1) Tel Tedavisi Goren Hastalara Oneriler
Ağız Hijyeninin Sağlanması:
Tedavide kullanılan braketler ve ark telleri yiyecek artıklarının tutunması icin bir zemin hazırlar. Bu gıda artıkları braketler etrafından uzaklaştırılmadığında , bakteri plağı icerisindeki zararlı mikroorganizmalar dişleri curutucu ve braket altında kalan diş minesinin yapısını değiştirici etki gosterirler. Tedavi sonunda braket altında kalan alanda curuk ve/veya white spot lezyon denilen beyaz lekelenmelere neden olurlar. Bunların yanı sıra dişetlerinde kanama ile kendini gosteren dişeti iltihabı da oluşur. Bu problemlerin cozumu ekstra zaman ve maliyet getirerek tedavi suresini uzatacaktır.
Tum bu komplikasyonları onlemek icin yemeklerden hemen sonra, ozel ortodontik diş fırcaları ile dişlerinizi fırcalamanız yeterlidir. Fırcalama işlemi teller uzerinde gıda artığı kalmayana kadar surmelidir. Dişlerinizi nasıl fırcalamanız gerektiği ortodontistiniz tarafından ilk tedavi seansınızda anlatılacaktır.
Beslenme Tarzında Değişiklikler:
Braketlerin koparak ortodontik tedavi suresinin uzamaması icin beslenme tarzında ufak değişiklikler yapılmalıdır. Aksi halde braketler sık sık kopacak, tedavi suresi - maliyeti artacak ve sık tekrarlanan yapıştırma işlemleri mineyi olumsuz etkileyecektir. Beslenmede aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir;
- Gıdalar ısırılmamalı, her ceşit yiyecek keserek ve koparılarak kucuk lokmalar halinde yenmelidir.
- Sert gıdalardan kacınılmalıdır. (Havuc,elma,leblebi,sokak simidi,patlamış mısır ekmek-pide-pizza kenarı vb.)
- Yapışkan gıdalardan kacınılmalıdır. ( Sakız, lokum, jelibon,karamelli cikolatalar vb.)
- Cekirdekli yiyeceklerin cekirdekleri cıkartılarak yenmelidir.( Erik, zeytin, kiraz vb)
- Asitli icecekler tuketilmemeli, cok zorda kalınırsa pipetle icilmelidir.
- Kabuklu ve sert cerezler yenmemelidir.
- Estetik braket kullanıyorsanız cay, kahve vb. boyayıcı gıda ve iceceklerin tuketimi azltılmalıdır.
Randevulara Uyum :
Ortodontik tedavi, uzun suren disiplin ve sabır isteyen bir uygulamadır. Hekiminizin belirlediği 4-6 hafta aralıklı kontrol seanslarınızı kacırmayınız. Aksi halde dişlerinize uygulanan kuvvetler kontrolsuz kalacak ve tedavi sureniz uzayacaktır. Hasta - hekim işbirliği istenilen seviyede olursa tedavinin başarısı artar ve tedaviden makul bir surede sonuc alınabilir.
Doktorunuzun takmanızı istediği elastik vb. ortodontik aygıtları hekimin istediği sure ve şekilde kullanınız: Aksi halde tedaviniz aksayacak ve tedavi sureniz uzayacaktır.
Braketlerinizin takıldığı ilk hafta umutsuzluğa kapılmayınız: Braketlerin takıldığı ilk hafta genellikle tedavinin en zor donemidir. Cunku braketlerin temas ettiği yanak - dudak ici gibi bolgelerde hafif duzeyde ağrı ve yaralanmalar olabilir. ŞikÂyetlerinizi azaltmak icin size verilen ozel mumları kullanabilir ve ilgili bolgelere hekiminizin onerdiği kremleri surebilirsiniz. Tellerin dişlere uyguladığı basınc sonucu dişlerde hassasiyet, ağrı ve hafif sallanmalar olması normaldir. Bu şikÂyetler bir hafta, en fazla on gun sure icinde kaybolacaktır. Tedavi suresince ağrı kesici olarak aspirin ve turevi ilaclar kullanmayınız cunku bu grup ilaclar diş hareketlerinizi yavaşlatarak tedavi surenizi uzatabilir.
2) Hareketli Plaklarla Tedavi Goren Hastalara Oneriler
Apareylerinizin takıldığı ilk hafta moralinizi bozmayın:
Apareylerin ilk takıldığı gunlerde ağızda tukruk birikimi ve konuşma bozukluğu gorulebilir. Bunlar ilk hafta icerisinde normale donecektir. Konuşma, yuksek sesle okuma ve şarkı soyleme egzersizleri yaparak apareylerinize daha hızlı alışabilirsiniz.
Apareylerinizin kullanım surelerine uyun:
Apareylerin kullanım suresi cok onemlidir. Cunku apareylerin ortodontik bozukluğu duzeltebilmeleri icin belirli bir kullanım suresine ihtiyacları vardır. Apareylerin hekimin onerdiği saat ve şekilde kullanılması hedeflenen surede tedavinizin bitmesini sağlayacaktır. Apareylerin onerilen sureden daha az veya onerilenden daha farklı şekilde kullanılması tedavi edici ozelliklerini ortadan kaldırır veya azaltır. Bu da tedavinizin durması veya tedavi surenizin uzaması anlamına gelir.
Apareylerinizin temizliğine dikkat edin:
Dişler fırcalandıktan sonra apareyler de fırcalanmalı ve bu işlem gunde en az iki kez gercekleştirilmelidir. Buna ek olarak aparey temizleyici efervesan tabletler de kullanılabilir. Aksi halde apareyler uzerinde biriken mikroorganizmalar apareylerin ve ağzın kotu kokmasına yol acar, ayrıca boğaz enfeksiyonlarına ve dişeti hastalıklarına zemin hazırlar.
Apareylerinizi yemek yerken cıkarın:
Ortodontistiniz aksini belirtmediyse yemeklerden once mutlaka ağız ici plaklarınızı cıkartın.
Apareylerinizi cıkarttığınızda size verilen ozel kutuların icine koyun:
Apareyler ağızdan cıkartıldığı an mutlaka aparey kutusu icine konulmalı ve tekrar kullanıma kadar orada saklanmalıdır. Asla peceteye sarılarak cantaya, cebe atılmamalı veya masa uzerine bırakılmamalıdırlar. Peceteye sarılıp etrafa bırakılan apareyler cop sanılarak atılırlar. Cep veya cantaya kutusu olmadan konulan apareyler de kırılırlar. Apareylerin kaybolması veya kırılması halinde acilen doktorunuzla temasa gecin.
Apareyiniz acıtıyor veya ağzınıza tam oturmuyorsa hemen doktorunuzu arayın:
Apareylerin acıtması ve ağıza tam oturmaması, apareyinizi onerilen şekilde ve surede kullanmadığınızı gosterir. Coğu kez apareylerin yeniden ayarlanması gerekir. Bu durumlarda apareyinizi kendiniz ayarlamaya calışmayın ve acilen ortodontistinizle temasa gecin.
3) Ortodontik Tedavide Acil Durumlar
Ortodontik tedavide bazen aşağıdaki durumlar oluşabilmektedir ve coğu sorunun cozumu cok acil değildir. Onemli olan hangi durumda ne yapacağınızı bilmek ve durumdan hekiminizi en kısa surede haberdar etmektir. Ortodontistiniz oluşan probleme gore sizi yonlendirecektir.
AĞRI:
Tellerin veya apareylerin dişlere uyguladığı kuvvet ve basınc sonucu dişlerde hassasiyet, ağrı ve hafif sallanmalar olması beklenen bir durumdur. Ortodontik tedaviye başladığınız ilk hafta ve 4-6 haftada bir yapılan kontrol randevuları sonrasında oluşabilir. Bu şikÂyetler zamanla azalarak kaybolur.Bu surecte asetilsalisilik asit turevi ( aspirin) haric ağrı kesiciler kullanılabilir. Uzun suren ve gecmeyen ağrı durumlarında ortodontistinizle temasa geciniz.
BRAKETLERİN VE/ VEYA BANTLARIN CIKMASI :
Sabit ortodontik tedavi suresince yiyecekler ısırılmamalı ve kucuk lokmalar halinde yenmeli, sert- yapışkan - cekirdekli gıdalar yenmemeli, kola gibi asitli icecekler icilmemelidir. Bu kurallara uyulmadığında bant ve braketler cıkar.
Cıkan bant veya braket yanağı- dudağı acıtıyorsa, tahrişi onlemek icin hekiminizin verdiği koruyucu mumla bolgenin uzerini kapatın. Hemen ortodontistinizle temasa gecin. Randevunuza gelirken cıkan bant veya braketi mutlaka yanınızda getirin.
TELLERİN KIRILMASI, BATMASI:
Sabit ortodontik tedavide gereken beslenme değişikliklerine uyulmazsa ark telleri kırılabilir veya kayarak yanaklara batabilir. Ark tellerinin kırılması veya yerlerinden kayarak uzun kalıp yanaklara batması halinde batan bolgelere koruyucu mum koyun ve ortodontistinizi arayın.
ALLERJİ:
Cok nadir de olsa bazı bireyler tedavide kullanılan metallere ve elastiklere alerjik reaksiyon gosterebilmektedir. Metallere ve/veya lastik bazlı urunlere alerjiniz varsa lutfen durumunuzu tedavi oncesinde ortodontistinizle paylaşınız. Durumunuzdan haberdar olmadan tedaviye başladıysanız ve tedaviye başladıktan sonra dokuntu,kızarıklık,kaşıntı gibi şikayetleriniz olursa acilen ortodontistinizle temasa geciniz.
DİŞETİNDE KANAMA VE ŞİŞLİK:
Dişetinde kanama ve şişlik oluşumu beklenen bir durum değildir. Dişlerin onerilen şekilde ve sıklıkta fırcalanmaması sonucu gelişen dişeti iltihabının gostergesidir. Dişler kanamaya rağmen ısrarla ve ozenle fırcalanmalıdır. Ortodontistiniz size ekstra ağız gargaraları ve jeller onerilebilir. Eğer dişler fırcalanmamaya devam edilirse problem artarak devam edecek ve daha zahmetli ve masraflı dişeti tedavileri ve operasyonları devreye girecektir. Bunları onlemek size bağlıdır ve hekiminizin onerdiği şekil vesıklıkta diş fırcalamak ile mumkundur.
CENE EKLEMİNDE AĞRI:
Ortodontik tedaviler esnasında nadiren de olsa cene eklemlerinde ağrı ve ses oluşumu izlenebilmektedir. Boyle bir sorunla karşılaştığınızda hemen ortodontistinizle temasa geciniz.
APAREYLERİN ACITMASI VEYA AĞIZA TAM OTURMAMASI:
Apareylerin acıtması ve ağıza tam oturmaması, apareyinizi onerilen şekilde ve surede kullanmadığınızı gosterir. Coğu kez apareylerin yeniden ayarlanması gerekir. Bu durumlarda apareyinizi kendiniz ayarlamaya calışmayın ve ortodontistinizle temasa gecin.
APAREYLERİN KIRILMASI VEYA KAYBEDİLMESİ:
Apareylerin kırılması ve kaybolmaları halinde tamiri veya yeniden yapılması gerekir bu nedenle hemen ortodontistinizle temasa gecmelisiniz. Kırılan apareylerinizi asla yapıştırıcısı maddelerle kendiniz yapıştırmaya calışmayınız. Cunku apareye daha cok zarar vererek tamir olabilecekse de tamir olamaz hale getirebilirsiniz.
4) Ortodontik Tedavide Ağız Bakımı
Diş telleri gıdaların tutunmasına sebep olur ve normal fırcalarla bunların giderilmesi zordur. Bu nedenle dişler her yemekten sonra ortodontik diş fırcası ve ara yuz fırcası ile fırcalanmalı, gunde 1 kez de diş ipi kullanılmalıdır.
Ortodontik diş fırcaları dişetinden dişe doğru supurme hareketleri ile kullanılmalıdırlar.Fırcalama esnasında ozellikle dişetleri ile braketler arasındaki alanı iyi temizlemeye dikkat etmek gerekir. İdeal diş fırcalama suresi 3 dakikadır.
Ortodontik diş fırcasını kullandıktan sonra braketlerin aralarında kalan alanlar ara yuz fırcaları ile temizlenmelidir. Ara yuz fırcaları dikey yonde kullanılmalıdır.
Dişlerin yan temas yuzeylerini temizlemek icin de gunde en az bir kez diş ipi kullanımı onerilir. Diş macunu olarak florurlu macunlar tercih edilmelidir.

[h=2]Ankara Diş Hekimi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]