''Tuz aynı zamanda sodyum mudur?'' sorusu hep kafaları karıştırır. Her ne kadar ikisi birlikte duşunulse de tuz ve sodyum aynı anlamda değildir. Sodyum klorur bildiğimiz sofra tuzunun asıl adıdır. Sofra tuzu yuzde 60 klor, yuzde 40 sodyumdan oluşur.

Tuz deyince ilk once hipertansiyonu olanlar yani yuksek tansiyonlu kişiler kulak kabartırlar. Cunku sodyum ile yuksek kan basıncı arasında onemli bir bağlantı vardır. Ancak yine de sodyum beslenmemizde mutlaka olması gereken bir besin oğesi olarak karşımıza cıkar. Sodyum bir mineraldir ve besinlerde de doğal olarak bulunmaktadır. Sodyum sınırlı diyetlerde sadece tuzsuz yemek yetmeyebilir bazı besinleri tuz iceriklerine de dikkat etmek gerekir.

Bobrekler, vucuttaki sodyum dengesini ayarlayan en onemli organdır. Bobreklerde bir sorun olmadığı surece vucuttaki sodyum konsantrasyonu cok yuksek seviyelere cıkmaz. Sodyum vucutta depo edilen bir mineral değildir. Ancak vucuttaki fazla sodyum, bobrek hastaları tarafından atılmaz. Cunku bu hastalık durumunda bobrek normal işleyişini yerine getiremez.

Yuzukler kuculduyse

Sodyum eksikliği ile karşılaşmak cok karşılaşılan bir durum değildir cunku bircok besinden alabiliyoruz. Ancak kusma, ishal gibi elektrolit kaybının yaşandığı problemler olduğunda vucuttaki sodyum duzeyinde duşuş yaşanabilir.

Az su icildiği donemlerde aşırı tuzlu yenilmesi, dehidrasyona sebep olabilir, odem ve baş ağrısı şikÂyetleri oluşabilir. Toplumumuzda bireylerin yuksek kan basıncına cok duyarlı olduklarını da duşunduğumuzde cok tuzlu besinler yenilmemesi ve yeterli su icilmesi gercekten buyuk onem kazanmaktadır. Yuzukleri parmağınızı sıkmaya başladıysa tuz tuketimini azaltıp su tuketiminizi arttırın, idrarınızın rengini kontrol edin. ıdrarınız koyu sarı ise yeterli su icmiyorsunuz demektir.

Eğer beslenmenizde aşırı tuz tuketimi yapıyorsanız bunu azaltmanız kan basıncınızı dengelemede size yardımcı olacaktır. Vucuttaki sodyum duzeyini bobrekler ayarlar. Sodyumun fazla miktarı depo edilmez. Fazla alınan sodyumun buyuk bir kısmı idrarla, daha az oranlarda da terlemeyle atılır. Orneğin, yuksek sodyum iceren besinler alırsanız, fazlasını atmak icin daha cok idrara cıkarsınız.

Boylece idrarla fazla sıvı kaybettiğinizden, susadığınızı hissedersiniz.

Bazı besinlerin 100 gramındaki sodyum miktarı

Turşu (salatalık) 1353 milgram (mg)
Ketcap 1042 mg
Kaşar peyniri 710 mg
Edirne peyniri 252 mg
Yumurta 138 mg
Dana eti 80 mg
Levrek 68 mg
Sut 49 mg
Yoğurt 47 mg
Salca 38 mg
Mercimek 30 mg



ıyotlu tuzun farkı

ıyotlu tuzun farkı ise normal sofra tuzuna iyot eklenmiş olmasıdır. Vucudun iyoda da ihtiyacı vardır. ıyotlu tuz tuketildiğinde, vucudun iyot ihtiyacına destek verilmiş olur. ıyot tiroit bezi calışmasını duzenleyerek, guatr hastalığının oluşumunu engelleyici etki yaratır.

Gunluk tuz gereksinimi iki gram, yani yaklaşık bir cay kaşığı kadardır. Hic tuz ilave etmeden besinlerin icindeki tuzlardan dahi bu miktarı karşılamak mumkundur. Salca, turşu, zeytin, hardal, salamuralar ve bazı soslar, tuz kısıtlamasına ihtiyac duyulan yuksek tansiyon, bobrek ve bazı karaciğer hastalıklarında dikkatli tuketilmelidir.

Tuzlu tada karşı duyarlılığınız varsa tuz tuketiminizi yavaş yavaş azaltarak yeni tat alışkanlığı kazanabilirsiniz. Once masaya tuzluk koymaktan vazgecerek başlayabilirsiniz.

Et, balık, tavuk, kuru baklagiller, sut, yoğurt, yumurta ve pirinc, makarna, yulaf ezmesi gibi daha az sodyum iceriği olan urunleri tercih edebilirsiniz.

Lezzet katma alışkanlığınız yemeklerinize tuz eklemek yonundeyse tuz yerine ceşitli baharatları kullanarak tuz tuketim alışkanlığınızı duşurebilirsiniz.

Etiket okuyarak daha fazla bilgi sahibi olun

Sodyumsuz: Urunun bir porsiyonundaki miktarı 5 miligramdan az sodyum iceriyorsa bu ifade kullanılır.
Cok duşuk sodyumlu: Urunun bir porsiyonunda 35 miligram veya daha az sodyum varsa bu ifade kullanılır.
Duşuk sodyumlu: Urunun bir porsiyonunda 140 miligram veya daha az sodyum varsa bu ifade kullanılır.
Sodyumu azaltılmış: Urundeki sodyumu normale gore en az yuzde 25 oranında azaltılmış anlamına gelir