PerimenopozPerimenopoz, menopoza geciş surecidir. Menopoza kadar suren iki ile sekiz yılı kapsayan bir donemdir. Artık ureme doneminizin sona erdiğini gosteren yaşlanmanın doğal bir parcasıdır. Bu donemde, ureme hormonları olan ostrojen ve progesteronun duzeyleri inişli ve cıkışlı olur. Adet kanamalarınız duzensiz olmaya başlar. Yumurtalama olmadan adet kanamaları olur. Perimenopoz başladığı zaman ne kadar sureceği değişiklik gosterir. Menopozun yaklaştığını adet duzensizliği gibi bir takım işaretlerden anlayabilirsiniz. Bu bazen kırklı yaşlarda olur, bazen de otuzlu yaşların ortalarında olur.
Belirtileri Nelerdir
Perimenopoz, vucudunuzda az veya cok miktarda değişikliğe yol acacaktır. Bunlardan bazıları şoyledir;
- Adet duzeninde bozukluk : Adet kanamalarının arası uzayabilir veya kısalabilir. Hatta bazen bir kanamayı atlayabilir. Yumurtlama da duzensiz olduğu icin, progesteron da daha az salınır ve bu da adet donemini uzatır.
- Sıcak basmaları ve uyku sorunları : Perimenopoz donemindeki kadınların %75 ile %85 i sıcak basmalarından şikayet eder. Ancak bunun şiddeti, sıklığı ve suresi kişiden kişiye değişir. Uyku sorunları da genelde sıcak basmasına veya gece terlemelerine bağlıdır. Fakat bazen bunlar olmadan da uyku sorunu olabilir.
- Duygusal durumda değişiklik : Bazı kadınlar perimenopoz doneminde daha hassaslaşır hatta depresyona bile girebilirler. Bunun nedeni hormonal değişiklere bağlı olabilir, ancak daha cok uyku sorunlarına veya menopozun diğer bulgularına bağlıdır.
- Vajina ve mesane sorunları : Ostrojen seviyeleri iyice duştuğu zaman vajinal dokunun ıslaklığı ve elastikliği kaybolur. Bu da cinsel ilişki sırasında ağrı hissedilmesine yol acar. Duşuk ostrojen seviyesi idrar ve vajinal enfeksiyonlara hassasiyeti de artırır. Kas gucundeki zayıflama idrar tutamama sorununa ilave olabilir.
- Uremede azalma : Yumurtalama duzensiz olduğu icin dollenmede de sıkıntı olacaktır. Ancak adet kanamanız olduğu surece gebelik ihtimalinin devam ettiğini unutmayın. 12 ay boyunca adet kanamanız olmayana kadar doğum kontrolu yapmanız gereklidir.
- Cinsel fonksiyonlarda değişiklik : Perimenopoz sırasında cinsel istekte değişiklikler gorulebilir. Fakat menopozdan once cinsel ilişki sorunu olmayan kadınlardın coğunda fazla sorun yaşanmaz.
- Kemik yoğunluğunda azalma : Ostrojen seviyesinin azalmasına bağlı olarak kemik yoğunluğunda azalma meydana gelir. Bu da osteoporoz riskini artırır.
- Kolesterol duzeyinde değişiklik : Ostrojen seviyesindeki duşmeye bağlı olarak kan kolesterol duzeyi yukselir. Kotu kolesterolde artma, iyi kolesterolde azalma olur. Bu da kalp hastalıkları acısından riskin artmasına neden olur.
Neden Olur
Menopoza geciş sırasında vucudunuzda ostrojen ve progesteron duzeylerinde dalgalanmalar olur. Bu dalgalanmalar da perimenopoz sırasında, vucudunuzda olan değişikliklerden sorumludur.
Risk Faktorleri Nelerdir
Menopoz, kadının hayatında normal bir donemdir. Fakat bazı kadınlarda diğer kadınlara gore daha erken donemde başlayabilir. Orneğin, sigara icen kadınlarda menopoz, icmeyenlere gore bir iki sene daha erken başlar. Ayrıca genetik faktorler de menopozun erken başlamasında rol oynar. Tartışmalı olmakla beraber menopozun erken başlamasına neden olan diğer faktorler şoyledir;
Aile hikayesi : Genelde kadınlar menopoza, anne ve kızkardeşlerinin menopoza girdiği yaşlarda girme eğilimindedirler.
Hic cocuk doğurmamış olmak : Bazı calışmalar, cocuk doğurmamış kadınların daha erken menopoza girdiğini gostermektedir.
Kalp hastalıkları : Yapılan son calışmalar kalp hastalarının daha erken menopoza girdiğini gosteriyor. Ancak bunu kesin olarak soyleyebilmek icin daha fazla araştırmaya ihtiyac vardır.
Cocukluk doneminde kanser tedavisi gormuş olmak : Cocukken kanser nedeniyle kemoterapi veya kasık bolgesine radyoterapi almış olmak erken menopoza neden olabilir.
Rahmin alınmış olması : Yumurtalıkların alınmadan sadece rahmin alınmış olması menopoza neden olmaz. Her ne kadar adet kanaması olmasa da yumurtalıklardan halen yumurtalama devam eder. Fakat yine de bu tur bir ameliyat gecirmiş olmak, ortalamaya gore daha erken menopoza girmeye neden olur.
Ayrıca bazı tıbbi nedenlerden dolayı menopoz başlayabilir : Orneğin, rahmin ve yumurtalıkların her ikisinin birden alınması durumu ve kemoterapi ve/veya radyoterapi tedavilerinin yapılmış olması gibi nedenler menopoza girmeye neden olur. Ameliyatla yumurtalıkların alınmasından sonra perimenopozal donem olmadan menopoza girilir. Adet kanamalarınız hemen biter ve sıcak basmaları ve diğer şikayetler başlar. Kanser tedavisinden sonra ise, bazen yumurtalıklar calışmaya başlar. Bazen de tamamen zarar gordukleri icin menopoz donemine girer.
Doktora Ne Zaman Gitmeli
Bazı kadınlar perimenopozal şikayetleri icin doktora gider, bazıları ise bu değişikliklere tahammul gosterir yada zaten cok fazla şikayeti yoktur. Şikayetler tedricen arttığı icin ilk başlangıc kısmı dikkatinizi cekmeyebilir. Ancak artık bu şikayetler sizin hayatınızı cok etkiliyorsa doktorunuza gorunmenin zamanı gelmiş demektir.
Teşhis Nasıl Konur
Perimenopoz, bir geciş donemi olduğu icin tek bir test ile bunun teşhisini koymak mumkun değildir. Pek cok faktor gozonune alınacaktır. Yaş, adet durumu ve vucudunuzdaki bir takım değişiklikler ile şikayetler değerlendirilicektir. Bazen hormon duzeylerine de bakılabilir.
Nelere Yol Acabilir
Duzensiz adet kanamaları, perimenopozun belirtisidir. Ancak coğu zaman bu normal bir durumdur ve araştırmayı gerektirmez. Ancak aşağıdaki durumlarda doktorunuza başvurmanız gereklidir.
- Saat başı ped veya tampon değiştirmenizi gerektirecek aşırı kanamalar.
- Sekiz gunden daha fazla suren kanamalar.
- Adet kanamaları arasında kanamaların olması.
- 21 gunden daha az suren adet dongusu.
Bu gibi durumlarda altta jinekolojik bir problem yattığı duşunulur ve teşhis ve tedavi yapılması gereklidir.
Tedavi Nasıl Yapılır
Doğum kontrol hapları, aile planlamasına ihtiyacınız olmasa bile, perimenopozal şikayetleri tedavi etmek icin sıklıkla kullanılır. Duşuk dozdaki bu haplar adet duzeninizi ayarlar ve sıcak basması, vajinal kuruluk gibi şikayetlerinizi azaltır.
Ne Yapmalı
Perimenopoz donemindeyken, sağlıklı yaşamaya dikkat ederek, şikayetlerinizin bir kısmında rahatlama olacaktır.
- İyi beslenin : Kemik erimesi ve kalp hastalıkları riskinin artması nedeniyle sağlıklı bir diyet daha da onemli hale gelecektir. Az yağlı, bol lifli olan sebze-meyve ve tahıl yoğunluklu olan diyetleri tercih etmeniz onemlidir. Kalsiyumdan zengin gıdaları da tuketmeyi unutmayın. Alkollu ve kafeinli iceceklerden uzak durun cunku bunlar sıcak basmalarını başlatabilirler.
- Duzenli egzersiz yapın : Yapacağınız duzenli egzersizlerle kilo almanızı onleyecek, uykunuzu duzenleyecek, kaslarınızdaki gerginliği alacak ve ruhsal sıkıntılarınızın azalmasını sağlayacaksınız. Haftanın hemen her gunu 30 dakika yapmaya calışın.
- Stresten uzak durun : Meditasyon, yoga gibi stres azaltıcı teknikleri uygulayın. Bu tur teknikler, hayatın her doneminde faydalıdır. Ancak ozellikle menopoza geciş doneminde size daha da cok fayda sağlayacaktır.

[h=2]İstanbul Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]