"Doktor bana duruş bozukluğun var dedi.", "Omurgamda eğrilik varmış.", "Kambur durduğum icin ağrım oluyormuş.", "Duruşumu nasıl duzeltebilirim?"...
Gunumuzde, gerek doktorların soylemleri, gerek medikal urunler ve sportif reklamlar duruş bozukluklarına vurgu yapmakta, herkesin dik ve ideal bir duruşa sahip olması gerekliliğini savunmaktalar. Peki neye dayanarak?
Postur ( vucut duruşu), vucudumuzun uzay boşluğundaki duruş pozisyonudur.
Posturun kontrolu, kas iskelet sistemi, sinir sistemi, gorme duyusu, vestibuler sistem gibi anatomik yapılar ve sistemlerin birbiriyle ortak calışmasıyla sağlanır.
Posturun bozulması genellikle bu sistemlerin işleyişindeki değişikliklere veya problemlere bağlanmaktadır.
Vucut duruşumuzun baş, omurga, kollar ve bacakların duz bir eksenden cok uzaklaşmadan tanımlanmış belirli bir dizilimde olması "ideal postur" kavramını oluştururken, başımızın one eğik duruyor oluşu, sırtımızın kambur duruyor oluşu veya belimizin aşırı cukur, duz veya kambur duruyor oluşu gibi duz eksenden uzaklaşma durumları "kotu veya bozuk postur" kavramını oluşturmaktadır.
Genellikle de kas iskelet sistemi problemleri ve ağrı bu bozulmuş veya kotu posturle ilişkilendirilmektedir.
Diyelim ki, bel, boyun, sırt ağrısı veya omuz ağrısı şikayetiyle doktora başvurdunuz. Sizi değerlendirirlerken ideal posturden sapmaları da tespit ederler, ağrı ve şikayetlerinizin nedenini de genellikle bozulmuş olan posturunuze bağlı olduğunu soylerler.
Gercekten posturunuzdeki değişiklikler ve asimetriler ağrılarınızın nedeni olabilir mi?
Bu konuda yapılmış 44 calışmadan yola cıkarak postur değişikliklerinin ağrı ile ilişkili olmadığı sonucuna varılmıştır. Hatta bu yazı icin konumuzun dışında olsa da, bel ağrısı oluşumunun egzersiz, iş memnuniyeti, eğitim seviyesi, stres, sigara gibi faktorlerden daha fazla etkilendiği sonucuna varılmıştır.
Postur bozuklukları neden olur? Kotu postur vucut dokularına zarar verir mi?
Posturun ideal duruşun dışında şekillenerek anatomik bozukluklara yol actığı duşunulur. Her insan psikososyal yaşantısı, alışkanlıkları, genetiği, beslenmesi gibi durumlar cercevesinde kendine ozgudur. Dolayısıyla insanların anatomik yapıları da kendine ozgu şekillenmektedir. Orneğin, kadavra incelemelerinden anlaşılmaktadır ki, her insanın kemik şekli ve bicimi farklılıklar gosterir. Bir butun olarak bu farklılıklar bir araya gelerek kişiye ozgu bir posturun zamanla şekillenmesine yol acarlar. Yukarıda da bahsettiğim gibi, kişiye ozgu postur, ideal postur değilse bile ağrı ile ilişkilendirilemez. Ağrı, komplekstir ve her zaman doku değişikliğine veya doku hasarına bağlı gelişmez.
Bu bilgiler doğrultusunda ağrıya sebep olarak posturu suclamak, ideal postur kavramına ulaşmaya calışmak ve bu konuda endişelenmek yersiz gorunuyor. Yine de aklımıza şoyle bir soru gelebilir?
Vucut duruşumuzun ve hareketlerimiz anındaki vucut parcalarımızın diziliminin nasıl olduğu tamamen onemsiz midir?
Tamamen onemsizdir demek doğru değildir. Gunluk aktivitelerimizde, oturma pozisyonumuz veya ayakta duruşumuzdaki mekanik streslere karşı, posturumuzun durumuna gore, dokularımız adapte olmuştur ve bir sorun oluşturmamaktadır. Fakat şiddetli bir egzersiz veya ağır bir yuk kaldırmak gibi durumlar dokularımızda daha fazla mekanik stres oluşturmaktadır ve dokularımızın bu yuklenmelere adaptasyonu bazen mumkun olamamaktadır. Bu tarz fiziksel aktiviteler veya sportif faaliyetler sırasında vucut parcalarının dizilimini iyi ayarlamalıyız ve yuklenmeleri dereceli olarak arttırarak dokularının yeni yuklenme şekline ve miktarına adaptasyonunu sağlamalıyız.
Sonuc olarak ayaktaki veya oturuş pozisyonumuzdaki postururumuzun ağrı ve aktivitelerimiz acısından aslında cok onemi yoktur. Onemli olan hareketliliğimizin kaliteli, rahat ve devamlı olmasını sağlamaktır.
"İdeal postur, herkesin kendine ozgu olanıdır."
Cetin DEMİRCAN
Fizyoterapist/Osteopat
Kaynaklar:
https://doi.org/10.1016/j.math.2016.07.008
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19028253
https://doi.org/10.23750/abm.v88i1.5309
Melzack, Katz (2012) Pain. Wiley Interdisciplinary Reviews: Cognitive Science Volume 4, Issue 1, pages 1–15

[h=2]Antalya Fizyoterapist uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]