Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, İngiltere merkezli Financial Times'a konuştu.
Bakan Nebati, Financial Times gazetesine verdiği roportajda, "net hata noksan" kalemindeki rakamların gecici olduğunu belirterek, "Turkiye gecen yıl da neredeyse yılın yarısına kadar duzeltmelerle doğru hale geldi. Bu rakamlar da onumuzdeki yıla girdiğimizde bir miktar duzelecek" diye konuştu.
Turkiye'nin ciddi bir turizm geliri olduğuna dikkati ceken Nebati, ulkeye para girişinin artan turizm gelirinden kaynaklandığını dile getirdi.
Nebati, Turkiye'nin bir merkez haline geldiğine işaret ederek, "Rusya-Ukrayna Savaşı'ndan sonra Rusya'dan gelen turist sayısının herkes duşeceğini beklerken, bu sayı arttı. Bu turistler, finansal sistemi kullanmadıkları icin daha cok harcamalarını nakit yapıyor. Diğer ulkelerden de ciddi girişler var. Etrafımız savaş, Suriye'de var, Irak'taki, Rusya'daki, Ukrayna'daki durum malum. Bunlardan kaynaklı bir miktar girişler var" ifadelerini kullandı.
Turkiye'nin uluslararası finans sisteminde dikkatli hareket eden ve burada gedikler acacak davranış sergilemeyen bir ulke olduğunu vurgulayan Nebati, şunları kaydetti:
"Bununla ilgili gerek ic, gerekse de dışarıdaki muhalif unsurlar, Turkiye uzerinde bir baskı olsun diye, 'net hata noksan'da yer alan paranın nereden geldiğine ilişkin bilerek soru işaretleri oluşturmakta. Ozellikle de secime giderken cari acığın finansmanını gercekleştirmenin getirmiş olduğu rahatlığı bize yaşatmak istemiyorlar. Bu konuda cok dikkatliyiz, hassasız. Ulkemizin dunyanın onemli bir ulkesi olduğunu, onemli bir finans merkezine donuşmesi icin gayret eden bir yapıya sahip olduğumuzun bilinciyle cok dikkat ediyoruz. Bize hep legal yollardan geliyor. Batı 'Bu para nereden geliyor?' diye sorguluyor ama 'MİR odeme sistemini yasaklarsanız, turizm amacıyla gelmiş olan kişi parayı neyle harcayacak?' Bunu sorgulamıyor. Nakit harcayacak o kadar acık bir şey. Kendileri yapıyor, sonra da kendileri sorguluyor."
"TCMB REZERVLERİ DAHA DA İLERLEYECEK SEVİYEDE"
Nebati, cari acıkta sene başındaki hedeflerle oluşan farkın, petrol ve doğalgaz fiyatlarındaki artıştan kaynaklandığına değinerek, 2020 yılında 28, 2021'de 51 milyar dolarlık enerji ithalatı yapıldığını, şu anki gidişata gore de bu rakamın 100 milyar doları aşacağını anlattı.
Odemeler dengesinin sağlanması ve cari acığın karşılanmasının nasıl olacağı sorularının ortaya cıktığını belirten Nebati, "Turkiye'de ilk 7 ayda 32 milyar dolarlık cari acığı finanse ettik. Bunun bir kısmı net hata ve noksan, bir kısmını doğrudan satışlarla, turizm gelirleriyle kapatıyoruz. Yani onumuzdeki kalan 5 ay icin ongorulen yaklaşık 18 milyar dolarlık bir cari acık. Bunun finansmanını da gerek net hata noksan ile gerekse turizm gelirleriyle ve ihracatımızdaki ivmenin devam etmesiyle karşılarız, bir sorunumuz yok" değerlendirmesinde bulundu.
Nebati, kur korumalı mevduat hesabıyla ulkenin cok onemli bir potansiyelini harekete gecirdiklerine dikkati cekerek, boylelikle dolarize olmuş bir toplumun parasının sistemden cekildiğini, Turkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) rezervlerinin bu yıl 116 milyar dolarlara cıktığını ve daha da ilerleyecek hale geldiğini ifade etti.
Doviz ihtiyacını iceriden de karşıladıklarını belirten Bakan Nebati, son 3 ayda doğalgaz fiyatlarındaki artıştan dolayı devasa doviz tuketen BOTAŞ'ın bile piyasadan bu ihtiyacı gidermeye başladığını, dolayısıyla TCMB rezervlerine baskının soz konusu olmadığını vurguladı.
Nebati, doğalgaz ve petrolde beklenen yuksek fiyatlara rağmen artışın sınırlı olduğuna işaret ederek, "Biz kotu senaryoya ilişkin cari acığı nasıl kapatacağımıza ilişkin de planımızı yaptık. Dolayısıyla onumuzdeki yıl da herhangi bir sorunla karşı karşıya kalmayacağız" ifadelerini kullandı.
"TURKİYE RAHAT BORCLANIYOR"
Dunyada ozellikle gelişen ulkeler acısından piyasanın daraldığını dile getiren Nebati, Turkiye'nin rahat bir şekilde borclanabildiğini vurguladı.
Nebati, ulkelerin paralarını depo edebilecekleri yer arayışında olduğuna işaret ederek, şu değerlendirmede bulundu:
"Bunların icerisinde en guvenilir ulkelerin başında da Turkiye geliyor. Cunku Turkiye'nin ozellikle Rusya-Ukrayna savaşında ortaya koymuş olduğu performans, tahıl koridorunu cozmuş olması, savaşın tarafları arasında bir denge politikası yuruterek barışın tesis edilmesi icin gayret gostermesini dunya anlıyor. Dolayısıyla da gerek Avrupa, gerek Arap ulkeleri, gerekse de farklı ulkelerden ulkemize bir akış olacağı cok acık, beklentilerimiz var."
Bu beklentiler gercekleştiğinde TCMB rezerv değişimlerinin de goruleceğini ifade eden Nebati, şoyle devam etti:
"Bu yaz, gerek turizm, gerek uretim, gerekse ihracat acısından iyi bir sezon gecirdik. Tarım konusunda da cok iyi bir sezondu, tam bir verim patlaması oldu. Ciftciye de cok iyi fiyat verdiğimiz icin şu anda işlenmeyen topraklar bile işlenmeye başladı. Bu cok onemli. Biz finansal olarak da bunları destekliyoruz gerek GES'lerle, gerek sulama sistemlerinin geliştirilmesiyle ilgili. Cok iyi bir sezon gecirdiğimiz icin onumuzdeki sureci cok daha rahat gecireceğimizi biliyorum."
"DOĞALGAZ İLE İLGİLİ PAZARLIKLAR YAPACAĞIZ"
Akkuyu Nukleer Santrali'nde sozleşmedeki hedeflerin gercekleştirilmesi icin adımların atıldığını soyleyen Nebati, bu surecin aksamadan yonetilebilmesi adına kaynakların zamanında gelmesi gerektiğini anlattı.
Nebati, Rusya'ya karşı Batılı ulkelerin tutumu nedeniyle Turkiye uzerinde baskı oluşturmak isteyenlerin, bu paranın nerelerde kullanılacağını sorguladığını belirterek, "Ticari sırra girdiği icin rakamları vermekten kacınıyorum. Ama biz Turkiye'ye gelen her miktarın mutlak surette amacına uygun bir şekilde kullanılması noktasında cok netiz. Yani Turkiye'ye Akkuyu Nukleer Santrali'nin inşası icin giren parayı, Turkiye'deki Akkuyu inşasının yapımı icin harcadık" dedi.
Turkiye'nin Gazprom şirketinden doğalgaz icin indirim ya da erteleme talep edip etmediğine ilişkin soru uzerine Nebati, şunları kaydetti:
"BOTAŞ ve ilgili birimler calışıyorlar zaten. Bu, biraz ajite ediliyor. Her ulke bir malı aldığı zaman bunun pazarlığını yapar. Biz pazarlığımızı İran ve Azerbaycan ile de yapıyoruz. Turkiye'nin Rusya ile bir anlaşma yoluna gitmesi, indirim talep etmesi ya da fiyatların bu kadar yukseldiği bir donemde belli surelerle erteleme istemesi kadar doğal bir şey olamaz. Bunun problem haline donuşturulmesi bir problem aslında. Biz doğal gazımızın 3'te 1'ini zaten Rusya'dan karşılıyoruz. Bizim oradaki her 1000 dolarlık maliyet azalması benim ulke butceme, cari acığımın finansmanına bir katkı sağlıyor. Onun icin de bu pazarlıkları yapacağız, yapmaya devam edeceğiz."
- Paylaş