HPV aşıları, koruyucu ozellikte olup, rekombinan teknoloji ile uretilmektedir. Terapotik (iyileştirici) HPV aşıları uzerindeki gelişmeler devam etmekte olup, deneysel aşamadadır.
Gunumuzde, proflaktik(koruyucu) HPV aşıları hazırlanırken; virusun L1 geni, bir konak (maya veya bakulovirus) icerisine yerleştirilir ve boylece aşırı miktarda L1 proteini uretilir. Bu L1 proteinleri, virus benzeri partikul halini alır. Virus benzeri partikuller (VLP), şekil ve boyut acısından HPV’ye benzerler, fakat viral DNA icermedikleri icin enfeksiyoz(bulaşıcı) veya onkojenik(kanserojen) değildirler (1).
Piyasada uc ceşit HPV aşısı mevcuttur: ikili aşı (CervarixTM ) [HPV tip 16 ve 18 icin VLP icerir]; dortlu aşı (GardasilTM) [HPV tip 6, 11, 16 ve 18 icin VLP icerir] ve dokuzlu aşı (Gardasil-9TM) [HPV tip 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 ve 58 icin VLP icerir].
Uc HPV aşısı da, intramuskuler (kas icine) uygulanır. İkili aşı uygulamasında 9-14 yaş (14 dahil) grubunda 0 ve 6. aylarda 0.5 ml’lik 2 doz, 15 yaş ve uzerinde 0., 1. ve 6. aylarda 0,5 ml’lik 3 doz uygulaması soz konusudur fakat 9- 14 yaş grubunda aşının ikinci dozu ilk dozdan sonraki 5. aydan once uygulanmışsa, yaş grubuna bakılmaksızın ucuncu doz uygulanmalıdır (ikinci doz ilk dozdan sonraki 5 ila 13 ay arasında uygulanmalıdır). Dortlu aşı uygulamasında ise 9- 13 yaş arası bireylerde 0 ve 6. Aylarda 0.5 ml’lik 2 doz uygulanması onerilmektedir fakat aşının ikinci dozu ilk dozdan sonra, 6. aydan daha erken uygulanmışsa, ucuncu doz her zaman uygulanmalıdır. Bu yaş grubunda alternatif olarak dortlu aşı 3 doz olarak ta uygulanabilir (0., 2., 6. ayda), ikinci doz birinci dozdan en az 1 ay sonra, ucuncu doz ise ikinci dozdan en az 3 ay sonra uygulanmalıdır. 14 yaş ve uzeri bireylerde ise 0., 2. ve 6. aylarda 0,5 ml’lik 3 doz uygulaması soz konusudur. Dokuzlu aşının uygulanma dozu dortlu aşı ile aynı olup yaş grupları 9-14 yaş (14 yaş dahil) ve 15 yaş ve uzeri olarak farklılık gostermektedir. Tum dozlar tum aşılarda 1 yıl icinde uygulanmalıdır.
HPV, dunya genelinde, yılda 500.000 rahim ağzı (serviks) kanser vakasına ve 10 milyon yuksek dereceli servikal intraepitelyal neoplaziye (CIN 2, 3) yol acmaktadır (2, 3). Ayrıca HPV etkisiyle, her yıl 30 milyon kişide anogenital siğil geliştiği tahmin edilmektedir (3).
Anogenital siğillerin yaklaşık %90’ı, HPV tip 6 ve 11 enfeksiyonu sonucu oluşmaktadır. Dortlu HPV aşısının HPV tip 16 ve tip 18’in yanı sıra, HPV tip 6 ve tip 11’ e karşı etkin olması, siğiller icin %90 oranında potansiyel koruyuculuk oluşturmaktadır (4, 5). Bu alanda yapılmış FUTURE-I calışması, dortlu HPV aşısının HPV tip 6 ve 11’e bağlı oluşan siğillere karşı %100 etkin olduğunu gostermiştir (6).
Aşı oncesi servikal smear ve HPV enfeksiyonu- tip tayini gerekli değildir. Bircok ulkede aşı ulusal aşı programına dahil edilmiştir (7- 10). Haziran 2015 itibariyle dortlu aşı 132 ulkede onay alırken, Ocak 2016 verilerine gore 66 ulkenin ulusal bağışıklama programındadır (54 ulkede sadece bayanlara, 12 ulkede hem erkek hem de bayanlara uygulanmaktadır).
Diğer onemli bir husus ise aşıya bağlı yan etkilerdir. HPV aşısı 2006 yılından itibaren 200 milyondan fazla uygulanmıştır. Aşı yapılan grupta gorulen yan etkiler aşı yapılmayan grupla aynı oranlarda saptanmıştır. Sonuc olarak Dunya Sağlık Orgutu (WHO) 2016 yılında HPV aşılarının guvenilirliği konusunda bildiride bulunmuştur. Bu bildiride aşının ulusal aşı programlarına girmesi onerilmekte, aşının kullanımını engelleyecek guvenlik sorunu bulunmadığı ifade edilmektedir. Aşının uzun donem sonuclarında da yeni bir ciddi yan etki gorulmemiştir.
Amerika Obstetri ve Jinekoloji Derneği (ACOG) Haziran 2017 tarihli HPV aşılarıyla ilgili komite goruşunde şunları ifade etmiştir: 9- 26 yaş kadın ve erkeklerde aşılamayı onermekte, 16 yaş oncesi kadın ve erkeklerde 2 doz yeterli ( 2. doz 6-12 ay arası yapılmalı, 2 doz arası 5 aydan az ise 3. doz onerilir), anormal smear veya siğil hikayesi aşıya engel değil, allerjiler sorgulanmalı ve aşı sonrası ilk 15 dakika kişi gozlenmelidir.
Gebelikte aşı başlanmamalıdır, aşılamada ilk doz yapılıp gebe kalındıysa doğum sonrası “0” dan başlayıp 3 doz yapılmalıdır. Ayrıca 2 doz yapıldıysa 6. ay dozu icin gebelik sonrası emzirme donemine bırakılmalı ve bir yıl icinde yapılmalıdır. Emzirme doneminde guvenle başlanıp yapılabilir.
Kaynaklar
1)World Health Organization. The immunological basis for immunization series.Module 19: human papillomavirus infection. WHO, Department of Immunization, Vaccines and Biologicals; 2011.
2)Ferlay J, Bray F, Pisani P, Parkin DM. GLOBOCAN 2002: cancer incidence, mortality and prevalence worldwide. IARC Cancer Base No 5, version 2.0. IARC Press, 2004.
3) World Health Organization. Human papillomavirus infection and cervical cancer.
2004. www.who.int/vaccine_research/diseases/hpv/en/.
4) Wiley DJ, Douglas J, Beutner K, Cox T, Fife K, Moscicki AB, et al. External genital warts: diagnosis, treatment and prevention. Clin Infect Dis 2002; 35: 210- 224.
5) Von Krogh G. Management of anogenital warts (condylomata acuminata). Eur J Dermatol 2001; 11: 598- 604.
6) Garland SM, Hernandez-Avila M, Wheeler CM, Perez G, Harper DM, Leodolter S, et al. Quadrivalent vaccine against human papillomavirus to prevent anogenital diseases.N Engl J Med 2007; 356: 1928- 1943.
7) Donovan B, Franklin N, Guy R, Grulich AE, Regan DG, Ali H, et al. Quadrivalent human papillomavirus vaccination and trends in genital warts in Australia: analysis of national sentinel surveillance data. Lancet Infect Dis 2011; 11: 39–44.
8) Howell-Jones R, SoldanK, Wetten S, Mesher D, Williams T, Gill ON, Hughes G. Declining Genital Warts in YoungWomen in England Associated With HPV 16/18 Vaccination: An Ecological Study. J Infect Dis 2013; 208: 1397– 1403.
9) Sandø N, Kofoed K, Zachariae C, Fouchard J. A Reduced National Incidence of Anogenital Warts in Young Danish Men and Women after Introduction of a National Quadrivalent Human Papillomavirus Vaccination Programme for Young Women – An Ecological Study. Acta Derm Venereol 2014; 94: 288– 292.
10) Westra TA, Stirbu-Wagner I, Dorsman S, Tutuhatunewa ED, de Vrij EL, Nijman HW, et al. Inclusion of the benefits of enhanced crossprotection against cervical cancer and prevention of genital warts in the cost-effectiveness analysis of human papillomavirus vaccination in the Netherlands. BMC Infect Dis 2013; 13: 75.

[h=2]İstanbul Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]