Premenstrual sendromPremenstruel sendrom; adet gormeden onceki donemde yaşanan sinirlilik, gerginlik, duygusal labilite, depresyon, baş ağrısı, goğus gerginliği ve karında gaz şikayeti gibi bir cok yakınmayı icine alan ve yaşam kalitesini etkileyen bir durumdur.
Yani PMS tanısının konabilmesi icin adet oncesi donemde gorulen şikayetlerin normal yaşam aktivitesinde değişikliklere neden olması gerekmektedir.
Şikayetler tipik olarak; adet periyodunun "luteal faz"ı sonlarında, yani adetten onceki yaklaşık 5-7 gunluk donemde başlar, adetten hemen once şiddetlenir ve adetle birlikte kaybolur.
Bu sendromun nedeni henuz tam olarak bilinmemekle birlikte adet periyodu boyunca kan dolaşımındaki hormonlardaki değişikliklere bağlanmaktadır.
PMSde tanı icin en guvenilir yol, 2-3 ay sure ile şikayetleri kaydetmek ve şiddetlerini skorlamaktır. Şikayetler fiziksel ve ruhsal olarak ayrılmalı ve ne zaman başlayıp ne zaman bittiği duzenli şekil de kaydedilmelidir. Tanı icin objektif kriter veya testler maalesef mevcut değildir.
Premenstruel sendromu olan kadınların yakınmaları farklılıklar gosterir. Bir kadında sinirlilik belirginken bir diğerinde goğuslerde gerginlik ve ağrı hissi ana şikayet konusu olabilir. Benzer şekilde aynı kadında, her adet oncesi donemindeki yakınmalar da değişebilir.
Yine, PMSde gorulen şikayetler değişik kulturlerde değişik şekillerde olabilir. Orneğin; uzak doğulu kadınlarda en sık ağrı şikayetleri olurken, gelişmiş batı toplumlarında depresyon en sık karşılaşılan bulgudur.
Kişinin sosyal yaşamını olumsuz etkileyen ve her ay gorulen yakınmalar kadının kendine olan guvenini yitirmesine bile neden olabilir.
Adet oncesi donemde pek cok şikayet (semptom) oluşabilir. En sık olarak:
. Baş ağrısı ve migren atakları
. Bulantı, kusma
. Depresyon
. Duygusal labilite (kırılganlık)
. Hafıza kaybı (amnezi)
. Kolay ofkelenme, sinirlilik (anksiyete)
. Ajitasyon (Etrafa sataşma)
. İntihar (suisid) ve suc işlemeye eğilim
. Konsantrasyon gucluğu
. Uykusuzluk
. Carpıntı
. Denge dozuklukları
. Eklem ağrıları (artralji)
. Karında şişkinlik (distansiyon)
. Goğuslerde şişme ve ağrı (mastalji)
. Halsizlik
. Kabızlık (konstipasyon)
. Kasıklarda ağrı (pelvik ağrı)
. Kilo alma (vucutta sıvı tutulumuna bağlı)
. İştah artması (blumia) veya azalması (anoreksia)
. Odem ve şişkinlikler
. Sıcak basmaları
. Ses ve kokulara hassasiyet
. Sırt ve bel ağrıları
. Ciltte yağlanma ve sivilcelenme (akne)
şikayetleri gorulmektedir.

Tedavi ve Korunma Yolları
Permenstruel sendromun nedeni tam bilinmediğinden kesin olarak tedavisi de yoktur.
Tedavide bir cok yontem kullanılmakta olup, temel prensip ovulasyonu (yumurtlama olayını) baskılayarak, kanda oluşan hormon değişikliklerini ayarlamaktır. Bu amacla en cok doğum kontrol hapları kullanılmaktadır.
Ayrıca, tedavi şekli baskın olan semptomuna yonelik olmalıdır. Orneğin; vucutta sıvı toplanması ve şişme şikayeti varsa hafif etkili bir idrar sokturucu bu donemde alınırken, yine bu donemde tuz ve sıvı alımı kısıtlanmalıdır.
Beslenmede; az az ve sık sık yemek, ozellikle adet oncesi donemlerde şeker, kırmızı et, alkol, kafein (kahve, cikulata, kola gibi) ve donmuş yağ tuketiminin azaltılması ile yeşil sebze, meyve ve bakliyat tuketiminin arttırılmasına ağırlık verilmesi onemlidir.
Baş, bel, bacak veya kasık ağrısının on plana cıktığı durumlarda naproksen, ibuprofen, mefanamik asit gibi ağrı kesiciler kullanılabilir. Ancak Salisilik asit (aspirin), adet kanamasını arttırabileceği icin bu donemlerde alınmamalıdır.
Son yıllarda tıbbi literature gecen ve kendi deneyimlerimizle de tedavide oldukca yararlı olan "Evening Primrose Oil" isimli bitkisel kokenli ilacların kullanımı da artmaktadır.

[h=2]İstanbul Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]