BEL AĞRILI HASTADA ORTOPEDİK PATOLOJİLERSKOLYOZ
Vertebral kolonda(omurgada) bir grup vertebranın sagital, frontal ve transvers duzlemdeki uc boyutlu eğrilikleridir.
Skolyoz yapısal ve yapısal olmayan olarak iki tipe ayrılır
A-Yapısal Skolyoz sebebleri:
1-İdiyopatik Skolyoz: En sık nedendir(%80)
2- Noromuskuler Skolyoz
3- Konjenital Skolyoz
4- Norofibromatozis hastalığına bağlı
5- Mezenkimal hastalıklar (marfan sendromuna bağlı)
6- Romatizmal Hastalıklar
7- Travma (kırık, cerrahi sonrası)
8- Ekstraspinal kontrakturler(yanık)
9- Kemik enfeksiyonları
10-Osteokondrodistrofiler
11-Tumorler
12-Lumbosakral eklem ilişkisinin bozulması
B-Yapısal Olmayan Skolyoz
1-Postural(Duruş bozukluğuna bağlı)
2-Histerik(Psikolojik)
3-Sinir koku tahrişine bağlı
4-İnflamatuvar
5-Bacaklardaki uzunluk farkına bağlı
6-Kalca eklem cevresi kontrakturlerine bağlı
Skolyozun % 80 sebebini İdiopatik Skolyoz dediğimiz sebebi bilinmeyen skolyoz, % 20 si ise yukarıda sayılan hastalıklar oluşturur.
İdiyopatik skolyoz yaşlara gore dort grupta incelenir
0-4 yaş infantil skolyoz
4-9 yaş juvenil skolyoz
9-16 yaş Adolesan skolyoz
18 yaş uzeri Adult(erişkin) skolyoz
Fizik Muayene ile; Omuz ve pelvis asimetrisi varlığı, omurga eğriliği, asimetrik rib hump(kot cıkıntısı) ve norolojik değerlendirme bulgularına bakılır.
Radyoloji ile; Ayakta on-arka ve yan grafisi, Sağa ve sola eğilme grafileri, BT ve MR tetkikleri yapılır.
Henuz kemik gelişimini tamamlamamış hastalarda eğriiğin ilerleme riski vardır. Bu riski artıran faktorler:
1.Yaş (yaşın kucuk olması ilerlemesi icin riskdir)
2.Kızlarda (Kızlarda erkeklerden daha fazla ilerleme gorulur)
3.Premenarş donemde tanı konması(mensturasyon gormemiş kucuk kızlarda ilerleme riski fazladır).
4.Risser sign 0-1 olması(Leğen kemiğinin kıkırdağında kenuz kapanma olmamış ise)
5.Cift eğriliği bulunanlarda
6.Torasik(Sırtta bulunan) eğriliklerde
7.Buyuk eğriliklerin varlığında
Yukarıda sayılan durumların varlığında eğriliğin ilerleme riski fazladır.
Skolyozda Tedavi; Konservatif veya Cerrahi metodla yapılmaktadır.
A-Skolyozda Konservatif Tedavi kriterleri
1- 20 derecenin altındaki eğriliklerde.
2- Her 6 ayda bir cekilen rontgenlerede 5 ° 'lik artış ilerleyici olduğunu gosterir ve Ortotik (korse) tedavisi gerekir.
Korse tedavisinden amac deformitenin ilerlemesini durdurmaktır.
Ortotik(Korse) tedavisi
1- 20-30 ° uzerindeki eğriliklerde
2- İlerleme potansiyeli olan eğriliklerde uygulanır
3- 40° uzerinde eğriliği olup da dış gorunuşu fazla bozulmamış hastalarda korse tedavisi uygulanabilir.
B-Cerrahi Tedavi Endikasyonları
1- İlerleyici eğrilik olması
2- 45° uzerinde eğrilik olması
3- Ağrılı eğrilik olması
4- Torasik lordoz(Sırtda cukurlaşma)
5- Kozmetik deformite bulunması ameliyat yapılmasını gerektirir.
SPONDİLOLİSTEZİS
Spondilolistezis bir vertebranın diğerinin onune veya arkasına kaymasıdır.
Bu kaymaya neden olan lezyon genellikle pars interartikularistedir ve spondilolizis olarak adlandırılır
Sınıflama
Tip 1 Displastik tip:5. lomber vertebranın inferior fasetlerindeki veya 1. sakral vertebranın superior fasetindeki konjenital anomali nedeniyle L5 in S1 uzerine kaymasıdır
Tip 2 İsthmik: Sorun pars interartikularistedir.
Tip 3 Dejenereatif:
Tip 4 Travmatik: Pars interartikularis dışında pedikul- lamina kırıklarında gorulur.
Tip 5: lokalize veya genel bir kemik hastalığısonucuortaya cıkar. Osteogenezis imperfekta gibi.
Klinik
Ağrı ozellikle hızlı buyume doneminde ortaya cıkar ve istirahatle azalır. Lomber hareketlerde kısıtlılık ve basamak oluşumu izlenir. Hamstring gerginliği bulunur. Kayma bolgesinin ustunde lordoz artar.
Radyoloji
-Ayakta on arka ve yan grafilerde tanı konur. Oblik grafilerde pars interartikularis defekti saptanabilir (Scottie dog). Sintigrafi stress kırıklarını gosterebilir.
Slip (kayma) oranı Meyerding sınıflamasına gore değerlendirilir.
Evre 1: % 25 ↓
Evre 2: % 25-50
Evre 3: % 50-75
Evre 4: % 75-100
Tedavi: Konservatif ve cerrahi olarak iki turludur.
Konservatif Tedavide korse ve fiziktedavi uygulanır
Cerrahi endikasyonlar:
1- Konservatif tedaviye rağmen devam eden ağrı
2- % 50 ustunde kayma varsa
3- Spinal Stenoz(kanal darlığı) varsa cerrahi tedavi uygulanır.
SPİNAL STENOZ(Omurilik Kanalında Darlık)
Herhangi bir vertebrada oluşabilir
En cok lomber(bel) bolgede gorulur.
1- Konjenital spinal stenoz
a- İdiyopatik
b- Akondroplastik(dwarfism)
2- Edinsel spinal stenoz
a-Dejeneratif-inflamatuvar hastalıklar
b-Spondilolistezis
c-İatrojenik
d- Posttravmatik
e-Metabolik kemik hastalıkları(Paget)
Klinik
Hastada istirahatle azalan ,aktivite ile artan bel ağrısı vardır.
Hastalar oturma ve one eğilme ile rahatlar, ayakta dururken ve yururken ağrılar artar
Ozellikle yokuş aşşağı inişlerde belde oluşan ekstansiyona bağlı olarak ağrı artar.
Norolojik kladikasyo(Bacak ağrısı) mevcuttur, hasta ayakta durduğu surece gecmez.
Radyolojik tanı
Bilgisayarlı Tomografi ve MR tanı koymada yararlı isede Kesin tanı sipinal kanala radyoopak madde verilerek yapılan myelografi ile konulur
Tedavi
Antienflamatuvar ilaclar, bel egzersizleri ile fayda sağlanabilir.
Ağrılar hastanın yaşam kalitesini etkiliyor ve norolojik(Kas gucsuzluğu) bulgular ilerliyorsa cerrahi olarak spinal kanalda darlık olan bolgenin dekompresyonu (genişletilmesi) yapılır.
Omurga Enfeksiyonları
1- Diskitis (disk enfeksiyonu)
2- Piyojenik vertebral osteomyelit
3- Spinal Tuberkuloz (Pott)
Diskitis
Disk dokusunun enfeksiyonudur.
Komşuluk yoluyla veya cerrahi sırasında bulaşır.
Vertebra Tuberkulozu
Kronik, granulamatoz enfeksiyondur. Koch basili(Mycobacterium Tuberculosis) etkendir. Torakolomber bolge en sık tutulur. (T10-L2) Hematojen ve lenfojen yolla yayılır. Tuberkuloz akciğerler dışında en sık vertebrada gorulur. Vertebranın cisminde yerleşir. Gelişmemiş toplumlarda sıktır. İmmun yetmezliği olanlarda sık goruluyor.
Klinik
Hastalarda kronik enfeksiyon bulguları vardır. Ateş intermittanttır, halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı gorulur. Geceleri ağrının neden olduğu koruyucu spazm ortadan kalktığı icin kasların gevşemesi ile ağrı artar. 3 onemli tipik bulgusu vardır
1.Soğuk apse
2.Gibbus(Keskin acılı kamburluk)
3.Parapleji
Radyoloji
Vertebranın korpusuna(cismine) yerleşir. İlk erken bulgu vertebra end-platelerinde dekalsifikasyon, duzensizlik ve disk aralığı daralmasıdır. Daha sonra ozellikle vertebra on yuzlerinde harabiyet ve yukseklik kaybı olur. İleri derecede osteoporoz vertebral kollaps ve gibbosite gorulur.
Tanı
Cilt testi tanıda faydalı ancak diagnostik değildir.
İdeal tanı yontemi biyopsi ile asit fast basili izole etmektir. Koch basili kulturde 10 haftada urer, ancak Polimeraz Chain Reaksiyonu (PCR) kısa surede sonuc verir.
Ayırıcı tanı
Sekonder tumor metastazları
Primer tumorler
Sarkoidoz
Schuermann hastalığı
Pott paraplejisi
Vertebra tbc si sonucunda parapleji gelişebilir. Cunku lezyon genellikle torakaldedir.
Tedavi
Amaclar
Enfeksiyonu eradike etmek
Norolojik bozukluğun onune gecmek veya ilerlemesini onlemek
Spinal deformiteyi onlemek veya duzeltmek
Tedavi en az 6-9 ay surer. Coklu anti tuberkuloz ilaclar kullanılır
cerrahi tedavi
Medikal tedaviye yanıtsızlık
Norolojik bozukluğun ortaya cıkması veya ilerlemesi
Aktif hastalıklı ciddi kifoz
Omurga Tumorleri
1-Primer Tumorleri: Omurganın kendisinden kaynaklanan tumorlerdir:
a-Osteoid osteom
b-Anevrizmal kemik kisti
c-Hemanjiom
d-Eozinofilik Granulom
e-Dev hucreli tumor
f-Plasmositom-Multiple myelom
g-Kordoma
h-Osteokondrom
ı-Norofibrom
j-Osteosarkom
k-Lenfoma
2- Metastazlar: Vucudun başkabir bolgesindeki tumorun omurgaya yayılması ile oluşur
Vertebra tumorlu hastalar polikliniğe tumore bağlı ağrı nedeniyle gelebileceği gibi, kemikte yaptıkları zayıflama neticesinde oluşabilecek patolojik kırık ile gelebilir. En cok vertebra metastazı yapan tumorler meme, akciğer ve prostat tumorleridir
[h=2]İstanbul Ortopedi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]
Ortopedik bel ağrısı sebepleri
Sağlık0 Mesaj
●38 Görüntüleme
- ReadBull.net
- Kültür & Yaşam & Danışman
- Sağlık
- Ortopedik bel ağrısı sebepleri