Patellofemoral ağrı sendromu, diz onundeki dizkapağı cevresinde ağrıyı tanımlamak icin kullanılan geniş bir terimdir. Bazen "koşucu diz" veya "atlamacı diz" olarak da adlandırılır cunku spor yapan kişilerde, ozellikle de kadınlarda ve genc erişkinlerde sık gorulur, ancak giderek artan oranlarda sporcu olmayanlarda da ortaya cıkabilir. Diz kapağının neden olduğu ağrı ve sertlik, merdiven cıkmayı, diz cokmeyi ve diğer gunluk aktiviteleri gercekleştirmeyi zorlaştırabilir.
Bircok şey patellofemoral ağrı sendromunun gelişimine katkıda bulunabilir. Diz kapağının dengesizliği ve aşırı kullanımı ile ilgili sorunlar genellikle onemli faktorlerdir.
Semptomlar genellikle aktivite seviyelerindeki değişiklikler veya egzersiz programı gibi konservatif tedavi ile rahatlatılır.
Bazı patellofemoral ağrı vakalarında, kondromalazi patella adı verilen bir durum mevcuttur. Kondromalazi patella, dizkapağının alt tarafındaki eklem kıkırdağının yumuşaması ve parcalanmasıdır. Eklem kıkırdağında sinir yoktur, bu nedenle kıkırdağın kendisinin hasarı doğrudan acıya neden olmaz. Bununla birlikte, altta yatan kemikte sinovya ve ağrı iltihabına yol acabilir.
Patellofemoral Ağrı Sebepleri
Aşırı kullanım
Bircok vakada, patellofemoral ağrı sendromu, dizde tekrarlayan stres yaratan kuvvetli fiziksel aktivitelerden kaynaklanır koşu, comelme ve merdiven cıkma gibi aktiviteler ornek olarak gosterilebilir.Gunluk fiziksel aktivitelerde ki ani bir değişiklikten de kaynaklanabilir.
Uygun olmayan spor antrenman teknik ve ekipmanlarının kullanımı
Diz Kapağı Yerleşim Bozukluğu
Patellofemoral ağrı sendromu, diz kapağını dengede tutan bağların zaman icerinse hasarlanması ve uyumsuz calışmasıyla da ortaya cıkabilir. Bu durumda, diz bukulduğunde diz kapağı dizin onunden bir tarafa kayar. Bu anormallik, diz kapağının arkasında yumuşak dokuların tahriş olmasına neden olabilir.
Patellofemoral Ağrı Belirtileri
Patellofemoral ağrı sendromunun en sık gorulen semptomu, dizin on kısmında tariflenen bir ağrıdır. Genellikle yavaş yavaş başlayan ve sıklıkla yoğun aktivite sonrası olan bu ağrı, dizlerin birinde veya her ikisinde de mevcut olabilir.
Egzersiz sırasında ve merdiven cıkma, atlama veya comelme gibi dizleri tekrar tekrar buken aktiviteler sırasında da sıklıkla ortaya cıkabilir.
Diz uzerinde uzun bir sure oturduktan sonra ağrı.
Merdiven cıkarken veya uzun oturduktan sonra ayağa kalktığınızda dizinizde ses cıkarıyor veya cıtlama sesleri geliyor olabilir.
“Bircok durumda, patellofemoral ağrı cerrahi olmayan basit ev tedavisi ile iyileşir.”
Gunluk Aktivite Onerileri
Ağrınız cozulene kadar dizinizi incitecek aktiviteleri yapmayı bırakın. Gunluk aktivitelerinizin duzeyini duşurerek dizinizi zorlamaktan kacının. Bisiklete binmek ve yuzmek ornek spor aktiviteleri olarak gosterilebilir. Aşırı kiloluysanız, kilo vermek de dizinizin uzerindeki baskıyı azaltmaya yardımcı olacaktır.
Dinlenme Ağrılı donemlerde dizinize ağırlık vermekten kacının.
Buz Gunde birkac kez 20 dakika soğuk paketler kullanın. Doğrudan cilde buz uygulamayın.
Bandaj Ek şişliği onlemek icin dizinizi elastik bir bandajla hafifce sarın ve dizkapağı bolgesinde bir delik bırakın. Bandajın tam olarak oturduğundan ve ek bir ağrıya neden olmadığından emin olun.
İlaclar
İbuprofen ve naproksen gibi steroidal olmayan antiinflamatuar ilaclar (NSAİİ'ler) şişliği azaltmaya ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
Muayene
Bacağın durumu ve diz kapağının pozisyonu
Dizin bağ dengesi, kalca hareketleri ve diz ve kalca hareket aralığı
Hassasiyetin diz kapağı ile ilişkisi
Uyluk kaslarının diz kapağına bağlanması
Kalcaların dayanıklılığı, esnekliği, on uyluk kasları (kuadriseps) ve sırt uyluk kasları (hamstrings)
Topuk ve ayakların esnekliği
Diz ağrınıza katkıda bulunabilecek yuruyuşunuzle ilgili sorunların değerlendirilmesi.
Rontgen
Genellikle, doktorunuz sadece fizik muayene ile patellofemoral ağrı sendromunu teşhis edebilecektir. Bununla birlikte, coğu durumda, aynı zamanda, diz yapısına ve ona bağlanan dokulara verilen zararı dışlamak icin bir rontgen tetkikine ihtiyac duyulabilir.
Tedavi
Patellofemoral ağrı sendromu icin tıbbi tedavi, ağrıyı hafifletmek ve hareket ve ağrısız hareket aralığını geri kazanmak icin tasarlanmıştır. Coğu durumda, patellofemoral ağrı cerrahi bir girişim gerekmeden tedavi edilebilir.
Cerrahi olmayan tedavi
Aktivite değişikliklerine, anti-inflamatuar ilaca ek olarak aşağıdakiler onerilebilir:
Fizik tedavi egzersizleri Ozel egzersizler, hareket, dayanıklılık ve dayanıklılık aralığını geliştirmenize yardımcı olacaktır. Baldırınızın onundeki kaslar diz kapağınızın ana destekleyicileri olduğundan, kuadrisepslerinizi guclendirmeye ve germeye odaklanmak ozellikle onemlidir.
Cerrahi Tedavi
Patellofemoral ağrı icin cerrahi tedavi cok nadiren gereklidir ve sadece cerrahi olmayan tedaviye cevap vermeyen ciddi vakalar icin yapılır.
Cerrahi Tedaviler
Artroskopi Artroskopi sırasında, diz ekleminize artroskop adı verilen kucuk bir kamera yerleştirilir.Takiben yine kucuk bir keşiden ozel mudahale gerecleriyle opeasyon gercekleştirilir.
Debridman Bazı vakalarda, hasarlı eklem kıkırdağının diz kapağı yuzeyinden temizlenmesi, ağrı rahatlaması sağlayabilir.
Daha ileri prosedurler olarakta diz kapağındaki bir bağ dengesizliği gibi bir duruma karşı bağları dengeleyecek prosedurler uygulanabilir.
Patellofemoral Ağrı Sendromundan Korunma
Patellofemoral ağrı sendromu genellikle basit onlemler veya fizik tedavi ile tamamen rahatlar. Bununla birlikte, gunluk rutininize veya etkinlik seviyenize ayarlama yapmazsanız tekrar edebilir. Diz cevresindeki kasların, ozellikle kuadrisepslerin ve hamstringlerin uygun şekilde bakımını sağlamak esastır.
Faaliyetlerinize uygun ayakkabılar giymek
Fiziksel aktiviteden once iyice ısınmak
Kuadriseps ve hamstringler icin ısınma rutininize germe ve esneklik egzersizleri dahil etmek ve fiziksel aktiviteden sonra germe egzersizlerini ihmal etmemek
Gecmişte dizleri zorlamış olan aktivitelerden uzak durmak
Dizlerinizi aşırı yormamak icin vucut ağırlığını azaltmak

[h=2]İstanbul Ortopedi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]