Over kistleri her yaştaki kadının sorunu olabilir aslında. Cok yaygın bir hastalık olmasına rağmen bazı hastalar kendilerindeki rahatsızlığın farkında değillerdir bile…
Coğu over kistleri iyi huyludur ve genellikle 20-44 yaş arası kadınlarda gorulur. Ozellikle muayene ve ultrasonda elde edilen bulgular, ayrıca bazı kan tahlilleri ayırıcı tanıda bize yardımcı olur. Kistler her zaman infertilite (kısırlık) nedeni değildir. Eğer oluşum sebepleri hormonal duzensizlik ise infertilite gorulebilir. Ancak, over kisti ile gebelik oluşabileceği gibi gebelik de over kisti oluşturabilir.
Over kistleri yumurtalık dokusundan kaynaklanan, ici genellikle sıvı dolu olup boyutları 2 cm’den 30 cm’e kadar değişiklik gosteren oluşumlardır.
Sebepleri
En sık neden hormonal duzensizliklerdir. Normalde her adet doneminde overler icinde yumurta hucresini taşıyan ve boyutları 3 cm’ye kadar ulaşabilen folekul adını verdiğimiz bir kist oluşur. Sonra bunun catlaması ile yumurta acığa cıkar. Kadın gebe kalmaz ise bu donemden 14 gun sonra kadın adet gorur. Ancak hormonal duzensizliklerde bu yumurta taşıyan kistler ya catlamaz, ya sabit kalır ya da buyumeye devam ederek bizim basit kist veya folekul kisti dediğimiz kistleri oluştururlar. Gecirilmiş over iltihapları, cok fazla radyasyona maruz kalma da over kistine sebep olabilir.
Belirtileri
Her over kisti belirti vermez. Genellikle adet gecikmesi veya duzensiz kanama şikayetleri ile kendini gosterir. Ayrıca over dokusunda gerginlik oluşturarak o bolgelerde kasık ağrısı ya da cok hızlı buyuyerek karında şişkinlik yapabilir.
Kimlerde
Over kisti ozellikle adet goren kadınlarda gorulur. Adet donemi başlamayan genc kızlarda veya menopozdaki kadınlarda nadir gorulur. Ailesinde over (yumurtalık) kanseri, rahim kanseri bulunan kadınlar da riskli gruba girer.
Kistler kotu huylu mudur? Cocuk sahibi olamama nedeni olabilirler mi? Kistle birlikte gebelik oluşabilir mi?
Coğu over kist iyi huyludur (yuzde 80-85) ve genellikle 20-44 yaş arası kadınlarda gorulur. Tek taraflı, mobil ve duzgun yuzeyli olan kitleler iyi huylu iken; iki taraflı, katı, yapışık, duzensiz yuzeyli ve hızlı buyume eğiliminde olan kitleler ise buyuk olasılıkla kotu huyludur. Ozellikle muayene ve ultrasonda elde edilen bulgular, ayrıca bazı kan tahlilleri ayırıcı tanıda bize yardımcı olur. Kistler her zaman infertilite (kısırlık) nedeni değildir. Eğer oluşum sebepleri hormonal duzensizlik ise infertilite gorulebilir. Over kisti ile gebelik oluşabileceği gibi gebelik de over kisti oluşturur. İlk gebelik aylarında gebeliğin devamı icin gerekli hormonları salgılayan ve boyutları bazen 8-10 cm’ye ulaşabilen bir kist oluşur. Ancak gebelik ilerledikce genelde kuculur ya da kaybolur. Takip etmek gerekir.
Kistlerin teşhisi icin hangi yontemler kullanılır?
Kistin tanısı icin muayene ve ultrason yeterli olur. Ancak cinsi hakkında bilgi sahibi olmak icin bazı kan testleri gerekebilir. Kanser şuphesinde ileri radyolojik tetkiklere başvurulur.
Tedavi yontemleri
Over kistinin tedavisi cinsine gore değişir. Sık gozlenen basit kistler icin genelde takip tercih edilir. Bu esnada doğum kontrol hapları kullanmak da kistlerin kuculmesine yardımcı olur. Doğum kontrol hapları yumurtalıkların calışmasını durdurarak mevcut kistlerin vucut tarafından emilmesine yardımcı olur. İltihabi kistlerde duzenli antibiyotik tedavisi gerekir. Ancak 8-10 cm’yi gecen ya da daha kucuk olduğu halde 3-4 aylık takiple de surekli buyuyen, ultrason ve kan testlerinde kotu huylu olma ihtimali olan kistlerin ameliyat ile alınması gerekir. Cerrahi girişim, bariz ağrı ve kotu huylu olma şuphesi bulunan vakalara uygulanmalıdır. USG’de buyuk kistler, cok odalı kistler ya da kan akımındaki artma kanser işaretidir. Kotu huylu kistlerden şuphelenildiğinde hasta hangi yaşta olursa olsun derhal ameliyat yapılmalıdır. Menopozdan sonra kadınlarda rastlanan kistler daha onemlidir. Bunların kotu huylu olma olasılığı yuksektir. Ancak menopozdaki kadında tesadufen rastlanan bir kist kucukse (capı 5 cm’den kucuk), tek boşluklu ve inci duvarlı ise kotu huylu olma olasılığı cok duşuktur. Bu kitleler cerrahi tedavi yerine takiple tedavi edilmelidir.
Kistler alındıktan sonra tekrarlayabilirler mi?
Kistlerin tekrarlaması cinsine gore değişir. Hastayı 6 aylık muayene ve ultrason takibi ile izlemek uygundur.
Tedavi edilmezse ya da geciktirilirse hastanın karşılaşacağı sorunlar nelerdir?
Kist tedavi edilmezse daha da buyuyebilir, belli bir buyuklukten sonra yırtılarak karın icine kanama yapıp hastanın hayatını tehlikeye sokabilir. Kotu huylu ise vucuda yayılarak ameliyat edilemez aşamaya gelebilir.

[h=2]Ankara Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]