Osteoporoz, ya da daha cok bilinen adıyla “kemik erimesi”, kemik kitlesinin kaybı ve kemik dokusunun mikro-mimarisinin bozulması sonucu kemik kırılganlığının artışı ile karşımıza cıkan bir kemik hastalığıdır. Kısaca, kemiğin mineral iceriğinin azalması nedeniyle dayanıklılığının azalması, yani kalitesinin duşmesidir. Bu durum kemiği daha kırılgan hale getirir. Osteoporoz omurga, kalca ve bilekler gibi yuk taşıyan kemiklerde daha sık gorulmektedir.
50 yaşın uzerinde her 3 kişiden birinde osteoporoz gorulmektedir. Her 8 kişiden 1’inde de osteoporoza bağlı omurga kırığı gelişmektedir; hastanın boyunda kısalma, kamburluk ve yaşam kalitesinde azalma ile kendini gosterir. Bu oran yaşla artmaktadır. Kalca kırığı, 70 yaşın uzerindeki her 3 kadından ve her 9 erkekten 1′inde gorulen onemli bir sağlık problemidir. Kalca kırıkları yaşlı hastalarda olumle sonuclanan ciddi problemlere sebep olabilmektedir.
Kemikler, surekli olarak yapım-yıkım olaylarının ardarda devam etmesiyle yenilenen canlı dokulardır. Trabekuler kemiğin yapım-yıkım hızının kortikal kemiğe gore 4-8 kat daha hızlı olması, bu kemikleri kırıklara daha hassas hale getirmektedir. Kadınlarda 40 yaşına kadar yapım-yıkım olayı dengeli bir şekilde devam ederken, bu yaştan itibaren yıllık % 0.5′lik bir oranda geri donuşumsuz bir kemik kaybı olur. Ozellikle menopozdan itibaren daha da hızlanır, ve menopozda olan bir kadın her yıl trabekuler kemiklerinin %5′ini ve tum vucut kemik dokusunun %1-1.5′luk bir kısmını kaybeder.
Osteoporoz riski yaşla birlikte artar, ve ozellikle kadınlarda erkeklere gore daha sıktır. İnce kemik yapısı olanlarda, ailesinde ve ozellikle ailesindeki kadınlardan birinde kemik kırığı oykusu ya da boyunda kısalma oykusu bulunan kadınlarda kırık riski artar. 45 yaşından once kendiliğinden ya da ameliyatla yumurtalıklarının alınmasıyla menopoza giren kadınlarda yine kırık riski artar.
Kemik olcumleri hızlı, kolay yapılabilen testlerdir. Cok ceşitli yontemler var ise de en cok DEXA (Dual photon X-ray absorbsiyometre) kullanılmaktadır.
Tedavide amac kemik kaybının onune gecmek, kırık gelişmesini engellemek ve yaşam kalitesini arttırmaktır.Bu amacla alkol, kahve ve kolalı iceceklerin tuketimi azaltılmalı, mumkunse sigara bırakılmalıdır. İlac tedavisi olarak kemik yıkımını engelleyen kalsiyum, vitamin D, ostrojenler, kalsitonin, bifosfanatlar veya kemik yapımını arttıran parathormon, anabolik steroidler, sodyum florur gibi ilaclar kombine olarak kullanılabilir. Kalsiyumdan zengin diyet, vitamin D yapımı icin guneş ışığı maruziyeti onemlidir. Ostrojen tedavisinin MEME KANSERİ, RAHİM KANSERİ, KARACİĞER HASTALIĞI, DAMAR TIKANIKLIĞI OLANLARDA kullanılması sakıncalıdır. Size uygun olan ilac tedavisini doktorunuz belirleyecektir. Yakınlarınız veya komşunuz kullandığı ilac size zarar verebilir.
Kırık oluşumundan korunmak icin;
— Uygun ayakkabı kullanılmalı
— Corap ve ayakkabı uygun bir yerde oturularak giyilmeli
— Ani hareketlerden kacınılmalı
— Eğilmek gerekiyorsa, bel bukulmeden, dizler bukulerek eğilmeli
— Fazla ağırlık taşımamalı
— Ev ve işyeri aydınlatılmasına ozen gosterilmeli
— Yatak odası ve banyo arası surekli aydınlatılmalı
— Duşmeye neden olabilecek eşyalar kaldırılmalı (orneğin kayan paspas)
— Yapısı kuvvetli olan mobilyalar secilmeli
— Banyo ve tuvaletlere sağlam tutunabilecek tutma kolları yaptırılmalı
— Evde kolay erişilebilecek yerlerde telefonlar bulundurmalı
— Sık kullanılan eşyalar yakında olmalı
— Banyo kuveti ve zemininin kayganlığını onleyecek tedbirler alınmalıdır.

[h=2]Adana Ortopedi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]