Probiyotik kelimesi yunancada yaşam icin anlamına gelmektedir. Kelimenin anlamından belli olduğu gibi insan sağlığında buyuk oneme sahiptirler. Probiyotikler bulundukları konakcı icin yararlı olduğu duşunulen canlı mikroorganizmalardır. Probiyotikler genelde yoğurt, kefir, kımız, peynir, turşu ve benzeri fermente olmuş besinlerde aktif kultur olarak bulunabilir ya da eklenerek tuketilir. Aynı zamanda suplement olarak da gunumuzde bulunmaktadır. Her yoğurt, sanılanın aksine probiyotik değildir. Bir gıdanın probiyotik olabilmesi icin uygun canlı aktif kulturleri icermesi gereklidir. Aynı zamanda sindirim enzimlerinden etkilenmeden canlı olarark kalın bağırsağa kadar uluşabilmesi gerekmektedir. Probiyotiklerin eklendiği yoğurtların raf omurleri 3-6 hafta arasındadır, taze tuketilmesi onemlidir cunku canlı mikroorganizma iceriği zamanla azalabilir. En yoğun karşılaşılan turleri laktik asit bakterisi ve bifido bakterilerdir. Sağlıklı kişilerin bağırsak florasında probiyotik bakteriler belirli bir sayıda bulunur ancak gunluk yaşamın getirdiği; antibiyotik kullanımı, stres, sinirsel yorgunluk, dengesiz beslenme, fazla alkol alımı, hastalık ve bağırsak ameliyatları gibi sonuclar, bu bakterilerin azalmasına neden olur. Ozellikle bu durumlarda olanlar icin probiyotik urun kullanımı daha da onem kazanmaktadır.
Bu sağlığımıza yararlı mikroorganizmaların bir cok işlevi vardır. Bunlardan en onemlisi bize sağlıklı bir sindirim sistemi sağlamaktır ki bu durum tum fonksiyonlarımızı olumlu olarak etkilemektedir. Probiyotik bakteriler laktik asit, asetik asit, bakteriyosin gibi antimikrobiyal maddeler ureterek, bağırsaklarda istenmeyen mikroorganizmaların coğalma hızını kontrol ederler ve doğal floranın denge icinde bulunmasını sağlarlar. Probiyotikler barsak florasını patojen ve toksin ureten bakterileri engelleyerek dengelemektedir. Sağlıklı barsaklar sağlam bir immun sisteminde temelini oluşturabilir. Yapılan bir cok calışmada probiyotiklerin immun sistemi desteklediği ve mikrobiyal patojenlere karşı direnci arttırdıkları gorulmuştur. Probiyotiklerin ozellikle laktoz malabsorbsiyonunun giderilmesi ve akut ishallerin onlenmesinde cok etkili oldukları kanıtlanmıştır. Aynı zamanda rotavirus enfeksiyonları, antibiyotik ve kemoterapi nedenli ishallerin suresini, tekrarlama sıklıklarını azalttığı gosterilmiştir. Besin alerjileri ve atopik ekzama gibi bazı immunolojik bozuklukların iyileştirilmesinde etkili oldukları yine ulseratif kolit ve Chron hastalığı gibi inflamatuvar hastalıkların kontrolunde bazı olumlu etkileri ceşitli calışmalarda ortaya konumuştur. Hayvanlar uzerinde yapılan araştırmalarda kolesterol seviyelerini duşurduğu gozlemler arasındadır. Suren bilimsel araştırmalar farklı probiyotik turlerinin gelecekte inflamatuvar ve immunolojik hastalıkların tedavisi, alerjilerin onlenmesi, kanserden korunmada, immun sistemin guclendirilmesi hatta respirator hastalıkların tedavilerinde yardımcı olabileceği konusunda umut vermektedir. Probiyotiklerin bir diğer işlevi ise vitamin ve minerallerin emilimini arttırmaktır. Ozellikle pridoksin, biotin, folik asit ve patotenik asit gibi B grubu vitaminlerinde sentesizini arttırırlar.
Probiyotiklerin olumlu etkilerini gormek icin duzenli tuketilmesi gerekmektedir. Gunde 1 porsiyon probiyotik urun tuketimi bu olumlu etkiyi gorebilmek icin yeterli olacaktır. Probiyotiklerin bağırsaklarımızdaki gelişimlerini ve aktifliklerini koruyabilmek icin onların da uygun besinlere ihtiyacları vardır. Bu besinler prebiyotikler olarak adlandırılır. Prebiyotiklerin sindirim sistemimiz tarafından sindirilemeyen gıdalardır ve coğunluğunu karbonhidratlar oluşturmaktadır. Probiyotik ve prebiyotiklerin birarada bulundukları besinler ise sinbiyotikler olarak adlandırılmaktadır. Tum bu potansiyel faydaları goz onunde bulundurunca; surekli olarak tuketemiyorsak bile en azından her yıl belirli donemlerde, birkac haftalık duzenli probiyotik gıda tuketiminin sağlığımızı cok olumlu etkileyeceğini soyeleyebilirim.

[h=2]İzmir Diyetisyen uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]