Polikistik over sendromu ( pcos)Polikistik Over Sendromu sık gorulebilen bir durum. Yumurtalıklarda cok sayıda kucuk kistler var. Bu kistlerin cokluğu veya kistlerin salgıladığı hormonlara olan duyarlılık kişideki problemlerin/ belitilerin boyutunu belirler. Bu kistlerin kanserle ilişkisinin olmadığı da bilinmeli.
Problemleri dort başlıkta inceliyebiliriz:
1- Vucutta normalden fazla tuylenme veya cilt problemlerinin olması.
2- Normaden fazla kilolu olma veya kilo almaya eğilim .
3- Adet duzensizlikleri .
4- İstendiğinde hemen gebe kalamama veya gecikerek gebe kalma durumu.
Polikistik overi olan bir kişide bu problemlerin gorulebilirliği acısından cok sayıda olasılık var. Orneğin bu problemlerin hepsi de gorulebilir veya polikistik overi olmasına rağmen bu problemlerden hic biri gorulmeyebilir. Bazen bir problem gorulurken bir diğer problem ortaya cıkmayabilir veya iki problem gorulurken diğer iki problem ortaya cıkmayabilir.
Poliktik Overe bağlı belirtilerin zamana bağlı ortaya cıkması da değişkenlik gosterebilir. Polikistik overi olmasına rağmen gecmişte ortaya cıkmamış belirtiler bugun veya gelecekte karşımıza cıkabilir. Bugun var olan sorunlar, kistler devam etmesine rağmen gelecek te karşımıza cıkmayabilir.
Polikistik overle ilgili iki onemli değerlendirmemiz var:
1- Polikistik overi olan kişide problemler ortaya cıkarsa bu duruma polikistik over sendromu diyoruz.
2- Herhangi bir belirti olmadan bu kistlerin var olabileceğini bilmemiz gerekir. Bu durumda kişinin polikistik overi vardır ancak polikistik over sendromu yoktur başka bir anlatımla kişinin polikistik overle ilgili şikayetleri yoktur.
Polikistik overi olup herhangi bir şikayeti olmayan kişiye genellikle tedavi vermiyoruz ve belli aralıklarla takip etmeyi oneriyoruz. Ancak polikistik overin gelecekte karşımıza cıkaracağı riskleri ongorerek bazen şikayetler olmadan da tedavi verebiliyoruz.
Polikistik over sendromunda belirtiler olmasına rağmen de her zaman tedavi onermiyebiliyoruz. Ancak şikayetler varsa ve kişi bu şikayetleri icin destek istiyorsa bu durumda tedavi vermeliyiz.
Tedavi oncesi kişinin kilosunun olculmesi, hormonlarına, karaciğer enzimlerine , kan değerlerine bakılması onemlidir. Ayrıca kişide , diabet, guatr damar hastalıkları gibi sistemik hastalıkların olup olmadığı bilinmelidir.
Tedavi oncesi kişi şunları bilmelidir:
1- Tedavi uzun sureli olabilir.
2- Tedavi kesildikten belirsiz bir sure sonra şikayetler tekrar başlayabilir.
3- Tedavide kullanılan ilacların yan etkisi olabilir veya kişi ilaclara uyum sağlama konusunda sorun yaşayabilir.
4- İlaclar kullanıldığı sure icinde dahi tum şikayetleri duzelmeyebilir .
5- Bir ilac tum problemler icin aynı anda yararlı olmayabilir. Orneğin tuylenmesi olan ve aynı zamanda gebe kalamıyan bir kişide tuylenmeye iyi gelen ilaclar , gebe kalmasını ilac kullandığı sure icinde engel olabilir. Boyle bir durumda onceliğe gore tedavi planlıyoruz. Gebe kalma oncelikliyse once gebeliği sağlayacak ilaclar veriyor, gebelik oluştuktan ve emzirme donemi bittikten sonra tuylenme tedavisine başlayabiliyoruz. Buna benzer bir cok tedavi seceneğini hastayla birlikte kararlaştırarak oluşturabiliyoruz.
Aslında mumkun olsa en iyi tedavi kistlerin yok edilebilmesidir. Ancak bugun icin tum kucuk kistleri uzun sureli yok edebilecek tedavi veya ameliyat yok. Bu kistlerin yaklaşık 50 yaşına veya menopoza dek surebileceği bilinmelidir. Bu anlamda şikayetlerinde bu doneme kadar değişkenlik gostererek devam edebileceği de bilinmelidir.
Kistleri yok edemediğimiz icin polikistik over sendromlu kişide problem neyse ona yonelik tedaviler veriyoruz. Diğer problemlerle birlikte obesite de varsa ilac tedavisinin yanında mutlaka obesiteyi duzeltmeye calışıyoruz. Cunku polikistik overin obesiteyi artırdığı , obesiteninde polikistik over problemlerini artırdığını biliyoruz. Burda bir kısır dongu yaşanabiliyor. Kistleri yok edemediğimizden dolayı bu kısır donguyu kırmamızın tek yolu obesiteyi yok etmektir. Obesite mucadelesinin yanında kişideki problem neyse onun da tedavisini veriyoruz. Adet duzensizliği varsa; adet duzenleyici ilaclar veriyoruz. Tuylenme varsa tuylenmeyi geciren ilaclar veriyoruz. Ayrıca epilasyonuda uygun kişilerde tedavisiye ek olarak oneriyoruz.
Polikistik over ile ilgili şikayetlerde bazı doğum kontrol hapları en onemli tedavilerimizden biridir. Doğum kontrol hapları kistleri yok etmemekle birlikte bu kistlerin hormonal etkisini baskılayabilmektedir. Bu durumda ozellikle tuylenme ve adet duzensizliklerine iyi gelebilmektedir. Ancak bazı kişilerde iştah acıp kiloya neden olabilmesi kullanımını sınırlandırmaktadır. Polikistik overi olupta gebe kalmak istiyen birine doğum kontrol habı vermiyoruz. Ancak bazı durumlarda kistlerin hormonal etkisini baskılamak icin 3-6 ay gibi bir sure doğum kontrol habı verip ardından doğum kontrol habını kesince birkac aylığına gebe kalma olasılığını artırabiliyoruz.
Kistlerin ameliyatla alınma durumu sıklıkla karşılaştığımız bir soru. Bu kistlerin bir kısmı laporoskopik ameliyatla eritilebiliyor. Ancak yaklaşık bir yıl icinde eritilenlerin yerine yenilerinin gelmesi bu yontemin sıklıkla kullanılmasının onundeki engel olarak duruyor. Bu nedenle bu ameliyatı gerekmedikce tercih etmiyoruz. Ancak polikistik overi olupta uzun sure gebe kalamayan bazı kişilerde diğer tedavilere de cevap alamıyorsak bu ameliyatı tercih edebiliyoruz. Cunku ameliyatı takip eden bir yıl icinde gebelik olasılığının arttığını biliyoruz.
Polikistik overin hipertansiyon gibi diyabet gibi uzun sureli bir problem olduğu bilinmeli, şikayetler olsun olmasın belli aralıklarla takip gerektiği unutulmamalıdır.

[h=2]Antalya Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]