Otizm uc yaşından once başlayan ve omur boyu suren, sosyal etkileşime ve iletişime zarar veren, sınırlı ve tekrarlanan davranışlara yol acan beynin gelişimini engelleyen bir rahatsızlıktır. Erkek cocuklarda kız cocuklara oranla 4 kat daha fazla gorulmektedir. Bir otistik cocuktan sonra, ikinci cocukta otizmin ortaya cıkması riski %3 dur. Bu normal orana gore 50 kat daha fazla risk demektir. Otizm tek bir belirtiden cok, bir dizi belirti ile fark edilir. Ana ozellikleri sosyal etkileşim bozuklukları, iletişim bozuklukları, sınırlı ilgi ve yineleyici davranış veya davranışlardır
A. Sosyal İlişkilerde Gucluk
1. Başkalarıyla goz teması kurmakta zorlanmak
2. Arkadaşlık ilişkileri geliştirememek
3. Pek cok şeyi başkalarıyla birlikte değil de kendi başına yapmayı yeğlemek
4. Cevredeki kişilerin yaptıklarıyla ilgilenmemek; onlar kendisiyle ilgilendiğinde ise kayıtsız kalmak
B. İletişim Zorlukları
1. Dil ve konuşma gelişiminde akranlarının gerisinde olmak ya da hic konuşmamak
2. Başkalarıyla sohbet başlatmada ve surdurmede zorlanmak
3. Bazı sozleri tekrar tekrar (ekolali) ve ilişkisiz zamanlarda soylemek
4. Cevresinde bulunan aynı yaşlardaki cocukların oynadığı oyunlara ilgi gostermemek
C. İlgi ve Davranış Takıntıları
1. Bazı sıra dışı konulara karşı aşırı ilgi duymak; orneğin, asansorlerin nasıl calıştığı
2. Gunluk yaşamdaki duzen değişikliklerine katlanamamak; orneğin, eşyaların yerinin değişmesi
3. Sıra dışı ve yineleyici beden hareketleri (stereotipik davranış) yapmak (orneğin, sallanmak, cırpınmak, elleriyle oynamak vb.)
4. Bazı nesnelerle sıra dışı hareketler yapmak; orneğin, nesneleri dondurmek ya da sıraya dizmek.
Otizm Spektrum Bozukluğu gunumuzde cok sık rastlanmakta olan ve belirtileri erken cocukluk hatta bebeklik donemlerinde dahi gozlemlenebilen norogelişimsel bir bozukluktur. Spektrum denmektedir cunku ağır, orta ve hafif formları vardır. Ayrıca otizmli kişinin zeka duzeyine ve işlevselleğine gore duşuk, orta ve yuksek fonksiyonlu otizm gibi nitelendirmeler yapılabilmektedir. Otizme benzer ozellikler gostermesine rağmen tanı olcutlerini tam karşılamayan vakalarda ise Atipik otizm terimi kullanılmaktadır. Otizmin ilacla tedavisi mumkun değildir. Etkinliği ispatlanmış tek tedavi yontemi ise yoğun psiko-eğitsel terapilerdir. Otizm belirtilerinin erken cocukluk doneminde saptanması ve derhal yoğun psiko-eğitsel terapiye başlanması tedavi acısından hayati onem taşır. Ozellikle hafif otizm, yuksek fonksiyonlu otizm ve atipik otizm vakalarında erken yaşta başlanan yoğun eğitim terapileri cocuğun normal gelişim gosteren akranlarını gelişimsel acıdan yakalayabilmesini hatta zaman zaman bazı gelişim alanlarında normal akranlarının onune gecebilmesini sağlamaktadır.
Semra KESKİN
Uzm. Pedagog

[h=2]İstanbul Pedagog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]